Τετάρτη 1 Ιουλίου 2015

Προς νέο νόμο για τους συνεταιρισμούς; (του Κ. Παπαγεωργίου)

(του Κ. Παπαγεωργίου1)

Πληροφορίες προερχόμενες από διάφορες πλευρές και κυρίως από τα υπουργεία Οικονομικών, Εργασίας και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, αναφέρουν ότι ετοιμάζεται νέος νόμος για τους συνεταιρισμούς, που να αναφέρεται σε όλες τις κατηγορίες συνεταιρισμών, δηλ. ένας νόμος πλαίσιο. Αν οι πληροφορίες είναι βάσιμες, θα πρέπει να χαιρετισθεί η πρωτοβουλία, αφού θα πρόκειται για συνεργασία μεταξύ αρμοδίων εμπειρογνωμόνων των επιμέρους υπουργείων, κάτι στο οποίο δεν έχουμε εθισθεί. Παράλληλα, όμως, θα πρέπει να γίνουν ορισμένες επισημάνσεις, που ίσως φανούν χρήσιμες στους υπεύθυνους αυτής της πρωτοβουλίας.

α) Για τη σύνταξη ενός νομοσχεδίου για τους συνεταιρισμούς απαιτείται σύζευξη θεωρητικής γνώσης και εφαρμοστικής εμπειρίας. Ο συνεταιριστικός θεσμός έχει παγιωμένες διεθνείς αρχές, οι οποίες είναι δεσμευτικές για τους νομοθέτες, με βάση τις δεσμεύσεις που έχει αναλάβει η χώρα μας. Οι δεσμευτικοί κανόνες με τις εφαρμοστικές επεξεργασίες που υπάρχουν στη διεθνή βιβλιογραφία, αποτελούν πολύτιμο υπόβαθρο για τη νομοθεσία. Είναι μάλιστα εξαιρετικά επίκαιρο το γεγονός ότι η Διεθνής Συνεταιριστική Ένωση (I.C.A.) έχει πολύ προσφάτως (Μάιος 2015) επεξεργασθεί σχέδιο Αρχών για τη συνεταιριστική νομοθεσία.

β) Πριν από αρκετό καιρό, το Υπουργείο Οικονομικών είχε ζητήσει τη συνδρομή του Ευρωπαϊκού Τμήματος της Διεθνούς Συνεταιριστικής Ένωσης (Cooperatives Europe) στην επεξεργασία σχεδίου νόμου για τους συνεταιρισμούς. Παρά το γεγονός ότι υπήρξε θετική ανταπόκριση, με την προϋπόθεση να καλυφθούν μόνο οι δαπάνες για συγκεκριμένες ημέρες εργασίας μιας ομάδας ξένων εμπειρογνωμόνων, δεν υπήρξε συνέχεια στο θέμα και αυτό συνιστά αρνητικό προηγούμενο.

γ) Για την κατάρτιση ενός σχεδίου νόμου για όλες τις κατηγορίες συνεταιρισμών απαιτείται η συνεργασία Eλλήνων που έχουν ασχοληθεί με το θέμα, τόσο από τη νομική πλευρά όσο και από την οικονομική και κοινωνική, καθώς και στελεχών των συνεταιρισμών, που έχουν βιώματα από την εφαρμογή του συνεταιριστικού θεσμού στην πράξη, όπου συνήθως εμφανίζονται οι ενδεχόμενες αδυναμίες των νόμων.

δ) Στην κατάρτιση σχεδίου νόμου θα πρέπει να αποφευχθούν λάθη του παρελθόντος, όταν τότε ζητείτο η κατάρτιση νομοσχεδίου σε πολύ περιορισμένο χρονικό διάστημα. Πρέπει να συνειδητοποιηθεί ότι ένα νομοσχέδιο για έναν σύνθετο οικονομικοκοινωνικό θεσμό που αφορά μεγάλο μέρος του οικονομικώς ενεργού πληθυσμού, πρέπει να συνταχθεί με πολλή προσοχή και σχολαστικότητα.

ε) Αν το έργο ανατεθεί σε επιτροπή (ή Ομάδα Εργασίας), πρέπει να αποφευχθεί η άνευ αμοιβής συμμετοχή. Όσο και αν ο τόπος μας πάσχει πολύπλευρα, ας αποφύγουμε να προχειρολογήσουμε στα θέματα νομοθεσίας, διότι οι επιπτώσεις είναι σοβαρές, όπως έχει δείξει το πρόσφατο παρελθόν. Όσοι δεχθούν να συμβάλουν δεν πρέπει να θεωρήσουν ως πάρεργο τη συμμετοχή τους, και τέλος,

στ) Ας αποφευχθούν οι ερασιτεχνισμοί, οι ιδεοληψίες και οι λαϊκισμοί των πολιτικών, οι οποίοι νομίζουν ότι γνωρίζουν τον συνεταιριστικό θεσμό επειδή έχουν τις εντυπώσεις του συνεταιρισμού της περιοχής τους. Ο θεσμός είναι κάτι περισσότερο από αυτό.


1 Ο Κ. Παπαγεωργίου είναι Ομότιμος Καθηγητής Συνεταιριστικής Οικονομίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου