Παρασκευή 1 Ιανουαρίου 2016

Σχολιασμός στο σύνολο και κατ’ άρθρο του Σχεδίου Νόμου «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί» [1]



Της Ανδριανής – Άννας Μητροπούλου
Δικηγόρου, Πρώην Νομικής Συμβούλου της ΠΑΣΕΓΕΣ


ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΥ
                                                           «ΑΓΡΟΤΙΚΟΙ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΙ»

Για τον σχολιασμό χρησιμοποιείται διαφορετική γραμματοσειρά από εκείνη του Σ/Ν


 Α. Γενικές Παρατηρήσεις :

 1η  : Για να συντάξει κάποιος ένα νόμο για τους συνεταιρισμούς, θα πρέπει να έχει βαθιά γνώση των συνεταιριστικών αρχών και αξιών και των ηθικών συνεταιριστικών αρχών, να παρακολουθεί τη διεθνή εξέλιξη της συνεταιριστικής πράξης και εμπειρίας, την νομολογία των εθνικών δικαστηρίων του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του Γενικού Δικαστηρίου. Αν ο συντάκτης  δεν γνωρίζει κυρίως τις αρχές του συνεταιρισμού, τότε, αυτό που δημιουργεί, μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο,  εκτός από συνεταιρισμό.

2η  :  Τα άρθρα του προτεινομένου  από το ΥΠΑΑΤ Σχεδίου Νόμου (Σ/Ν) για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς,  από το 1 μέχρι  και  το 30  είναι  στο μεγαλύτερο μέρος τους κακή αντιγραφή, με καταστροφικές παρεμβάσεις, του ν. 2810/2000 «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί» αλλά και κακή επίσης αντιγραφή του ν. 1667/1986 «Περί Αστικών Συνεταιρισμών», όπως κατωτέρω λεπτομερώς αναλύεται. Συνεπώς δεν πρόκειται για νέο νόμο, όπως τουλάχιστον παρουσιάστηκε. Αντίθετα πρόκειται για μια συρραφή διατάξεων διαφόρων νομοθετημάτων, στην οποία επικρατεί πλήρης σύγχυση, αφού το Σ/Ν εισάγει διατάξεις του νόμου περί ανωνύμων εταιρειών, για να τις εφαρμόσει στους συνεταιρισμούς, όταν είναι γνωστό ότι η ανώνυμη εταιρία  βρίσκεται στον αντίποδα του συνεταιρισμού.
Επίσης  διαλαμβάνει  διατάξεις, οι οποίες αντιφάσκουν μεταξύ τους, όπως για παράδειγμα η κεφαλαιοποίηση της υπεραξίας των ακινήτων (άρθρο 29), αλλά η επιστροφή της συνεταιριστικής μερίδας στην ονομαστική της αξία (αρχική), στην περίπτωση της  αποχώρησης μέλους (άρθρο 6παρ.5  ) ενώ δεν αντιμετωπίζει με τον ίδιο τρόπο, ως όφειλε, την μερίδα όταν περιέρχεται  στους κληρονόμους του μέλους  που απεβίωσε (άρθρο 8). Και όλα αυτά σε συνάφεια με το αδιανέμητο της συνεταιριστικής περιουσίας (άρθρο  27  ).

Περαιτέρω, οι διατάξεις συστάσεως αγροτικού συνεταιρισμού με δέκα μέλη, προϋπήρχε στην παρ. 11 α) του άρθρου 61 του ν. 4277/2014, καθώς και το μεγαλύτερο μέρος των διατάξεων, οι οποίες εμφανίζονται ως νέες, υφίστανται σήμερα  στην ισχύουσα νομοθεσία, π.χ. προαιρετικές μερίδες, Μητρώο, συγχωνεύσεις, παράδοση του 80% της παραγωγής, δυνατότητα νομικών προσώπων να συμμετέχουν στον συνεταιρισμό, αποχή μελών από ανταγωνιστικές δραστηριότητες, εκπαίδευση, μίσθωση ακινήτων κατά προτεραιότητα σε συνεταιρισμούς από τον εκκαθαριστή κ. α. 
Συνεπώς  η  ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ, ότι με το Σ/Ν προτείνονται νέες καινοτόμες διατάξεις είναι παραπλανητική, διότι όλες οι προτεινόμενες διατάξεις προϋπάρχουν ήδη στην νομοθεσία με ορθή βεβαίως διατύπωση.

Το Σ/Ν του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, το οποίο θεωρούμε αυτονόητο ότι δεν θα ψηφισθεί από το εθνικό κοινοβούλιο, ακόμη και ως σχέδιο θα αποτελέσει την πιο μελανή πρόταση στην ιστορία του συνεργατισμού, διότι ουδέποτε τόλμησε κάποιος να προτείνει την μετατροπή των συνεταιρισμών σε ανώνυμες εταιρείες, όπου οι ιδιώτες τρίτοι θα μπορούν να αποκτήσουν όχι μόνο την πλειοψηφία των μετοχών των εταιρειών αυτών, αλλά και το σύνολο των μετοχών. Δηλαδή να αποκτήσουν με αυτόν τον τρόπο οι ιδιώτες τρίτοι,  συνεταιριστική περιουσία, η οποία έχει δημιουργηθεί από πολλές γενιές συνεταιριστών, με προσωπικές θυσίες, αλλά και, κυρίως, με την συμβολή του κρατικού προϋπολογισμού, μέσω των ειδικών ρυθμίσεων ή κινήτρων, που προβλέπονται για τους συνεταιρισμούς. Με απλά λόγια παραδίδεται κοινωνική περιουσία σε ιδιώτες, η οποία μάλιστα επειδή έχει δημιουργηθεί από συνεταιριστικά πλεονάσματα, είναι αδιανέμητη, δηλαδή ο νόμος απαγορεύει την διανομή της στα μέλη του συνεταιρισμού στην περίπτωση της λύσεως αυτού.  
Συγκεκριμένα, ενώ ο νόμος απαγορεύει τη διανομή της συνεταιριστικής περιουσίας ακόμη και σε αυτούς που συνέβαλαν στην δημιουργία της δηλαδή στα μέλη,  το Σ/Ν στα άρθρα 31 και 42 παρ. 4 την «χαρίζει»  σε τρίτους ιδιώτες.

Πρέπει να είναι γνωστό σε όλους ότι ο συνεταιρισμός αποτελεί συνεργασία προσώπων, ενώ η ανώνυμη εταιρία αποτελεί συγκέντρωση κεφαλαίων. Βασική επιδίωξη μιας ΑΕ είναι η δημιουργία κέρδους, ενώ ένας συνεταιρισμός λειτουργεί άριστα, όταν μπορεί να εξυπηρετεί τα μέλη του, καλύπτοντας μόνο το κόστος.

 Άποψή μας είναι ότι  η ανωτέρω προτεινόμενη ρύθμιση, δεν είναι δυνατόν  να  αποτελεί τη  βούληση της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης αλλά  προφανώς αποτελεί τη  βούληση ή ενδεχομένως την  άγνοια αυτών που συνέταξαν το  Σ/Ν. Και το λέμε αυτό, γιατί είναι αδύνατον να πιστέψουμε ότι η πολιτική βούληση του ΥΠΑΑΤ είναι η κατάργηση των συνεταιρισμών, την οποία όμως συνεπάγεται το Σ/Ν.

3η Είναι γνωστό σε όλους, ότι από το έτος 1981 και μετά ο κρατικός παρεμβατισμός οδήγησε σε κλείσιμο ένα μεγάλο αριθμό σημαντικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων. Και φαντάζει απίστευτο να συνεχίζει ακόμη και σήμερα ο κρατικός παρεμβατισμός την καταστροφική του δράση με το προτεινόμενο Σ/Ν.
Αντί, δηλαδή, με ρητές διατάξεις το Σ/Ν να προτείνει την διάλυση των αγροτικών συνεταιρισμών, όφειλε να  προτείνει  μια σειρά διατάξεων, οι οποίες θα οδηγούσαν σε εξυγίανση των υφισταμένων παραγωγικών συνεταιρισμών, οι οποίοι διαθέτουν αξιόλογες παραγωγικές εγκαταστάσεις και σημαντικούς αποθηκευτικούς χώρους.
Σήμερα ένα μεγάλο μέρος -πρωτοβαθμίων- αγροτικών συνεταιρισμών  λειτουργούν  παραγωγικά και όχι βεβαίως μόνον  20, όπως ανακοινώθηκε από το ΥΠΑΑΤ, οι οποίοι ευτυχώς προσπαθούν  να αναπτυχθούν μακριά από τον κρατισμό.
 Συνεπώς, αντί να επιχειρείται με το Σ/Ν  η επαναφορά  του κρατισμού στους νέους συνεταιρισμούς, και να προτείνεται  το κλείσιμο των συνεταιρισμών εκείνων, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ακόμη και πρόσκαιρη οικονομική δυσχέρεια, οφειλόμενη και πάλι στον κρατικό παρεμβατισμό, θα πρέπει να προτείνεται  ένα  λιτό νομοθετικό πλαίσιο, βασιζόμενο αποκλειστικά στις συνεταιριστικές αρχές, το οποίο να δίδει απόλυτη ελευθερία στους συνεταιρισμούς να ρυθμίζουν τα του οίκου τους, συγχρόνως δε να προτείνονται συγκεκριμένα μέτρα για την εξυγίανση των πασχόντων συνεταιρισμών, μέτρα για την διευκόλυνση των εκκαθαριστών και για την αξιοποίηση της συνεταιριστικής περιουσίας, η οποία όμως δεν θα φεύγει από τα Συνεταιριστικά χέρια. Είναι απίστευτο σήμερα να μη καθίσταται δυνατός ο διορισμός εκκαθαριστών, ελλείψει ενδιαφέροντος  των ειδικών εκκαθαριστών, που απαιτεί ο νόμος. Αυτό είναι ένα πρόβλημα που δεν απασχολεί το Σ/Ν όπως και πολλά άλλα.

4η :  Αποτελεί εγκληματική πράξη για το συνεταιριστικό κίνημα, η κατάλυση της ανώτατης ιδεολογικής και συντονιστικής οργάνωσης των συνεταιρισμών. Η τυχόν διαφωνία μας, με τον τρόπο λειτουργίας ενός θεσμικού οργάνου, δεν οδηγεί στην κατάργησή του.
Η πράξη αυτή θυμίζει μελανές σελίδες της ιστορίας μας , τις οποίες δεν θα θέλαμε να θυμόμαστε. Σημασία δεν έχει τι διακηρύσσουμε αλλά τι πράττουμε. Θα αποτελέσει παγκόσμια πρωτοτυπία η κατάργηση ενός δικαιώματος των συνεταιρισμών, που θεωρήθηκε αυτονόητο από την ίδρυσή τους. Και αν λίγοι άνθρωποι ζουν μέσα στις ιδέες τους, μέσα σε αυτούς τους λίγους είναι οι συνεταιριστές. Ο Πλανήτης έχει σήμερα περισσότερο από ένα δισεκατομμύριο συνεταιριστές.
Θα αποτελούσε μεγάλη απογοήτευση αν το ανώτατο  θεσμικό όργανο, το οποίο ο ίδιος ο νομοθέτης έχει ως τώρα τάξει για να διαφυλάσσει την τήρηση των συνεταιριστικών αρχών και αξιών, δεν αντιδράσει με εξαιρετικά μεγάλη ένταση στην επιχειρουμένη από το Σ/Ν εγκληματική αυτή ενέργεια. Δεν είναι δυνατόν να καταργείται ή να γίνεται προσπάθεια διάσπασης της συλλογικής έκφρασης των συνεταιριστών, σε εθνικό και κατ΄ επέκταση σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο. Ο δημόσιος διάλογος γίνεται μέσω των θεσμοθετημένων οργάνων. Η κατάργηση αυτών σημαίνει κατάργηση του διαλόγου. Το άρθρο 33 του ν. 2810/2000, που αφορούσε στην ΠΑΣΕΓΕΣ, πρέπει να επανέλθει, ως είχε πριν από κάθε τροποποίησή του. Όλοι οι συνεταιριστές πρέπει να αντιδράσουν στην κατάργηση της ΠΑΣΕΓΕΣ, η οποία ιδρύθηκε στις 12.2.1935 (προαποφασίστηκε το 1933), με ιδρυτικά μέλη 34 Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, οι οποίες είχαν στη δύναμή τους 1300 συνεταιρισμούς. Η προσφορά της υπήρξε τεράστια για τους συνεταιρισμούς. Την περίοδο 1974 έως 1982 απασχολούσε υψηλού κύρους επιστημονικό προσωπικό, με συνεταιριστική παιδεία και διεθνή συνεταιριστική εμπειρία. Το προσωπικό αυτό εξυπηρετούσε όλες τις ανάγκες των συνεταιρισμών. Από εκπαίδευση μέχρι μελέτες για την ανάπτυξη, τη γνώση, την ενημέρωση για όλα τα αγροτικά προϊόντα, για τις αγορές, νομική υποστήριξη, και την προσφορά κάθε υπηρεσίας, που είχαν ανάγκη οι συνεταιρισμοί.
  Οι δικτατορικές κυβερνήσεις, στη διάρκεια της ζωής της ΠΑΣΕΓΕΣ, δεν τόλμησαν να αμφισβητήσουν την αναγκαιότητά της, ακόμη και όταν δεν δίσταζαν να επέμβουν.
Η διάταξη του άρθρου 31 παρ.4 του Σ/Ν, η οποία τίθεται σε αντικατάσταση του άρθρου 33 του ν. 2810/2000, αποτελεί τουλάχιστον ντροπή αν συγκρίνει κάποιος τις δυο διατάξεις.

5η : Το προτεινόμενο Σ/Ν θα πρέπει να αποσυρθεί στο σύνολό του. Θα  αποτελέσει σημαντική προσφορά στους συνεταιρισμούς και ένδειξη σοβαρότητας εκ μέρους του Κράτους .

Και 6η  παρατήρηση, η  οποία απευθύνεται επίσης στους συντάκτες του Σ/Ν: Το Δίκαιο δεν υπάρχει, για να δημιουργεί την κοινωνική πραγματικότητα, αλλά για να την οργανώνει.

 Β.    Επί   των διατάξεων  του Σχεδίου Νόμου

Εσφαλμένος ο τίτλος του  (Σ/Ν),   «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί» για δύο λόγους: Ο πρώτος είναι ότι το σχέδιο νόμου δεν ρυθμίζει μόνο θέματα, που αφορούν στους αγροτικούς συνεταιρισμούς αλλά και άλλες διατάξεις, συνεπώς θα πρέπει να γίνει η σχετική προσθήκη στον τίτλο του. Ο δεύτερος είναι ότι οι Οργανώσεις Παραγωγών και οι Διεπαγγελματικές Οργανώσεις, αφορούν κυρίως σε θέματα, που αναφέρονται στην οργάνωση των αγορών και για το λόγο αυτό οι ενωσιακοί κανονισμοί τα περιλαμβάνουν σε κοινό νομοθέτημα. Δεν παίζει κανένα ρόλο αν όλα τα ρυθμιζόμενα από το Σ/Ν θέματα αναφέρονται στον αγροτικό τομέα. Πρέπει η διάκριση των ρυθμιζόμενων θεμάτων  να είναι ορατή. Ακόμη και συνειρμικά πρέπει να αποφεύγουμε την «ταύτιση», άλλων νομικών μορφωμάτων με τα ισχύοντα στους συνεταιρισμούς.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α΄ ΓΕΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ


Άρθρο 1 Ορισμός - Σκοπός - Νομική Μορφή


Αγροτικός Συνεταιρισμός (ΑΣ) είναι αυτόνομη ένωση προσώπων, η οποία συγκροτείται εθελοντικά και επιδιώκει, με την αμοιβαία βοήθεια των μελών της, την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ανάπτυξη και προαγωγή τους, μέσω μιας συνιδιόκτητης και δημοκρατικά διοικούμενης επιχείρησης. ΑΣ είναι οι γεωργικοί, αλιευτικοί, κτηνοτροφικοί, πτηνοτροφικοί, μελισσοκομικοί, σηροτροφικοί, αγροτουριστικοί, αγροβιοτεχνικοί, οικοτεχνικοί και άλλοι συνεταιρισμοί, οποιουδήποτε κλάδου ή δραστηριότητας της αγροτικής οικονομίας. Οι Δασικοί Συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις αυτών, δεν εμπίπτουν στις διατάξεις του παρόντος νόμου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.1)

Παρατήρηση, σε συνδυασμό με το άρθρο 2 παρ. 3:  Σύμφωνα με την άνω διάταξη, όταν πρόκειται να συνταχθεί το καταστατικό ενός συνεταιρισμού, π.χ. δημητριακών, η επωνυμία του συνεταιρισμού θα πρέπει να έχει ως εξής: «Γεωργικός Συνεταιρισμός Δημητριακών Αμαλιάδος Αγροτικός Συνεταιρισμός».  Προφανώς  η άνω επωνυμία  δεν είναι δόκιμος, διότι θα πρέπει να ορίσουμε ποιος είναι ο αγροτικός και ποιος ο γεωργικός συνεταιρισμός. 

Ο «σοφός» νόμος   2810/2000 έγραφε :
Η Αγροτική Συνεταιριστική Οργάνωση (Α.Σ.Ο.) είναι αυτόνομη ένωση προσώπων, η οποία συγκροτείται εθελοντικά και επιδιώκει, με την αμοιβαία βοήθεια των μελών της, την οικονομική, κοινωνική, πολιτιστική ανάπτυξη και προαγωγή τους, μέσω μιας συνιδιόκτητης και δημοκρατικά διοικούμενης επιχείρησης. Ως Α.Σ.Ο. θεωρούνται και οι αλιευτικοί, κτηνοτροφικοί, πτηνοτροφικοί, μελισσοκομικοί, σηροτροφικοί, δασικοί, αγροτουριστικοί, αγροβιοτεχνικοί, οικοτεχνικοί και άλλοι συνεταιρισμοί, οποιουδήποτε κλάδου ή δραστηριότητας της αγροτικής οικονομίας.

 Άποψή μας είναι να παραμείνει ο ορισμός ως έχει στην ισχύουσα νομοθεσία.
Επίσης θεωρούμε ότι για λόγους ενότητας όσον αφορά στην εκπροσώπηση των συνεταιρισμών, θα πρέπει να μην εξαιρεθούν οι δασικοί συνεταιρισμοί από τον παρόντα νόμο.


Ο ΑΣ είναι νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου και έχει εμπορική ιδιότητα. Αναπτύσσει κάθε είδους δραστηριότητα για την επίτευξη των σκοπών του στο πλαίσιο του νόμου και του καταστατικού του.

Για την εκπλήρωση των σκοπών του, ο ΑΣ μπορεί να ιδρύει υποκαταστήματα, παραρτήματα  ή (θέλει (,) όχι διάζευξη)   γραφεία στο εσωτερικό και το εξωτερικό.

Ο ΑΣ μπορεί να συνιστά νομικά πρόσωπα, να συμπράττει με καταναλωτικούς ή άλλους συνεταιρισμούς, με νομικά πρόσωπα του δημόσιου ή ιδιωτικού τομέα, με κοινωφελείς οργανισμούς, με επιχειρήσεις οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ), με συνεταιριστικές οργανώσεις άλλων χωρών και με φυσικά ή νομικά πρόσωπα. Τα ανωτέρω, στο πλαίσιο της διακρατικής ή και διεπαγγελματικής συνεργασίας.
5. Για θέματα που δεν ρυθμίζονται από τον παρόντα νόμο, εφαρμόζονται συμπληρωματικά και αναλόγως οι διατάξεις του εμπορικού δικαίου και του αστικού κώδικα.

                                                   Άρθρο 2
                             Περιφέρεια - Έδρα – Επωνυμία

Το άρθρο αυτό αποτελεί πιστή αντιγραφή του αντίστοιχου άρθρου του   ν. 2810/2000.


Η περιφέρεια του ΑΣ ορίζεται από το καταστατικό του.

Έδρα του ΑΣ είναι ο δήμος, όπου είναι εγκατεστημένη η διοίκησή του.

Η επωνυμία του ΑΣ εκφράζει υποχρεωτικά τον κύριο σκοπό ή τα αντικείμενα δραστηριότητάς του και περιλαμβάνει την ιδιότητά του ως αγροτικού, καθώς και την έδρα του. Στην επωνυμία του ΑΣ, μπορεί να περιλαμβάνεται και διακριτικός τίτλος. Η επωνυμία διακρίνεται από την επωνυμία άλλου ΑΣ με τον ίδιο σκοπό και την ίδια περιφέρεια. Η επωνυμία χρησιμοποιείται υποχρεωτικά στις συναλλαγές και τις νομικές πράξεις του ΑΣ. Τα έντυπα του ΑΣ αναφέρουν την επωνυμία, την έδρα, τον αριθμό φορολογικού μητρώου καθώς και τον αριθμό μητρώου ΑΣ, σύμφωνα με το άρθρο 19.


                          ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β΄ ΣΥΣΤΑΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ

                                                           Άρθρο 3
                           Όροι σύστασης - Καταχώριση καταστατικού


1. Για τη σύσταση ΑΣ απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από δέκα (10) τουλάχιστον πρόσωπα, που συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις του άρθρου 5, καθώς και η καταχώριση του καταστατικού στο βιβλίο μητρώου ΑΣ που τηρείται στο Ειρηνοδικείο που υπάγεται η ταχυδρομική διεύθυνση της έδρας του ΑΣ. Από την καταχώριση αυτή, ο ΑΣ αποκτά νομική προσωπικότητα και εμπορική ιδιότητα  2. Για την καταχώριση του καταστατικού κατατίθεται από το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο του ΑΣ αίτηση στο Ειρηνοδικείο. Ο ειρηνοδίκης με πράξη του εντός τριάντα (30) ημερών από την κατάθεση της αίτησης διατάσσει ή αρνείται την καταχώριση του καταστατικού. Ο ειρηνοδίκης αρνείται την καταχώριση όταν λείπουν τα απαραίτητα στοιχεία του καταστατικού που προβλέπονται στο άρθρο 4, ή τούτο περιέχει διατάξεις αντίθετες προς τον νόμο. Αν αρνηθεί την καταχώριση, με την ίδια πράξη καλεί το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο και του υποδεικνύει τις απαραίτητες διορθώσεις. Κατά της αρνητικής πράξης του ειρηνοδίκη και εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών από την έκδοσή της, το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο του ΑΣ μπορεί να ασκήσει ανακοπή, η οποία εισάγεται στο Ειρηνοδικείο της έδρας του ΑΣ και δικάζεται με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.

Ύστερα από την καταχώριση, η γραμματεία του Ειρηνοδικείου αποστέλλει εντός τριάντα (30) ημερών στην αρμόδια αρχή του άρθρου 17 αντίγραφο του καταστατικού με την ημερομηνία καταχώρισης.

Η διαδικασία του παρόντος άρθρου τηρείται και για την τροποποίηση του καταστατικού του ΑΣ.


Σχόλιο στην άνω διάταξη .

1. Η άνω διαδικασία της καταχώρισης του καταστατικού ενός αγροτικού  συνεταιρισμού, αποτελεί κακή αντιγραφή του ν. 1667/1986 «Περί Αστικών Συνεταιρισμών».

 Ο  ν. 1667/1986   άρθρο 1 παρ.6, όπως ισχύει,  ορίζει : 

«Κατά της πράξης του Ειρηνοδίκη και εντός προθεσμίας τριάντα (30) ημερών, αφότου έλαβαν γνώση της δημοσίευσης της πράξης, τα όργανα διοίκησης του συνεταιρισμού και οποιοσδήποτε υφίσταται βλάβη ή τίθενται σε κίνδυνο τα έννομα συμφέροντά του, μπορεί να ασκήσει ανακοπή, η οποία εισάγεται στο Ειρηνοδικείο της έδρας του συνεταιρισμού και δικάζεται με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας.»
Αντίθετα, το Σ/Ν στερεί τη δυνατότητα προσβολής της πράξεως, (πιο σωστός είναι ο όρος Διάταξη, αντί Πράξη, που υιοθετεί και ο Α.Κ) που θα εκδώσει ο Ειρηνοδίκης, είτε από την Εποπτική ή την ΄Εποπτεύουσα Αρχή, είτε από τα μέλη του συνεταιρισμού, που δεν συμφώνησαν με την τροποποίηση του καταστατικού, είτε από οποιoνδήποτε έχει έννομο συμφέρον, διότι τη δυνατότητα αυτή της προσφυγής την  δίδει το Σ/Ν  μόνο  στο Δ.Σ
 Έτσι, όμως, η διάταξη  προσκρούει στο άρθρο  20   του Συντάγματος.

2. Εφόσον το Σ/Ν  επιλέγει   την  επίσπευση της διαδικασίας εγκρίσεως και καταχωρίσεως του καταστατικού ενός συνεταιρισμού, θα έπρεπε να ακολουθήσει τη διαδικασία του νέου νόμου (4055/2012), ο οποίος τροποποιεί την αντίστοιχη διάταξη του Αστικού Κώδικα (άρθρο 82) περί εγκρίσεως και καταχωρήσεως καταστατικού Σωματείου, το οποίο άρθρο ορίζει τα ακόλουθα :
«Τη διάταξη του ειρηνοδίκη που απορρίπτει την αίτηση έχει δικαίωμα να ανακόψει μόνο εκείνος που την είχε υποβάλει. Τη διαταγή που δέχεται την αίτηση έχει δικαίωμα να ανακόψει μόνο ο εισαγγελέας πρωτοδικών αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν αιτήσεως της εποπτεύουσας αρχής, καθώς και κάθε τρίτος που έχει έννομο συμφέρον.»

                                                         Άρθρο 4
                                 Τύπος - Περιεχόμενο καταστατικού


Το καταστατικό του ΑΣ καταρτίζεται με ιδιωτικό έγγραφο, που χρονολογείται και υπογράφεται από τα ιδρυτικά μέλη και για να είναι έγκυρο πρέπει να καθορίζει τουλάχιστον:

α) Το ονοματεπώνυμο και το πατρώνυμο, ή την επωνυμία, τον αριθμό φορολογικού μητρώου (ΑΦΜ) και την κατοικία ή έδρα των ιδρυτικών μελών.

β) Την επωνυμία, την έδρα και την περιφέρεια του ΑΣ. γ) Το σκοπό και τις δραστηριότητες του ΑΣ.

δ) Τις προϋποθέσεις εισόδου, αποχώρησης και διαγραφής των μελών, καθώς και τα δικαιώματα, τις υποχρεώσεις τους και τις επιβαλλόμενες κυρώσεις για τη μη εκπλήρωση των υποχρεώσεών τους προς τον ΑΣ ε) Τους όρους σύγκλησης και λειτουργίας και τις αρμοδιότητες των οργάνων διοίκησης του άρθρου 10.

στ) Το ύψος της συνεταιρικής μερίδας, τον αριθμό των προαιρετικών μερίδων, τον τρόπο και τον χρόνο καταβολής της αξίας τους, καθώς και τη διαδικασία απόδοσης των συνεταιρικών μερίδων.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Δεν είναι δυνατόν ποτέ ένα καταστατικό να ορίζει τον αριθμό των προαιρετικών μερίδων. Και εξηγούμε γιατί δεν είναι:

Με τις προαιρετικές μερίδες,  τις οποίες μπορούν να αποκτήσουν μέλη και μη μέλη, όπως π.χ. εργαζόμενοι αλλά και οιοσδήποτε τρίτος, ο οποίος επιθυμεί να συμβάλλει στην ανάπτυξη του Συνεταιρισμού, επιδιώκεται η συγκέντρωση από τον συνεταιρισμό όσο το δυνατόν μεγαλύτερου κεφαλαίου. Γι’ αυτό οι προαιρετικές μερίδες δεν έχουν ψήφο. Οι δανειακές ανάγκες του συνεταιρισμού καθορίζονται κάθε φορά από τα όργανα διοίκησης του συνεταιρισμού, όπως π.χ. η σύναψη δανείου από Τράπεζα.
Έτσι πληρούται η 3η συνεταιριστική αρχή, η οποία αναφέρεται στην αυτοβοήθεια των μελών, που σημαίνει ότι ο δανεισμός του συνεταιρισμού πρέπει να εξασφαλίζεται από τα μέλη του και ως έσχατη λύση θα είναι ο δανεισμός από  τρίτους.

 Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει μόνο προνόμια  υπέρ  των προαιρετικών μερίδων, π.χ. το έντοκο, παρά το γεγονός ότι αποτελεί επαχθή  όρο για τον συνεταιρισμό.
Συνεπώς οι δανειακές ανάγκες του συνεταιρισμού, δεν μπορεί να είναι γνωστές από την ίδρυσή του, ώστε να γνωρίζουν οι ιδρυτές κατά την σύσταση του Συνεταιρισμού τον αριθμό των προαιρετικών μερίδων, που θα διαθέσει, ώστε να το αναφέρει στο καταστατικό.

Ο ν. 2810/2000, τον οποίο ο συντάκτης του Σ/Ν προσπαθεί να αντιγράψει, αναφέρεται σε αριθμό πρόσθετων υποχρεωτικών μερίδων, με βάση τον οποίο αριθμό, θα αποκτηθεί η μετά την πρώτη,  ψήφος, όπως αναφέρεται σε όλα τα καταστατικά των συνεταιρισμών σήμερα.
 Όμως από την συμπλήρωση του αριθμού των τριών ψήφων και μετά, πάλι δεν εμποδίζεται ή απόκτηση από τα μέλη μεγαλύτερου αριθμού μερίδων, καθώς και προαιρετικών μερίδων και τούτο αποδεικνύεται από την αντίστοιχη διατύπωση του άρθρου 8 του ιδίου νόμου, όπου αναφέρεται ότι τα μέλη μπορούν να αποκτήσουν όσες μερίδες επιθυμούν. Δηλαδή ο συνεταιριστικός νομοθέτης οφείλει να βάλει φραγμό μόνο στον αριθμό των ψήφων, για να εξασφαλίσει την δημοκρατική λειτουργία του θεσμού και όχι στο ύψος του κεφαλαίου. 

Η άνω διατύπωση  στο Σ/Ν όμως, αποδεικνύει άγνοια της λειτουργίας της μερίδας. Προξενεί λύπη το γεγονός ότι χρειάζεται συζήτηση για θέματα, τα οποία έχει  λύσει ο ν. 602 από το έτος 1915.! Σήμερα οι συνεταιρισμοί ασχολούνται με την εισαγωγή καινοτόμων δράσεων στην λειτουργία τους και εμείς ασχολούμεθα με ομφαλοσκόπηση .

ζ) Την έκταση ευθύνης των μελών.

η) Τον καθορισμό των ελάχιστων ποσοστών επί των πλεονασμάτων χρήσης για το σχηματισμό αποθεματικών.

θ) Τη χρονική διάρκεια του ΑΣ.

ι) Τον ορισμό προσωρινού διοικητικού συμβουλίου για την έγκριση του καταστατικού και τον χρόνο σύγκλησης της πρώτης γενικής συνέλευσης για την ανάδειξη των οργάνων διοίκησης.

ια) Τον τρόπο ορισμού των ελεγκτών του άρθρου 20. ιβ) Τη λύση και εκκαθάριση του ΑΣ.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ΄ ΜΕΛΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ - ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ - ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ


Άρθρο 5 Μέλος ΑΣ


1. Μέλος του ΑΣ μπορεί να γίνει φυσικό πρόσωπο, που έχει πλήρη ικανότητα για δικαιοπραξία, απασχολείται σε οποιονδήποτε κλάδο ή δραστηριότητα της αγροτικής οικονομίας που εξυπηρετείται από τις δραστηριότητες του ΑΣ, πληροί τους όρους του καταστατικού του και αποδέχεται να χρησιμοποιεί τις υπηρεσίες του. Εφόσον προβλέπεται στο καταστατικό του ΑΣ, μέλος του μπορεί να γίνει και άλλος ΑΣ και άλλο νομικό πρόσωπο που η κύρια δραστηριότητά του είναι αγροτική σε έναν τουλάχιστον από τους κλάδους της αγροτικής οικονομίας (ιδίως φυτικής, ζωικής, αλιευτικής παραγωγής). Το ποσοστό συμμετοχής των νομικών προσώπων-μελών καθορίζεται από το καταστατικό και δεν μπορεί να υπερβαίνει το 20% των φυσικών προσώπων.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Επίσης εσφαλμένη αντιγραφή από τον ν. 2810/2000. Παράδειγμα: Υπάρχει ένας συνεταιρισμός οπωροκηπευτικών και μπορεί, σύμφωνα με την άνω διάταξη, να εγγραφεί μέλος του ένας συνεταιρισμός αλιευτικός. Αυτές οι δυο δραστηριότητες δεν μπορεί να συνδέονται.

 Το ορθό στην διατύπωση της διάταξης  είναι: το νομικό πρόσωπο, που θέλει να γίνει μέλος, στον υφιστάμενο συνεταιρισμό, θα πρέπει να εξυπηρετείται από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού, διότι στην παρ. 1, όπου γίνεται αναφορά στο θέμα, ο νόμος αναφέρεται στα φυσικά μόνο πρόσωπα. Για το λόγο αυτό θα πρέπει να προστεθεί η αντίστοιχη διάταξη του  ν. 2810 :  «… η εξυπηρέτηση του νομικού προσώπου, που θέλει να γίνει μέλος, από τις δραστηριότητες του συνεταιρισμού».
Στο σημείο αυτό, τονίζεται ότι οι τελευταίες ανακοινώσεις της διεθνούς συνεταιριστικής εμπειρίας, έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα, ότι πρέπει να περιοριστεί, όσο περισσότερο γίνεται, η εμπλοκή τρίτων νομικών προσώπων  στους συνεταιρισμούς.

2. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει την εγγραφή στον ΑΣ μελών - επενδυτών. Τα μέλη - επενδυτές είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία μπορούν να συντελέσουν στην επίτευξη των σκοπών του ΑΣ, αλλά δεν συναλλάσσονται με αυτόν. Κατέχουν προαιρετικές συνεταιρικές μερίδες χωρίς δικαίωμα ψήφου, εκλέγειν και εκλέγεσθαι. Κατά τα λοιπά, οι όροι και οι προϋποθέσεις εισόδου και εξόδου, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μελών - επενδυτών, καθορίζονται από το καταστατικό.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Από την άνω διατύπωση καταδεικνύεται η άγνοια της νέας αυτής ρύθμισης. Η ορθή διατύπωση έχει ως εξής :

«Το καταστατικό, μπορεί να προβλέπει την εγγραφή στο συνεταιρισμό μελών επενδυτών, μη χρηστών. Τα μέλη επενδυτές είναι φυσικά ή νομικά πρόσωπα, τα οποία συμμετέχουν στο συνεταιριστικό κεφάλαιο, αλλά δεν χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού.
Οι όροι και οι προϋποθέσεις εισόδου και εξόδου, τα δικαιώματα, οι υποχρεώσεις και η δυνατότητα και οι προϋποθέσεις συμμετοχής στη γενική συνέλευση, στο Διοικητικό Συμβούλιο, ή στο Εποπτικό Όργανο του Συνεταιρισμού, των μελών επενδυτών, καθορίζονται από το καταστατικό.
Στην περίπτωση που το καταστατικό προβλέπει ότι τα μέλη επενδυτές συμμετέχουν στη γενική συνέλευση του συνεταιρισμού με δικαίωμα ψήφου, ο συνολικός αριθμός των ψήφων δεν μπορεί να υπερβαίνει το 25% του συνολικού αριθμού των ψήφων που διαθέτουν τα μέλη του συνεταιρισμού. Τα μέλη επενδυτές δεν συμμετέχουν στον σχηματισμό της απαρτίας στη γενική συνέλευση ».

Ο θεσμός των μελών επενδυτών είχε προταθεί από την ΠΑΣΕΓΕΣ, το έτος 2010, με την ακόλουθη αιτιολογία και διατύπωση : ( Βλ. Ανασυγκρότηση ΑΣΟ 2010, site PASEGES):
«Πρόβλεψη για την αποδοχή μελών-επενδυτών, τα οποία θα συνεισφέρουν κεφάλαιο στον συνεταιρισμό χωρίς να χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού.
 Χρήσιμο είναι να υπάρχει πρόβλεψη στο καταστατικό της νέας ΑΣΟ ότι είναι δεκτά μέλη-επενδυτές, δηλαδή φυσικά ή νομικά πρόσωπα τα οποία δεν χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες του συνεταιρισμού αλλά αποκτούν μερίδες του συνεταιρισμού με ειδικά προνόμια. Εναπόκειται στο καταστατικό να ορίσει τα προνόμια αυτά.
Το σύνολο των μελών-επενδυτών να μπορεί να εκπροσωπείται στη γενική συνέλευση της νέας ΑΣΟ, με αριθμό ψήφων ίσο με το 25% του συνολικού αριθμού των ψήφων των μελών (περιλαμβανομένων και των νομικών προσώπων-μελών, όπως προαναφέρθηκε).
Όταν οι συνεταιρισμοί παρέχουν δυνατότητα σε μέλη-επενδυτές να ψηφίζουν στη γενική συνέλευση, χρειάζεται να προσδιορίζουν το ποσοστό ψήφων που θα διαθέτουν συνολικά τα μέλη-επενδυτές.
Το καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού (Κανονισμός 1435/2003) ορίζει στην παρ. 1 του άρθρου 14, ότι "Εφόσον το επιτρέπει η νομοθεσία του κράτους μέλους της καταστατικής έδρας του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού, το καταστατικό μπορεί να ορίζει ότι πρόσωπα που δεν έχουν πρόθεση να χρησιμοποιήσουν ή να παράγουν τα αγαθά και τις υπηρεσίες του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού, μπορούν να γίνουν δεκτά ως μέλη επενδυτές (μη χρήστες). Στην περίπτωση αυτή, για την είσοδο μέλους απαιτείται έγκριση της γενικής συνέλευσης ή άλλου οργάνου εξουσιοδοτημένου προς τούτο από τη γενική συνέλευση ή από το καταστατικό."
Για το θέμα αυτό, στο άρθρο 59, παρ. 3, του Κανονισμού ορίζεται ότι "Όσον αφορά τα δικαιώματα ψήφου τα οποία μπορεί να παρέχει το καταστατικό στα μέλη μη χρήστες (επενδυτές), ο Ευρωπαϊκός Συνεταιρισμός διέπεται από το δίκαιο του κράτους μέλους της καταστατικής έδρας. Ωστόσο, μέλη μη χρήστες (επενδυτές), δεν μπορούν να έχουν συνολικά δικαιώματα ψήφου άνω του 25% των συνολικών δικαιωμάτων ψήφου".


3. Στο καταστατικό του ΑΣ προβλέπεται, ανάλογα με τα αντικείμενα της δραστηριότητάς του: α) το ποσοστό της παραγωγής που το μέλος υποχρεούται να παραδίδει στον ΑΣ, το οποίο δεν μπορεί να είναι κατώτερο του 80% της ετησίας παραγωγής των προϊόντων του, που προορίζονται για το εμπόριο και για τα οποία η γενική συνέλευση αποφάσισε την κοινή εμπορία ύστερα από μεταποίηση ή αυτούσια, όπως η παραγωγή του κάθε μέλους προκύπτει από την ενιαία δήλωση καλλιέργειας/εκτροφής και την αίτηση για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων ενιαίας ενίσχυσης (δήλωση ΟΣΔΕ) ή/και β) το ποσοστό κάθε είδους εφοδίων, χρήσιμων για τις ανάγκες των εκμεταλλεύσεων ή της οικιακής τους οικονομίας, που το μέλος υποχρεούται να προμηθεύεται από τον ΑΣ, σύμφωνα με τους όρους του καταστατικού του και του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του, αν υπάρχει.

4. Με απόφαση της γενικής συνέλευσης το μέλος μπορεί να απαλλάσσεται από την υποχρέωση της παραγράφου 3, εφόσον: α) έχει αντικειμενική αδυναμία ή για άλλους σοβαρούς λόγους, β) πριν από την ένταξή του στον ΑΣ είχε συνάψει αποδεδειγμένα συμβάσεις πώλησης των προϊόντων τους σε τρίτους, εφόσον ο ΑΣ έχει ενημερωθεί έγκαιρα για τη διάρκεια, τον όγκο παραγωγής και τις λοιπές λεπτομέρειες της σύμβασης και γ) ο ΑΣ αδυνατεί να απορροφήσει την προσφερόμενη παραγωγή.

5. Η μη παράδοση της παραγωγής στον ΑΣ ή η μη προμήθεια των εφοδίων από αυτόν, κατά τους όρους του καταστατικού του, αποτελεί λόγο διαγραφής του μέλους από αυτόν.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Οι παράγραφοι 3 και 4, ως άνω,  πρέπει να διαγραφούν, διότι αυτά αποτελούν ρυθμίσεις των καταστατικών. Οι  άνω διατάξεις αποτελούν αντιγραφή των ισχυόντων καταστατικών των συνεταιρισμών, τα οποία είχε εκπονήσει, ως υποδείγματα όμως, η νομική υπηρεσία της ΠΑΣΕΓΕΣ αμέσως μετά την ισχύ του ν. 2810/2000.
Οι ρυθμίσεις των καταστατικών, οι οποίες εξειδικεύουν τις ανάγκες του κάθε συνεταιρισμού, δεν μπορούν να μεταφέρονται στο νόμο, διότι υπαγορεύεται μια ανεπίτρεπτη οριζόντια εφαρμογή, και δεν αφήνουν τα μέλη να λειτουργήσουν σύμφωνα με τις δικές τους ανάγκες. Όλοι οι συνεταιρισμοί, δεν είναι οι ίδιοι.

Η ιδέα καθορισμού ποσοστού παράδοσης προϊόντων στον συνεταιρισμό  για εμπορία προέρχεται από τον κανονισμό για τις Οργανώσεις Παραγωγών, ως προϋπόθεση ενίσχυσης των Οργανώσεων αυτών από την Ε.Ε.. Αυτή η δέσμευση των μελών πρέπει να υπάρχει στο καταστατικό και όχι στο  νόμο, και αφορά μόνο στους συνεταιρισμούς που ενδιαφέρονται, όπως και σε εταιρείες του αστικού κώδικα και του εμπορικού δικαίου που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις, για να αναγνωρισθούν ως Οργανώσεις Παραγωγών.
Η ίδια διάταξη προϋπήρχε στον ν. 4015/2011, και πολεμήθηκε από τους μελετητές του συνεργατισμού, οι οποίοι υποστήριξαν ότι αυτό αποτελεί αντικείμενο του καταστατικού και εφόσον υπήρχε σχετική αναφορά στο καταστατικό θα μπορούσε να προβλεφθεί ποινή για μη τήρηση της δέσμευσης, ως καταστατικής διάταξης.


Άρθρο 6
Εγγραφή - Αποχώρηση - Διαγραφή μέλους αγροτικού συνεταιρισμού

Σχόλιο στο άρθρο .

Το άρθρο αυτό αποτελεί κακή αντιγραφή του άρθρου 2 του ν. 1667/1986 «περί αστικών συνεταιρισμών». Σε κάθε περίπτωση αν πρόκειται  να αντιγράφουμε τον ν. 1667, τότε γιατί κάνουμε νόμο για τους αγροτικούς συνεταιρισμούς; Ο ν. 1667, είναι ένας νόμος, που ψηφίστηκε το έτος 1986, αφορά στους αστικούς συνεταιρισμούς, και έχει ασκηθεί έντονη κριτική σε μέρος των διατάξεών του από τους μελετητές του συνεργατισμού.

1. Το Διοικητικό Συμβούλιο του ΑΣ αποφασίζει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή όχι της αίτησης εγγραφής προσώπου ως μέλους του ΑΣ στην πρώτη του συνεδρίαση μετά την υποβολή της αίτησης.
Η απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου περί εγγραφής των νέων μελών εγκρίνεται από την επόμενη Γενική Συνέλευση.
 Η ιδιότητα του μέλους αποκτάται από την απόφαση αποδοχής της αίτησης από το Διοικητικό Συμβούλιο και με την προϋπόθεση ότι έχει καταβάλει το ποσοστό της αξίας της συνεταιρικής του μερίδας, που προβλέπεται στο καταστατικό, σύμφωνα με το άρθρο 8.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Τελικά δημιουργείται σύγχυση για το ποιος αποφασίζει, για την εγγραφή του μέλους. Διότι η άνω παρ. 2 αναφέρει ότι η απόφαση του ΔΣ περί εγγραφής νέων μελών ΕΓΚΡΙΝΕΤΑΙ από την γ.σ. (που σημαίνει χωρίς έγκριση της γ.σ. δεν εγγράφουμε νέα μέλη).
Και στην παρ. 3 αναφέρεται ότι, η ιδιότητα του μέλους αποκτάται από την απόφαση αποδοχής της αίτησης από το Διοικητικό Συμβούλιο. ……(;!)

Η συμμετοχή των νέων μελών στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων και η δυνατότητα ανάδειξής τους σε όργανα που προβλέπονται στον παρόντα νόμο επιτρέπεται μετά την έγκριση της εγγραφής τους από τη Γενική Συνέλευση.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Και εδώ αναφέρεται πάλι η έγκριση από την γ.σ.

Η ίδια Γενική Συνέλευση αποφασίζει για τις αιτήσεις εγγραφής που δεν έγιναν δεκτές από το Διοικητικό Συμβούλιο. Τα ιδρυτικά μέλη αποκτούν την συνεταιριστική ιδιότητα από την καταχώριση του καταστατικού στο βιβλίο μητρώου ΑΣ που τηρείται στο Ειρηνοδικείο και με την προϋπόθεση ότι έχουν καταβάλει το ποσοστό της αξίας της συνεταιρικής μερίδας, που προβλέπεται στο καταστατικό , σύμφωνα με το άρθρο 8.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Προς επαλήθευση του ισχυρισμού, ότι το Σ/Ν αποτελεί κακή αντιγραφή του ν. 2810, παρατίθεται η αντίστοιχη διάταξη του ν. 2810:

«Το διοικητικό συμβούλιο του αγροτικού συνεταιρισμού αποφασίζει αιτιολογημένα για την αποδοχή ή όχι της αίτησης εγγραφής προσώπου ως μέλους του συνεταιρισμού, εντός προθεσμίας που ορίζεται από το καταστατικό. Αν η αίτηση απορριφθεί ή αν το διοικητικό συμβούλιο δεν αποφασίσει εντός της παραπάνω προθεσμίας, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφύγει εγγράφως στην πρώτη τακτική γενική συνέλευση, η οποία επιλαμβάνεται του αιτήματος και αποφασίζει οριστικά.»

2. Κάθε μέλος του ΑΣ μπορεί να αποχωρήσει από αυτόν οποτεδήποτε, προειδοποιώντας έγκαιρα εγγράφως το Διοικητικό Συμβούλιο. Κατά παρέκκλιση του προηγούμενου εδαφίου, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει, για συγκεκριμένους λόγους, την υποχρεωτική παραμονή των μελών του ΑΣ μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους κατά τη διάρκεια του οποίου εισήλθαν στον ΑΣ ή για ένα ελάχιστο χρονικό διάστημα, το οποίο δεν μπορεί να υπερβαίνει τα δύο (2) έτη.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η άνω παρ. 2 αποτελεί αντιγραφή από τον ν. 1667/1986. Δυστυχώς για τους συντάκτες η άνω  διάταξη δεν ταιριάζει στους αγροτικούς συνεταιρισμούς:
Δεν είναι δυνατόν ο ΝΟΜΟΣ να καθορίζει τον ελάχιστο χρόνο παραμονής του μέλους στον αγροτικό συνεταιρισμό. Αυτό καθορίζεται από το καταστατικό ανάλογα με τον σκοπό του κάθε συνεταιρισμού. Π.χ. συνεταιρισμός ιδρύεται και αναλαμβάνει πρόγραμμα δράσης πενταετούς διάρκειας. Για την ολοκλήρωση του προγράμματος το καταστατικό πρέπει να καθορίσει τον ελάχιστο αυτό χρόνο για την παραμονή των μελών, λόγω των υποχρεώσεων που δημιουργούνται από την δράση αυτή. Δεν είναι δυνατόν ο νόμος εκ των προτέρων να το απαγορεύσει. 

3. Η διαγραφή μέλους του ΑΣ μπορεί να αποφασιστεί με αιτιολογημένη απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, μετά από ακρόαση του μέλους, λόγω πολύ σοβαρών παραπτωμάτων που ορίζονται στο καταστατικό, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται σε αυτό.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η σοβαρότητα ενός παραπτώματος είναι θέμα πραγματικό.
 Αν ο νόμος δεν καθορίσει ποια είναι τα πολύ σοβαρά παραπτώματα, δεν μπορεί να διατυπώνει αυτή την αοριστία. Το καταστατικό του κάθε συνεταιρισμού, θα ορίσει το παράπτωμα και την βαρύτητα. Αν και ο όρος παράπτωμα δεν είναι δόκιμος. Η ορθή διατύπωση είναι: οι λόγοι διαγραφής θα καθορισθούν από το καταστατικό. 

4. Κατά της απόφασης διαγραφής επιτρέπεται προσφυγή του μέλους που διαγράφηκε  στη Γενική Συνέλευση, Η προσφυγή πρέπει να περιλαμβάνεται, με ευθύνη του Διοικητικού Συμβουλίου, ως θέμα της ημερήσιας διάταξης, στην πρώτη συνεδρίαση της γενικής συνέλευσης μετά την άσκηση της προσφυγής. Η απόφαση της Γενικής Συνέλευσης επί της προσφυγής λαμβάνεται με μυστική ψηφοφορία μετά από ακρόαση του μέλους που διαγράφηκε. Η απώλεια της ιδιότητας του μέλους επέρχεται με την κοινοποίηση της απορριπτικής απόφασης της Γενικής Συνέλευσης ή όταν παρέλθει η προθεσμία που ορίζεται στο καταστατικό για την άσκηση της προσφυγής της παρούσας παραγράφου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Επίσης η άνω διάταξη δεν έχει ορθή διατύπωση. Γι΄ αυτό υποστηρίζεται ότι ο νόμος δεν μπορεί να αναφέρει τέτοιες λεπτομέρειες και ότι οι διατάξεις αφορούν στα καταστατικά.
Τα ισχύοντα καταστατικά των συνεταιρισμών έχουν ορθότερη  διατύπωση, η οποία είναι η εξής :  «Η απώλεια της ιδιότητας του μέλους, που διαγράφεται, επέρχεται με την κοινοποίηση της απόφασης του διοικητικού συμβουλίου ή της γενικής συνέλευσης εάν ασκήθηκε σε αυτή».

5.Μετά την αποχώρηση ή την διαγραφή  του μέλους του ΑΣ, οι συνεταιρικές μερίδες του επιστρέφονται στην ονομαστική τους αξία, αυξημένη ή μειωμένη ανάλογα με τα αποτελέσματα της τελευταίας χρήσης.

                                                      Άρθρο 7
                               Δικαιώματα και υποχρεώσεις μέλους


1. Τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις του μέλους προς τον ΑΣ, ορίζονται από το καταστατικό, σύμφωνα με την περίπτ. δ του άρθρου 4, το οποίο πρέπει να περιέχει υποχρεωτικά διατάξεις που ρυθμίζουν:

α) Τη συμμετοχή του μέλους στις γενικές συνελεύσεις του ΑΣ.
β) Το δικαίωμα του εκλέγειν και εκλέγεσθαι.

γ) Τη συμμετοχή στη διανομή των πλεονασμάτων της διαχειριστικής χρήσης.

δ) Την υποχρέωση και το δικαίωμα συμμετοχής του μέλους στις δραστηριότητες και στις συναλλαγές του ΑΣ, σύμφωνα με τους σκοπούς του, χωρίς διάκριση.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Η διατύπωση «χωρίς διάκριση» δεν είναι σαφής.  Ενδεχομένως εννοεί την ερμηνεία της αρχής της ανοικτής θύρας, που σημαίνει ελευθερία εισόδου στον συνεταιρισμό χωρίς διάκριση φύλου, κοινωνικής προέλευσης, φυλής, θρησκείας, πολιτικών πεποιθήσεων. Αυτό όμως δεν σχετίζεται με τις υποχρεώσεις του μέλους.

Ειδικότερα, το καταστατικό ορίζει τα είδη συμμετοχής ή τις ελάχιστες προϋποθέσεις συμμετοχής, καθώς και τους λόγους και τη διαδικασία απαλλαγής από τις υποχρεώσεις αυτές.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Αδυνατούμε να κατανοήσουμε την διάταξη. Τί σημαίνει είδη συμμετοχής;

ε) Την υποχρέωση αποχής από δραστηριότητες ανταγωνιστικές με εκείνες του ΑΣ ή από πράξεις που μπορούν με οποιονδήποτε τρόπο να βλάψουν τα συμφέροντα του ΑΣ.

στ) Την υποχρέωση εχεμύθειας των μελών των ΑΣ.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η υποχρέωση εχεμύθειας αφορά τους διοικούντες τον Συνεταιρισμό και όχι τα μέλη. Το καταστατικό του Ευρωπαϊκού συνεταιρισμού,  για παράδειγμα, έχει την ακόλουθη ρύθμιση :

 Υποχρέωση εχεμύθειας

Τα μέλη των οργάνων του ΑΣ υποχρεούνται να μη αποκαλύπτουν, ακόμη και μετά την παύση της θητείας τους, τις πληροφορίες που διαθέτουν, σχετικά με τη συνεταιριστική οργάνωση, οι οποίες αποκαλυπτόμενες ενδέχεται να θίγουν τα συμφέροντα του ΑΣ ή των μελών του, εκτός αν τούτο επιβάλλεται από λόγους δημοσίου συμφέροντος».


ζ) Τη συμμετοχή των μελών στη συνεταιριστική εκπαίδευση.

η) Το δικαίωμα ενημέρωσης σχετικά με τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, την πορεία των υποθέσεων και την οικονομική κατάσταση του ΑΣ.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ενημέρωση των μελών για την οικονομική κατάσταση και πορεία του συνεταιρισμού, είναι κατανοητή και ορθή (!), αλλά ο Συνεταιρισμός να ενημερώνει τα μέλη για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις τους, μάλλον είναι περίεργο, διότι σημαίνει ότι τα μέλη προσχωρούν στην καταστατική σύμβαση του συνεταιρισμού, χωρίς να γνωρίζουν τι υπογράφουν.


θ) Το δικαίωμα λήψης αντιγράφων του καταστατικού, του εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας, αν υπάρχει, των βιβλίων του ΑΣ, των αποφάσεων των οργάνων διοίκησης του ΑΣ και των ετήσιων οικονομικών καταστάσεών του, καθώς και τον τρόπο άσκησης των δικαιωμάτων αυτών.


Το μέλος του ΑΣ πρέπει να ασκεί τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, τους όρους του καταστατικού του ΑΣ και τις αποφάσεις των οργάνων διοίκησης του ΑΣ.

Η εθελοντική εργασία που παρέχει το μέλος του ΑΣ προς αυτόν, ανάλογα με τις ανάγκες του, δεν θεωρείται ότι παρέχεται στο πλαίσιο σχέσης εξαρτημένης εργασίας. Ο ΑΣ εκδίδει παραστατικό για την τεκμηρίωση της αμοιβής που καταβάλλεται στα μέλη του ΑΣ για την προσωπική εργασία που παρέχουν, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4308/2014 (Α΄ 251), όπως ισχύει, ανεξάρτητα από το ύψος του ποσού που καταβάλλεται και εφόσον ο δικαιούχος δεν είναι επιτηδευματίας από άλλη αιτία. Το εισόδημα της παραγράφου αυτής θεωρείται γεωργικό εισόδημα.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ΄ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΚΕΣ ΜΕΡΙΔΕΣ – ΕΥΘΥΝΗ ΜΕΛΟΥΣ ΑΣ


Άρθρο 8
Συνεταιριστικό κεφάλαιο - Συνεταιρική μερίδα

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Το συνεταιριστικό κεφάλαιο είναι μια από τις σημαντικότερες διατάξεις του νόμου και του Καταστατικού. Για αυτό προαναφέραμε ότι η σύνταξη του νόμου προϋποθέτει γνώση της χρηματοοικονομικής λειτουργίας του θεσμού.
Το Σ/Ν καταργεί την πρόσθετη υποχρεωτική μερίδα που προβλεπόταν στην νομοθεσία από το  έτος 1915 μέχρι και σήμερα με εξαίρεση τον πολύ κακό νόμο 1541/1985, ο οποίος και αυτοκαταργήθηκε, αφού πολεμήθηκε από τους συνεταιριστές και ουδέποτε υλοποιήθηκε, με αποτέλεσμα την αντικατάστασή του. Πρόσθετη υποχρεωτική μερίδα σημαίνει προσέλκυση κεφαλαίων από τα ίδια τα μέλη, ώστε να ελαχιστοποιείται ο εξωτερικός δανεισμός και επειδή η απόκτηση πρόσθετων υποχρεωτικών μερίδων συναρτάται με το ύψος των συναλλαγών του μέλους με τον συνεταιρισμό του, σημαίνει και επιβράβευση του ενεργού μέλους αλλά και μεγαλύτερη συμμετοχή του μέλους στη διαμόρφωση των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης. Διότι η απόκτηση πρόσθετων υποχρεωτικών μερίδων παρέχει και επί πλέον δικαίωμα ψήφου στο συνεπές και συναλλασσόμενο μέλος. Βεβαίως, ο  συνολικός  αριθμός των ψήφων που μπορεί να αποκτήσει το μέλος ανεξάρτητα από τον αριθμό των μερίδων που θα αποκτήσει,  δεν μπορεί να υπερβεί τις τρείς, για να εξασφαλίζεται η αρχή της δημοκρατικής λειτουργίας του συνεταιρισμού.

1. Η συνεταιρική μερίδα είναι το ελάχιστο χρηματικό ποσό συμμετοχής κάθε μέλους στο κεφάλαιο του ΑΣ. Κάθε μέλος συμμετέχει στον ΑΣ με μία (1) υποχρεωτική μερίδα και έχει μία ψήφο. Το ύψος του ποσού (Αναζητείται αλλά δεν ανευρίσκεται αναφορά του Σ/Ν στο ύψος του ποσού)  και οι προϋποθέσεις καταβολής της μερίδας ορίζονται από το παρόν άρθρο και το καταστατικό. Η συνεταιρική μερίδα είναι αδιαίρετη και ίση για όλα τα μέλη. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει όρους και προϋποθέσεις για την απόκτηση από κάθε μέλος ή τρίτο, προαιρετικών έντοκων μερίδων χωρίς δικαίωμα ψήφου.


Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Δεν είναι δυνατόν ο νόμος να υποχρεώσει το έντοκο των προαιρετικών μερίδων! Το καταστατικό ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε συνεταιρισμού θα αποφασίσει τα προνόμια που θα δώσει στην προαιρετική μερίδα. Το καταστατικό μπορεί να επιλέξει τη συμμετοχή των προαιρετικών μερίδων στα πλεονάσματα ή στα κέρδη (ή και στα δύο) και όχι την καταβολή τόκου. Το έντοκο, μπορεί να προβλεφθεί από το καταστατικό και για την υποχρεωτική μερίδα, σύμφωνα με την 3η συνεταιριστική αρχή.

 Τo 50% τουλάχιστον της ονομαστικής αξίας της συνεταιρικής μερίδας, καταβάλλεται με την εγγραφή του μέλους. Το υπόλοιπο ποσοστό καταβάλλεται το αργότερο μέσα σε ένα χρόνο από την εγγραφή του, εκτός αν το καταστατικό προβλέπει βραχύτερο διάστημα.

Αν το καταστατικό δεν απαγορεύει τη μεταβίβαση της συνεταιρικής μερίδας, αυτή είναι δυνατή μόνο με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου του ΑΣ, σε πρόσωπο που πληροί τις προϋποθέσεις του άρθρου 5.

Σε περίπτωση θανάτου μέλους του ΑΣ, ο κληρονόμος ή όταν υπάρχουν περισσότεροι κληρονόμοι, αυτός που υποδείχθηκε με έγγραφη συμφωνία τους, υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του μέλους που πέθανε, εφόσον έχει τις προϋποθέσεις του άρθρου 5. Αν δεν έχει υποδειχθεί κληρονόμος, τότε η αξία της συνεταιρικής μερίδας που προκύπτει σύμφωνα με τα στοιχεία του τελευταίου δημοσιευμένου ισολογισμού, αποδίδεται στους νόμιμους κληρονόμους στο τέλος της χρήσης, όπως αυτή έχει προσαυξηθεί ή μειωθεί ανάλογα με τα οικονομικά αποτελέσματα του ΑΣ.


 Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Το τελευταίο εδάφιο της διάταξης  για τον υπολογισμό της αξίας της μερίδας, έρχεται σε αντίφαση με το άρθρο 6 παρ. 5 . Για να είναι σωστή η διατύπωση πρέπει να γίνει σωστή αντιγραφή της αντίστοιχης διάταξης του ν. 2810, ως εξής:

«Σε περίπτωση θανάτου μέλους του συνεταιρισμού, ο κληρονόμος, ή όταν υπάρχουν περισσότεροι κληρονόμοι, αυτός που υποδείχθηκε με έγγραφη συμφωνία τους, εφόσον έχει τις προϋποθέσεις του άρθρου 5 του νόμου αυτού, υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του μέλους που πέθανε. Αν δεν υποδειχθεί, η ονομαστική αξία της μερίδας, όπως τυχόν έχει προσαυξηθεί ή μειωθεί ανάλογα, όταν υπάρχει ζημία, αποδίδεται στους κληρονόμους στο τέλος της χρήσης.»


Άρθρο 9 Ευθύνη και υποχρεώσεις του μέλους προς τρίτους

Η διάταξη είναι πιστή αντιγραφή του ν. 2810/2000


Η ευθύνη του μέλους του ΑΣ για τις υποχρεώσεις του προς τρίτους είναι επικουρική και περιορίζεται μέχρι του ορίου που καθορίζεται από το καταστατικό και το οποίο μπορεί να είναι ίσο με το ποσό της υποχρεωτικής μερίδας ή με ακέραιο πολλαπλάσιο του ποσού αυτής.

Το μέλος έχει την ευθύνη της παραγράφου 1 και μετά την έξοδό του από τον ΑΣ, για υποχρεώσεις που δημιουργήθηκαν όταν ήταν μέλος ή για προηγούμενες υποχρεώσεις, τις οποίες αποδέχθηκε κατά την έγγραφή του.

Αξιώσεις τρίτων, από την ευθύνη του μέλους του ΑΣ κατά τις παραγράφους 1 και 2, παραγράφονται μετά την παρέλευση πενταετίας από τη λήξη του έτους μέσα στο οποίο γεννήθηκαν. Η ευθύνη του μέλους παύει οπωσδήποτε μετά την πάροδο ενός έτους από το πέρας της πτώχευσης ή της εκκαθάρισης του ΑΣ, εκτός αν μέσα στο έτος έχει ασκηθεί εναντίον του αγωγή.

Δεν απαγγέλλεται προσωπική κράτηση των μελών και των οργάνων του ΑΣ για υποχρεώσεις του ΑΣ προς τρίτους και το Δημόσιο, καθώς και για υποχρεώσεις μεταξύ μελών και ΑΣ.

Οι δανειστές μέλους ΑΣ δεν έχουν δικαίωμα επί της περιουσίας του ΑΣ ή των πλεονασμάτων χρήσεων ή των συνεταιρικών μερίδων, υποχρεωτικών ή προαιρετικών των υπολοίπων μελών.

Δεν υπόκεινται σε κατάσχεση ή στη λήψη ασφαλιστικών μέτρων, για οφειλές των μελών προς τρίτους:

α) Το αντάλλαγμα για τη χρήση των περιουσιακών στοιχείων που έχουν παραχωρηθεί στον ΑΣ.

β) Τα προϊόντα της παραγωγής των μελών που παραδόθηκαν στον ΑΣ για πώληση ή διάθεση στην αγορά, αυτούσια ή μετά από μεταποίηση ή επεξεργασία. γ) Το τίμημα των προϊόντων της περίπτωσης β΄.

δ) Η υποχρεωτική και προαιρετική συνεταιρική μερίδα.

Δεν επιτρέπεται η κατάσχεση στα χέρια του ΑΣ, ως τρίτου, χρημάτων τα οποία έχουν ληφθεί από πιστωτικά ιδρύματα ως δάνειο για λογαριασμό μέλους, καθώς και παροχές σε είδος του ΑΣ προς τα μέλη του.

 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε΄ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ

Άρθρο 10 :  Όργανα διοίκησης

Όργανα διοίκησης του ΑΣ είναι: α) Η γενική συνέλευση, β) Το διοικητικό συμβούλιο και
γ) Το εποπτικό Συμβούλιο, εφόσον ο αριθμός των μελών του ΑΣ είναι μεγαλύτερος από τριάντα (30). Αν τα  μέλη του ΑΣ είναι λιγότερα από τριάντα (30), δεν απαιτείται εκλογή εποπτικού Συμβουλίου, εκτός αν ορίζει διαφορετικά το καταστατικό.


Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Το Εποπτικό Συμβούλιο  πρέπει να υπάρχει και δεν πρέπει να συνδέεται με τον αριθμό των μελών. Εποπτικό Συμβούλιο σημαίνει εσωτερικός έλεγχος στον συνεταιρισμό. Εδώ πρέπει να ομολογηθεί ότι η κατάργηση  του Εποπτικού Συμβουλίου από τον ν. 2810/2000, υπήρξε αδυναμία του νόμου αυτού. Σύμφωνα με την διεθνή εμπειρία αλλά και σχετικές μελέτες της ΕΕ, αποδεικνύεται ότι το Εποπτικό Συμβούλιο, το οποίο απαρτίζεται από έμπειρα και εκπαιδευμένα συνεταιριστικά στελέχη, μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη του συνεταιρισμού με την υποβολή προτάσεων προς την Διοίκηση, προς όφελος του συνεταιρισμού, λόγω της άμεσης γνώσης που έχει για την  πορεία του συνεταιρισμού.
Το Σ/Ν εισάγει μια διάταξη, η οποία αφενός έρχεται σε αντίθεση με το άρθρο 15 παρ. 5 αυτού, αλλά και αφετέρου γεννά το εξής «αυτονόητο» ερώτημα. Όταν υπάρχει ένας συνεταιρισμός με 29 μέλη και εμφανίζει διακίνηση προϊόντων αξίας 2.000.000 ευρώ, ο συνεταιρισμός αυτός δεν έχει ανάγκη εσωτερικού ελέγχου; Ενώ έχει ανάγκη εσωτερικού ελέγχου ένας συνεταιρισμός με 35 μέλη και διακίνηση προϊόντων 500.000 ευρώ.


Άρθρο 11 Γενική συνέλευση - Αρμοδιότητες - Σύγκληση


Η γενική συνέλευση αποτελεί το ανώτατο όργανο του ΑΣ. Στη γενική συνέλευση μετέχουν όλα τα μέλη που έχουν εκπληρώσει όλες τις ληξιπρόθεσμες οικονομικές τους υποχρεώσεις προς τον ΑΣ. Στη γενική συνέλευση κάθε μέλος έχει μία (1) ψήφο. Η γενική συνέλευση αποφασίζει για κάθε θέμα για το οποίο δεν προβλέπεται απόφαση από άλλο αρμόδιο όργανο. Στην έναρξη της συνεδρίασης η γενική συνέλευση εκλέγει από τα μέλη της Πρόεδρο και Γραμματέα, ως και Εφορευτική Επιτροπή. Δεν εκλέγεται Πρόεδρος της γενικής συνέλευσης μέλος του διοικητικού συμβουλίου του ΑΣ.

Στην αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης ανήκουν:

α) Η τροποποίηση του καταστατικού.

β) Η συγχώνευση, η παράταση της διάρκειας, η διάλυση και η αναβίωση του ΑΣ. γ) Η εκλογή και η ανάκληση των μελών του διοικητικού συμβουλίου.

δ) Η έγκριση του ισολογισμού και του λογαριασμού «Αποτελέσματα Χρήσης» και ο καθορισμός του τρόπου διάθεσης των πλεονασμάτων της χρήσης.ε) Η επιβάρυνση των μελών από τυχόν ζημιές.

στ) Η μεταβολή του ύψους της συνεταιρικής μερίδας. ζ) Η επιβολή εισφοράς στα μέλη.

η) Η έγκριση του προγράμματος επιχειρηματικής δράσης και ανάπτυξης του ΑΣ και ο αντίστοιχος προϋπολογισμός.

θ) Η έγκριση του ετήσιου προϋπολογισμού εσόδων και εξόδων.

ι) Η απαλλαγή από κάθε ευθύνη των μελών του διοικητικού συμβουλίου.

ια) Η ψήφιση του Εσωτερικού Κανονισμού Λειτουργίας και του Κανονισμού Υπηρεσιακής Κατάστασης Προσωπικού.

ιβ) Η απόφαση για την αγορά και πώληση ακινήτων.

ιγ) Η απόφαση για τη συγκρότηση και λειτουργία από τα μέλη του ΑΣ Ομάδων Παραγωγών ή Οργανώσεων Παραγωγών, που αντιστοιχούν στους κλάδους παραγωγής και στα βασικά προϊόντα του ΑΣ.

ιδ) Ο ορισμός των ελεγκτών του άρθρου 20 για την επόμενη οικονομική χρήση και ο καθορισμός της αμοιβής τους.

ιε) Κάθε άλλο θέμα, που προβλέπεται στο καταστατικό.

Η γενική συνέλευση μπορεί, με απόφασή της, να μεταβιβάζει την άσκηση των αρμοδιοτήτων της, των περιπτώσεων ια΄ και ιγ΄ της παραγράφου 2 στο διοικητικό συμβούλιο.

Η γενική συνέλευση συγκαλείται σε τακτική συνεδρίαση από το διοικητικό συμβούλιο μία φορά το χρόνο και συνεδριάζει στη έδρα του ΑΣ μέσα σε τέσσερις

(4) το πολύ μήνες από τη λήξη της διαχειριστικής χρήσης. Η διαδικασία σύγκλησης της γενικής συνέλευσης και διεύθυνσης των εργασιών της, ορίζεται από το καταστατικό.

 (Γιατί σε τέσσερις και όχι σε έξι (6), ως είθισται, διότι πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν και οι εργασίες των συνεταιρισμών.)

Η γενική συνέλευση συγκαλείται σε έκτακτη συνεδρίαση από το διοικητικό συμβούλιο για λόγους που προβλέπονται από το νόμο ή το καταστατικό ή όταν αυτό επιβάλλεται από το συμφέρον του ΑΣ.

Το ένα πέμπτο (1/5) των μελών του ΑΣ μπορεί να ζητήσει από το διοικητικό συμβούλιο τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης, αναφέροντας υποχρεωτικά στην αίτησή του τα προς συζήτηση θέματα, μεταξύ των οποίων μπορεί να περιλαμβάνεται το αίτημα ελέγχου του ΑΣ από την αρμόδια αρχή του
άρθρου 17. Το εποπτικό συμβούλιο του ΑΣ μπορεί να ζητήσει από το διοικητικό συμβούλιο τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης όταν προκύπτει ανάγκη μετά από έλεγχο που έχει ασκήσει. Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν συγκαλέσει τη γενική συνέλευση μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την υποβολή της αίτησης, τα παραπάνω μέλη ή το εποπτικό συμβούλιο έχουν το δικαίωμα σύγκλησής της.

7. Σε ΑΣ με περισσότερα από 300 μέλη, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει την εκλογή αντιπροσωπευτικής γενικής συνέλευσης. Οι αντιπρόσωποι στην αντιπροσωπευτική γενική συνέλευση εκλέγονται από το σύνολο των μελών του ΑΣ. Ο αριθμός των αντιπροσώπων η διάρκεια της θητείας τους, ο τρόπος άσκησης των αντιπροσωπευτικών τους καθηκόντων και ο τρόπος ανάκλησής τους καθορίζονται από το καταστατικό. Σε καμία περίπτωση η αντιπροσωπευτική γενική συνέλευση δεν μπορεί να έχει λιγότερα μέλη από το ένα πέμπτο (1/5) του συνόλου των μελών του ΑΣ. Κατά τη διάρκεια της θητείας της αντιπροσωπευτικής γενικής συνέλευσης, μπορεί να συγκληθεί έκτακτη γενική συνέλευση του συνόλου των μελών του ΑΣ μετά από αίτημα του 1/20 τουλάχιστον των μελών του προς το διοικητικό συμβούλιο, για σπουδαίους λόγους που αφορούν την οικονομική κατάσταση ή/ και τη σημαντική μείωση των δραστηριοτήτων του ΑΣ. Η σύγκληση αυτής της γενικής συνέλευσης είναι υποχρεωτική, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται τα θέματα των περιπτώσεων α, β, γ και ε της παρ. 3 του άρθρου 12. Αν το διοικητικό συμβούλιο δεν συγκαλέσει τη γενική συνέλευση μέσα σε είκοσι (20) ημέρες από την υποβολή της αίτησης, τα παραπάνω μέλη ή το εποπτικό συμβούλιο έχουν το δικαίωμα σύγκλησής της.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
 (Η αντιπροσωπευτική γενική συνέλευση δεν έχει θητεία, θητεία έχουν οι αντιπρόσωποι.) 


Άρθρο 12 Απαρτία γενικής συνέλευσης


1. Η γενική Συνέλευση συνεδριάζει νόμιμα, εφόσον κατά την έναρξη της συνεδρίασης είναι παρόντα μέλη του ΑΣ με δικαίωνα ψήφου, τα οποία εκπροσωπούν πλέον του μισού (1/2) του όλου αριθμού των μελών με δικαίωμα ψήφου. Αν διαπιστωθεί έλλειψη απαρτίας κατά την έναρξη της συνεδρίασης, η γενική συνέλευση συνέρχεται, χωρίς νέα πρόσκληση, στον ίδιο τόπο, την ίδια ημέρα και ώρα της επόμενης εβδομάδας και με τα ίδια θέματα της αρχικής ημερήσιας διάταξης. Στην επαναληπτική αυτή συνεδρίαση, απαρτία υπάρχει, οποιοσδήποτε και αν είναι ο αριθμός των μελών, με δικαίωμα ψήφου.

Κατ’ εξαίρεση, αν πρόκειται για αποφάσεις που αφορούν στην:

α) μεταβολή του σκοπού του ΑΣ β) συγχώνευση με άλλον ΑΣ γ) διάλυση του ΑΣ

δ) τροποποίηση του καταστατικού του ΑΣ και ε) τη μετατροπή του ΑΣ,

η γενική συνέλευση βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει νόμιμα, εφόσον στην έναρξη της συνεδρίασης είναι παρόντα μέλη του ΑΣ με δικαίωμα ψήφου, που εκπροσωπούν τουλάχιστον τα δύο τρίτα (2/3) του όλου αριθμού των μελών που έχουν δικαίωμα ψήφου. Αν δεν συντελεστεί η απαρτία αυτή, η γενική συνέλευση συνέρχεται σε επαναληπτική συνεδρίαση, σύμφωνα με τη διαδικασία που ορίζεται στην παράγραφο 2 και βρίσκεται σε απαρτία, εφόσον στην έναρξη της συνεδρίασης είναι παρόν τουλάχιστον το μισό (1/2) του όλου αριθμού των μελών που έχουν δικαίωμα ψήφου.

4. Το καταστατικό μπορεί να ορίζει και άλλα συγκεκριμένα θέματα, στα οποία για τη λήψη των αποφάσεων απαιτείται η απαρτία της παραγράφου 3.


Άρθρο 13 Αποφάσεις γενικής συνέλευσης


Η γενική συνέλευση αποφασίζει για τα θέματα της ημερήσιας διάταξης με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά από τον παρόντα νόμο ή το καταστατικό. Οι αποφάσεις της γενικής συνέλευσης είναι υποχρεωτικές για όλα τα μέλη του ΑΣ, έστω και αν διαφωνούν ή είναι απόντα.

Κατ’ εξαίρεση, η γενική συνέλευση αποφασίζει με αυξημένη πλειοψηφία των δύο τρίτων (2/3) των παρόντων μελών για:
α) τη μεταβολή του σκοπού του ΑΣ β) τη συγχώνευση με άλλο ΑΣ γ) τη διάλυση του ΑΣ

δ) την τροποποίηση του καταστατικού του ΑΣ ε) τη μετατροπή του ΑΣ.

Το καταστατικό μπορεί να ορίζει και άλλα θέματα στα οποία, για τη λήψη αποφάσεων, απαιτείται η πλειοψηφία που προβλέπεται στην παρούσα παράγραφο.

Η γενική συνέλευση αποφασίζει με μυστική ψηφοφορία για τα θέματα που αφορούν:

α) αρχαιρεσίες β) απαλλαγή από την ευθύνη των μελών του διοικητικού συμβουλίου

γ) έγκριση του ισολογισμού, του απολογισμού και του πίνακα αποτελεσμάτων χρήσης δ) προσωπικά θέματα

ε) ανάκληση των μελών του διοικητικού συμβουλίου (του Εποπτικού;) στ) διαγραφή μέλους ΑΣ

ζ) αν το ζητήσει το 1/5 τουλάχιστον των μελών που παρίστανται στη συνεδρίαση της γενικής συνέλευσης όπου λαμβάνεται η απόφαση

Αν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου δεν απαλλαγούν από την ευθύνη ή δεν εγκριθεί ο ισολογισμός, ο απολογισμός και ο πίνακας αποτελεσμάτων χρήσης, η γενική συνέλευση, στην ίδια συνεδρίαση, μετά την ανάγνωση της έκθεσης των ελεγκτών, αποφασίζει για την ανάκληση ή μη των μελών του διοικητικού συμβουλίου. Αν τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ανακληθούν, η γενική συνέλευση, στην ίδια συνεδρίαση, εκλέγει προσωρινό διοικητικό συμβούλιο, το οποίο υποχρεούται μέσα σε προθεσμία είκοσι (20) ημερών να συγκαλέσει νέα γενική συνέλευση των μελών του ΑΣ, με θέμα την εκλογή νέου διοικητικού συμβουλίου.

Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ΔΕΝ δικαιούνται να μετάσχουν στην ψηφοφορία για τα θέματα της απαλλαγής από την ευθύνη τους.

 Άρθρο 14 Προσβολή αποφάσεων γενικής συνέλευσης

Αποφάσεις της γενικής συνέλευσης που είναι αντίθετες στο νόμο ή στο καταστατικό είναι άκυρες.
Η ακυρότητα αποφάσεων κηρύσσεται άκυρη με απόφαση του Ειρηνοδικείου της έδρας του ΑΣ, μετά από αίτηση μέλους του ΑΣ ή τρίτου που έχει έννομο συμφέρον, η οποία εκδικάζεται κατά τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Η αίτηση ασκείται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από τη λήψη της απόφασης από τη γενική συνέλευση και κοινοποιείται στον ΑΣ.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
            Η ακυρότητα δεν κηρύσσεται άκυρη.

Η Απόφαση του Ειρηνοδικείου υπόκειται σε έφεση. Δικαίωμα άσκησης έφεσης έχει και η αρμόδια αρχή του άρθρου 17. Η έφεση ασκείται εντός προθεσμίας δεκαπέντε (15) ημερών από την κοινοποίηση της απόφασής του.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
           Δεν αναφέρεται σε ποιους θα γίνει η κοινοποίηση.


Άρθρο 15
Διοικητικό και εποπτικό συμβούλιο

Γενικό  Σχόλιο.

Είναι εσφαλμένο να ενσωματώνεται στο ίδιο άρθρο η Διοίκηση και διαχείριση των υποθέσεων του Συνεταιρισμού, με το σύστημα ελέγχου. Πρέπει να θεσπίζεται διαφορετικό άρθρο για το ένα όργανο και διαφορετικό για το άλλο, διότι κάνουν τελείως διαφορετικά πράγματα, και έχουν διαφορετική αποστολή.

1.     Το διοικητικό και το εποπτικό συμβούλιο εκλέγονται από τη γενική συνέλευση με άμεση, καθολική και μυστική ψηφοφορία. Μέλη του διοικητικού και του εποπτικού συμβουλίου μπορεί να εκλεγούν φυσικά πρόσωπα μέλη του ΑΣ, καθώς και οι νόμιμοι εκπρόσωποι των νομικών προσώπων μελών του ΑΣ. Ο αριθμός των μελών τους ορίζεται από το καταστατικό και είναι πάντοτε περιττός. Τα μέλη δεν μπορεί να είναι λιγότερα από τρία (3). Η διάρκεια της θητείας των μελών του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου ορίζεται από το καταστατικό και δεν μπορεί να είναι μικρότερη των τριών (3) ετών ούτε μεγαλύτερη των πέντε (5) ετών. Τα μέλη είναι επανεκλέξιμα και ανακαλούνται ελεύθερα από τη γενική συνέλευση. Μεταξύ των μελών του διοικητικού συμβουλίου αφενός και του εποπτικού συμβουλίου αφετέρου δεν επιτρέπεται να υπάρχει συγγενική σχέση μέχρι και δεύτερου βαθμού, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας.

Γενικό Σχόλιο :
 Έχει υποστηριχθεί ότι η μακροχρόνια θητεία, εμποδίζει τα μέλη να αποκτούν, εφόσον το επιθυμούν, εμπειρία διοικήσεως. Για αυτό  η διάρκεια της θητείας πρέπει να είναι περιορισμένη ή μπορεί ενδεχομένως να μοιράζεται μεταξύ δυο εκλεγέντων. Άποψή μας είναι ότι η τριετής θητεία είναι επαρκής. Ο ν. 2810/2000, ανέφερε διάρκεια θητείας από 2 έως 4 χρόνια.
 Να μη γίνεται συνεχής σύγχυση με τις Α.Ε.


2.Αν τρεις (3) μήνες πριν από την εκλογή των μελών του διοικητικού συμβουλίου, ο αριθμός προσωπικού του ΑΣ είναι μεγαλύτερος από είκοσι (20) άτομα, (εργαζομένους) στο διοικητικό συμβούλιο μετέχει εκπρόσωπος του παραπάνω προσωπικού, ως επιπλέον μέλος του. Στον αριθμό των εργαζομένων δεν συμπεριλαμβάνονται οι εποχικοί εργαζόμενοι. Ο εκπρόσωπος αυτός συμμετέχει με δικαίωμα ψήφου μόνο σε θέματα προσωπικού.

3.Το διοικητικό συμβούλιο εκπροσωπεί τον ΑΣ δικαστικώς και εξωδίκως. Την εκπροσώπησή του αυτή μπορεί να την αναθέτει στον Πρόεδρο ή σε άλλο μέλος του ή στον κατά την παράγραφο 11 Γενικό Διευθυντή. Το διοικητικό συμβούλιο μπορεί επίσης να αναθέτει την άσκηση αρμοδιοτήτων του σε μέλος αυτού ή σε στέλεχος ή υπάλληλο του ΑΣ.

4.Το διοικητικό συμβούλιο είναι αρμόδιο να αποφασίζει για κάθε θέμα που αφορά στη διοίκηση του ΑΣ, στη διαχείριση της περιουσίας και των υποθέσεών του και στην (για την) επιδίωξη του σκοπού του. Οι αρμοδιότητες του διοικητικού συμβουλίου καθορίζονται στο καταστατικό.

5.Το εποπτικό συμβούλιο ελέγχει τις πράξεις του διοικητικού συμβουλίου και την τήρηση των διατάξεων του νόμου, του καταστατικού και των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης. Το εποπτικό συμβούλιο έχει δικαίωμα και υποχρέωση να λαμβάνει γνώση οποιουδήποτε βιβλίου, εγγράφου ή στοιχείου του ΑΣ και να παρακολουθεί την πορεία των υποθέσεων του ΑΣ. Το εποπτικό συμβούλιο μπορεί να υποβάλλει προτάσεις στο διοικητικό συμβούλιο, για τη βελτίωση των οικονομικών μεγεθών, την ανάπτυξη του ΑΣ και εισηγείται προγράμματα συνεταιριστικής εκπαίδευσης των υπηρεσιακών και αιρετών στελεχών του ΑΣ.

6.Το εποπτικό συμβούλιο αν διαπιστώσει παραβάσεις του νόμου, του καταστατικού και των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης υποδεικνύει στο διοικητικό συμβούλιο την επανόρθωσή τους και συγκαλεί τη γενική συνέλευση, όταν θεωρεί ότι πρόκειται για σοβαρές παραβάσεις που μπορεί να βλάψουν τα συμφέροντα του ΑΣ.

Το διοικητικό και το εποπτικό συμβούλιο βρίσκονται σε απαρτία όταν τα παρόντα μέλη είναι περισσότερα από τα απόντα, σε καμιά όμως περίπτωση δεν μπορεί τα παρόντα μέλη να είναι λιγότερα από τρία. Το διοικητικό και το εποπτικό συμβούλιο αποφασίζουν με απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών.

7.Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου ευθύνονται προσωπικά και εις ολόκληρον έκαστο για κάθε ζημιά που προκάλεσαν, με υπαιτιότητά τους, στον ΑΣ κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Oι αξιώσεις του ΑΣ παραγράφονται τρία

(3) έτη μετά από την τέλεση της πράξης, εκτός αν πρόκειται για ζημιά από δόλο, οπότε παραγράφονται μετά από δέκα (10) έτη.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.7).
Τα ανωτέρω δεν ισχύουν για το Εποπτικό Συμβούλιο;


8.Μέλος του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου δεν μπορεί να ψηφίζει στις συνεδριάσεις του για θέματα που αφορούν τον ίδιο, τη σύζυγο ή συγγενείς του εξ αίματος ή εξ αγχιστείας μέχρι και δεύτερου βαθμού.

9.Αν ο πρόεδρος ή μέλος του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου είναι αντίδικοι του ΑΣ, αυτός εκπροσωπείται από μέλος του, ειδικώς εξουσιοδοτημένο από τον ΑΣ για το σκοπό αυτό, εκτός αν η γενική συνέλευση διορίσει ειδικούς εκπροσώπους.

10.Το αξίωμα του μέλους του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου είναι τιμητικό και άμισθο. Τα μέλη δεν μπορούν να παίρνουν μισθό ή αποζημίωση υπό οποιαδήποτε μορφή και για οποιοδήποτε λόγο.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η διάταξη δεν είναι σωστή. Ο Συνεταιρισμός δεν είναι Σωματείο. Αν ο Πρόεδρος ή μέλη του Δ.Σ παρέχουν πραγματική εργασία στον συνεταιρισμό, οφείλουν να αποζημιώνονται (όχι με τη μορφή μισθού), διότι διαθέτουν χρόνο από την προσωπική τους εργασία. Αυτό θα πρέπει να αποτελέσει καταστατική διάταξη και να το αποφασίζει κάθε φορά η Γενική Συνέλευση

Το καταστατικό του ΑΣ μπορεί να προβλέπει την παροχή στα μέλη του διοικητικού και εποπτικού Συμβουλίου:

α) Εξόδων κίνησης και διαμονής για υπηρεσίες εκτός του νομού που βρίσκεται η έδρα του ΑΣ και
β) Εξόδων παράστασης για τη συμμετοχή τους στις συνεδριάσεις των συμβουλίων αυτών.

Το ύψος των εξόδων κίνησης, διαμονής και παράστασης του διοικητικού και του εποπτικού Συμβουλίου καθορίζεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης, ύστερα από εισήγηση του διοικητικού συμβουλίου.

Αν ο κύκλος εργασιών του ΑΣ είναι πάνω από ένα εκατομμύριο (1.000.000) ευρώ, το καταστατικό μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα διορισμού από το διοικητικό συμβούλιο Γενικού Διευθυντή, στον οποίο να ανατίθεται με σύμβαση η μερική ή ολική άσκηση των εξουσιών και αρμοδιοτήτων του διοικητικού συμβουλίου, εκτός από εκείνες που, κατά το νόμο ή το καταστατικό, απαιτούν συλλογική ενέργεια, καθώς και τη γενική διεύθυνση και διαχείριση των υποθέσεων του ΑΣ. Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου καθορίζονται τα δικαιώματα, οι υποχρεώσεις και οι αρμοδιότητες του Γενικού Διευθυντή. Ο Γενικός Διευθυντής επιλέγεται από το διοικητικό συμβούλιο μετά από προκήρυξη που δημοσιεύεται στον ημερήσιο τύπο, σε μία εφημερίδα της έδρας του ΑΣ και σε μία πανελλήνιας κυκλοφορίας.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Δεν πρέπει ο νόμος να θέτει τέτοιους περιορισμούς (1.000.000).  Τα μέλη θα αποφασίσουν, για τον τρόπο με τον οποίο θα οργανώσουν την δράση τους. Αυτά οι μελετητές του θεσμού τα έχουν επισημάνει πολλές φορές, δεν πρέπει να επανερχόμαστε σε  θέματα, που έχουν λυθεί.
Ο ν. 2810/2000, εννοούσε το σύστημα των managers, το οποίο όφειλε να υιοθετήσει το Σ/Ν, όπως υπάρχει στο καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού και προτείνεται και από το σχέδιο νόμου για τους συνεταιρισμούς του ΟΗΕ, δηλαδή το μονιστικό και δυαδικό σύστημα διοίκησης των συνεταιρισμών. Το Σ/Ν αντί να αναλίσκεται με δευτερεύονται ζητήματα, οφείλει να αντιληφθεί ότι ο Συνεταιρισμός είναι επιχείρηση και αποφασίζει για την τύχη του. Η παρέμβαση του νομοθέτη, θα αφορά μόνο στην φορολογία των αμοιβών ή όχι.

12. Οι διατάξεις του ν. 3213/2003 (Α΄ 309), όπως ισχύει, έχουν εφαρμογή για τους Προέδρους και τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και του εποπτικού συμβουλίου, τους Γενικούς Διευθυντές και όπου αυτοί δεν υπάρχουν, τους Διευθυντές των ΑΣ που έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) ευρώ. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τους ΚΕΑΣ και ΚΠΕΑΣ της παρ. 1 του άρθρου 31, τις ΑΕΣ της παρ. 4 του άρθρου 42 και τους αναγκαστικούς ΑΣ και τις Ενώσεις τους του άρθρου 32.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Τα μέλη της διοίκησης ή διαχείρισης  μιας ιδιωτικής επιχείρησης  δεν υπάγονται στους ελεγχόμενους για το «πόθεν έσχες». Με δεδομένο ότι οι συνεταιρισμοί αποτελούν επιχειρήσεις του ιδιωτικού και όχι του δημόσιου δικαίου και δεν διαχειρίζονται δημόσιο χρήμα, πρέπει να έχουν την ίδια μεταχείριση.

13. Απαγορεύεται σε πρόσωπα που διετέλεσαν Πρόεδροι διοικητικών συμβουλίων ΑΣ να είναι υποψήφιοι για την κατάληψη θέσεων βουλευτών και αιρετών οργάνων των ΟΤΑ α και β βαθμού, στην εκλογική περιφέρεια που έχει την έδρα του ο ΑΣ, για τρία (3) έτη από τη λήξη της θητείας τους στον ΑΣ.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Και εδώ φαίνεται η θεσμική  σύγχυση και δυστυχώς η άγνοια του θεσμού, που προαναφέραμε. Δεν μπορεί ο νομοθέτης να παρεμβαίνει στα όργανα μιας επιχείρησης του ιδιωτικού τομέα. Ο συνεταιρισμός δεν είναι Δημόσιο ή ΝΠΔΔ. Αντίθετα όχι μόνο δεν πρέπει να απαγορεύεται αλλά και να επιβάλλεται η δυνατότητα έκφρασης των εμπείρων συνεταιριστικών στελεχών στο κοινοβούλιο ή στους ΟΤΑ, (τοπικές κοινωνίες), διότι σύμφωνα με την 7η συνεταιριστική αρχή: «Οι συνεταιρισμοί εργάζονται για την βιώσιμη ανάπτυξη των κοινοτήτων τους με πολιτικές που εγκρίνονται από τα μέλη τους», που σημαίνει ότι :
Η μορφή με την οποία μπορεί να εκδηλωθεί το ενδιαφέρον του συνεταιρισμού για την κοινότητα μπορεί να είναι ποικίλη και προφανώς εντασσόμενη στους σκοπούς του ίδιου του συνεταιρισμού, δηλαδή την εξυπηρέτηση των οικονομικών, κοινωνικών και πολιτιστικών αναγκών και επιδιώξεων του κοινωνικού συνόλου με τρόπο που να εξασφαλίζεται βιώσιμη ανάπτυξη. Η κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης συνεπάγεται μέριμνα για την προστασία των φυσικών πόρων, ώστε να μην δαπανώνται πόροι προς το συμφέρον μιας γενεάς εις βάρος των επόμενων γενεών. Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στην προστασία του περιβάλλοντος, αφού μάλιστα για τους συνεταιρισμούς είναι και το περιβάλλον στο οποίο εργάζονται και ζουν τα μέλη. Η φροντίδα για το περιβάλλον συνιστά φροντίδα για την ποιότητα ζωής της κοινότητας στην οποία λειτουργεί ο συνεταιρισμός.
Οι τιθέμενοι περιορισμοί εμποδίζουν την προσφορά των μελών στο κοινωνικό σύνολο και απηχούν δυσάρεστες διαθέσεις. Η διάταξη δεσμεύει υπέρμετρα την ελεύθερη ανάπτυξη της προσωπικότητας των μελών των συνεταιρισμών. Τα μέλη είναι κατάλληλα να κρίνουν εάν οι εκπρόσωποί τους κάνουν καλή χρήση της εντολής τους.

14. Όλα τα μέλη των διοικητικών και εποπτικών Συμβουλίων ΑΣ πρέπει να έχουν λάβει πριν από την υποβολή της υποψηφιότητάς τους βασική συνεταιριστική εκπαίδευση για θέματα, όπως είναι ιδίως ο σκοπός, η φιλοσοφία και ο τρόπος οργάνωσης, διαχείρισης και λειτουργίας των ΑΣ, με σεμινάρια τα οποία οργανώνονται με την συνδρομή του Ταμείου του άρθρου 38.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Η βασική συνεταιριστική εκπαίδευση δεν αποκτάται με σεμινάρια, αλλά με εισαγωγή του μαθήματος στο εκπαιδευτικό σύστημα και σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης. Κάποτε στην χώρα μας λειτουργούσαν άξιοι σχολικοί συνεταιρισμοί, ώστε να καλλιεργείται στους μικρούς μαθητές το πνεύμα της αλληλεγγύης και αλληλοβοήθειας.

Είναι αυτονόητο όμως ότι η προϋπόθεση αυτή  δεν μπορεί να ισχύσει για τις εκλογές, που θα πραγματοποιηθούν στους συνεταιρισμούς, δηλαδή μετά την έναρξη ισχύος του νόμου.

 Άλλη μια διάταξη από τις πολλές του Σ/Ν ανεφάρμοστη. Σχετικά με το Ταμείο του άρθρου 38, διατυπώνουμε εκεί τις απόψεις μας.

15. Είναι δυνατή η διεξαγωγή συνεδρίασης του διοικητικού συμβουλίου μέσω τηλεδιάσκεψης, εφόσον τούτο προβλέπεται από το καταστατικό, στο οποίο καθορίζονται οι τεχνικές προδιαγραφές ασφαλείας, οι προϋποθέσεις ενημέρωσης των μελών, η διαδικασία της εξ αποστάσεως συμμετοχής και κάθε σχετικό θέμα.


Άρθρο 16 Αρχαιρεσίες


1. Οι εκλογές για την ανάδειξη των μελών του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου του ΑΣ καθώς και των αντιπροσώπων σε άλλα νομικά πρόσωπα που συμμετέχει ο ΑΣ διενεργούνται από εφορευτική επιτροπή της οποίας προεδρεύει δικαστικός λειτουργός που διορίζεται από τον Πρόεδρο Πρωτοδικών της έδρας του ΑΣ. Αν με έγγραφο του οικείου Προέδρου Πρωτοδικών βεβαιώνεται
η αδυναμία διορισμού δικαστικού λειτουργού, διορίζεται δικηγόρος ύστερα από πρόταση του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου, κατόπιν αιτήματος του ΑΣ. Ο οικείος δικηγορικός σύλλογος, που ορίζει τον Δικηγόρο, καθορίζει και το ύψος της αμοιβής του. Η διαδικασία εκλογής και ο αριθμός των μελών της εφορευτικής επιτροπής καθορίζονται από το καταστατικό.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ο Συνεταιρισμός δεν είναι συνδικαλιστική οργάνωση, για να απαιτείται ο διορισμός Δικαστικού Λειτουργού στις αρχαιρεσίες του. Δεν υπάρχει αντίστοιχη διάταξη στις εταιρίες του αστικού κώδικα ή του εμπορικού δικαίου.  Η συνεταιριστική επιχείρηση είναι αρκετά ώριμη για να εκλέξει  τα όργανα διοικήσεώς της. Η διάταξη πρέπει να απαλειφθεί. Ο νομοθέτης οφείλει να συμπεριφερθεί στον Συνεταιρισμό με σεβασμό στις συνεταιριστικές αρχές. Η παρέκκλιση από τις αρχές, που παρουσιάστηκε στην  πράξη, οφείλεται καθαρά στον κρατικό παρεμβατισμό. 

Η εκλογή των μελών του διοικητικού και του εποπτικού συμβουλίου διενεργείται με μυστική ψηφοφορία και με ενιαίο ψηφοδέλτιο. Στο ψηφοδέλτιο αναγράφονται με αλφαβητική σειρά τα ονοματεπώνυμα των υποψηφίων.

Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα 2/5 του όλου αριθμού των μελών του διοικητικού ή εποπτικού Συμβουλίου. Αν προκύπτει κλάσμα ισχύει ο αμέσως επόμενος ακέραιος αριθμός. Ψηφοδέλτια που περιέχουν αριθμό σταυρών μεγαλύτερο από αυτόν που ορίζεται από το καταστατικό ή χωρίς σταυρό είναι άκυρα.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ο αριθμός των σταυρών προτίμησης, να ορίζεται από το καταστατικό. Ο ορισμός από τον  νόμο ,συνιστά ανεπίτρεπτη παρέμβαση. Πρέπει να τεθεί τέρμα στην προσπάθεια ελέγχου των Διοικήσεων των Συνεταιρισμών. Φαίνεται ότι η καταστροφή των συνεταιρισμών λόγω των κρατικών παρεμβάσεων του παρελθόντος τίποτα δεν μας δίδαξε. Ας επιτραπεί στους συνεταιρισμούς να λειτουργήσουν μόνοι τους με τα καταστατικά τους και να ευθύνονται οι ίδιοι για το αποτέλεσμα της συνεταιριστικής τους επιλογής και δράσης. Ας αξιοποιήσουμε τα διδάγματα  των περασμένων 30 χρόνων. Ο μόνος θεσμός που δεν έχει ανάγκη από κηδεμόνες είναι ο συνεταιρισμός.  Όσο πιο μακριά είναι το κράτος από τους συνεταιρισμούς τόσο πιο σωστούς συνεταιρισμούς έχουμε, διακηρύσσει ο ΟΗΕ, διαφορετικά δημιουργούμε ΨΕΥΤΙΚΟΥΣ Συνεταιρισμούς.
Σε κάθε περίπτωση τα μέλη, μπορούν να τροποποιήσουν ανά πάσα στιγμή τα καταστατικά τους και να διορθώσουν μια διάταξη η οποία ενδεχομένως τους δημιούργησε προβλήματα στην εφαρμογή της. Ενώ ο νόμος τους δημιουργεί υπέρμετρες δεσμεύσεις και τους εμποδίζει να αποφασίσουν μόνοι τους για την τύχη τους. Κάθε παρέμβαση του νομοθέτη στη διακηρυγμένη από τις Αρχές του συνεργατισμού  αυτονομία, ΔΙΑΣΤΡΕΒΛΩΝΕΙ την λειτουργία του θεσμού.

Εκλεγέντες είναι αυτοί που συγκέντρωσαν τις περισσότερες ψήφους. Αν υπάρχει ισοψηφία γίνεται κλήρωση. Όσοι δεν εκλεγούν είναι επιλαχόντες κατά τη σειρά του αριθμού των ψήφων που έλαβαν.

Οι επιλαχόντες καταλαμβάνουν θέσεις τακτικών μελών που κενώνονται μέχρι τη λήξη της θητείας τους.

Το διοικητικό και εποπτικό Συμβούλιο στην πρώτη, μετά την εκλογή του, συνεδρίαση συγκροτείται σε σώμα, σύμφωνα με το καταστατικό.

Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει τη δυνατότητα και τις προϋποθέσεις ανακατανομής των αξιωμάτων στο διοικητικό συμβούλιο. Αν στο καταστατικό δεν υπάρχει σχετική πρόβλεψη, η ανακατανομή των αξιωμάτων μπορεί να γίνει εφόσον αποφασισθεί από τα δύο τρίτα (2/3) του συνόλου των μελών του. Όταν προκύπτει κλάσμα ισχύει ο αμέσως επόμενος ακέραιος αριθμός.

Αν κενωθεί η θέση μέλους του διοικητικού ή του εποπτικού συμβουλίου, και δεν υπάρχουν επιλαχόντα μέλη, το διοικητικό συμβούλιο, με απόφαση των λοιπών μελών του, συμπληρώνει την κενή θέση εκλέγοντας σε αυτήν μέλος του ΑΣ. Τα ως άνω οριζόμενα μέλη διατηρούν την ιδιότητά τους αυτή μέχρι τη σύγκληση της πρώτης τακτικής ή έκτακτης γενικής συνέλευσης, η οποία επικυρώνει την εκλογή τους ή, σε αντίθετη περίπτωση, εκλέγει νέα μέλη. Αν
παραιτηθεί η πλειοψηφία ή το σύνολο των μελών του διοικητικού συμβουλίου και δεν υπάρχουν επιλαχόντα μέλη διενεργούνται αρχαιρεσίες.

8.  Δεν μπορεί να εκλεγεί μέλος στo διοικητικό και εποπτικό συμβούλιο του ΑΣ:

α) Φυσικό πρόσωπο το οποίο καταδικάσθηκε με τελεσίδικη απόφαση σε οποιαδήποτε ποινή για: κλοπή, απάτη, υπεξαίρεση (κοινή ή στην υπηρεσία), εκβίαση, πλαστογραφία, ψευδορκία, απιστία, δωροδοκία, παράβαση καθήκοντος, υφαρπαγή ψευδούς βεβαίωσης, υπεξαγωγή εγγράφου, λαθρεμπορία και εμπορία ναρκωτικών και για οποιοδήποτε αδίκημα σε βάρος της περιουσίας του συνεταιρισμού.(προσθήκη).

β) Φυσικό πρόσωπο που δεν τηρεί τις υποχρεώσεις του, όπως αυτές προβλέπονται στον παρόντα νόμο και στο καταστατικό. Η μη εκπλήρωση των υποχρεώσεων των μελών προς τον ΑΣ βεβαιώνεται εγγράφως για κάθε μέλος ενώπιον της Εφορευτικής Επιτροπής από τον Πρόεδρο του διοικητικού συμβουλίου του ΑΣ πριν την έναρξη της εκλογικής διαδικασίας. (Η διάταξη δεν ισχύει για τα νομικά πρόσωπα, μέλη(;) αφού ο εκπρόσωπος του νομικού προσώπου, εκλέγεται στα όργανα διοίκησης)

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ουσιαστικά, η διάταξη αυτή ορίζει ότι ο Πρόεδρος του Δ.Σ. του Συνεταιρισμού, θα εμφανίζεται στην Εφορευτική Επιτροπή και θα δηλώνει ότι κάποιο μέλος παραβίασε το νόμο ή το καταστατικό του Συνεταιρισμού. Αλλά, ποιος θα κρίνει την νομιμότητα ή μη της πράξης του μέλους; Ο Πρόεδρος σε πρώτο και τελευταίο βαθμό; Χωρίς δηλαδή απόφαση οργάνου του Συνεταιρισμού και εν τέλει του Δικαστηρίου;  Και πότε το μέλος θα εκφράσει τις απόψεις του, για τις αποδιδόμενες σε αυτό κατηγορίες;   Αντιλαμβάνεται κάποιος τι θα γίνει στην πράξη:
Προφανώς και εδώ έγινε προσπάθεια αντιγραφής προ υπάρχουσας διάταξης (άρθρο 47 του ν 4315/2014). Η διάταξη όμως αυτή αφορούσε μόνο στην παράδοση του 80% της παραγωγής, και υπάρχει για αυτό απόφαση της γενικής συνέλευσης ή του Διοικητικού Συμβουλίου, για πιθανή εξαίρεση του μέλους.

Αν κατά τη διάρκεια της θητείας του οργάνου διαπιστωθεί για μέλος του η ύπαρξη οποιουδήποτε από τα κωλύματα της παρούσας παραγράφου, το μέλος αυτό εκπίπτει αυτοδικαίως από μέλος του οργάνου και εφαρμόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 5 και 7.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ΄ ΕΠΟΠΤΕΙΑ – ΕΛΕΓΧΟΣ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ


Άρθρο 17 Κρατική εποπτεία αγροτικού συνεταιρισμού


1. Η εποπτεία επί των ΑΣ ασκείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων δια της Διεύθυνσης Οικονομικών Ελέγχων και Επιθεώρησης (στο εξής αρμόδια αρχή). Η εποπτεία αφορά τη σύννομη λειτουργία και την υποβοήθηση του έργου των ΑΣ, την επιθεώρηση και παρακολούθηση της δράσης τους, (Η παρακολούθηση της επιχειρηματικής δράσης του Συνεταιρισμού, συνιστά έργο της κρατικής Εποπτείας;) τη διαπίστωση της νομιμότητας των πράξεων και την ορθή εφαρμογή των διατάξεων του νόμου, του καταστατικού και των αποφάσεων των οργάνων διοίκησης, και περιλαμβάνει, ιδίως, την τήρηση των διατάξεων των νόμων, του
καταστατικού και των αποφάσεων των γενικών συνελεύσεων, την αξιολόγησή τους μέσω του Μητρώου του άρθρου 18, την εξακρίβωση της αλήθειας των χρηματοοικονομικών καταστάσεων και γενικά των βιβλίων και στοιχείων που τηρούνται από τους ΑΣ, καθώς και την εξακρίβωση της καταβολής της αξίας των συνεταιρικών μερίδων, (αυτό είναι θέμα ελέγχου, όχι εποπτείας)  ή άλλων ληξιπρόθεσμων οικονομικών υποχρεώσεων των μελών τους.

2. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων εντός ενός (1) έτους από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, καθορίζονται το περιεχόμενο και ο τρόπος άσκησης της εποπτείας, τα καθήκοντα των οργάνων άσκησης αυτής, οι υποχρεώσεις των εποπτευομένων προς την αρμόδια αρχή, ιδίως για την παροχή εγγράφων ή άλλων αναγκαίων για την άσκηση της εποπτείας στοιχείων και πληροφοριών, καθώς και οι επιβαλλόμενες διοικητικές κυρώσεις από την vvvαρμόδια αρχή, στην περίπτωση μη σύννομης λειτουργίας των ΑΣ, και κάθε σχετικό θέμα για την άσκηση της κρατικής εποπτείας.


Άρθρο 18
 Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών

και άλλων συλλογικών φορέων»



1. Το «Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και Διεπαγγελματικών Οργανώσεων» που συστάθηκε στο Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με το άρθρο 2 του ν. 4015/2011 (Α΄ 210), στα πλαίσια (στο πλαίσιο) άσκησης της κρατικής εποπτείας επί των ΑΣ, σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 12 του Συντάγματος, συνεχίζει να λειτουργεί και να τηρείται, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, και μετονομάζεται σε «Εθνικό Μητρώο Αγροτικών Συνεταιρισμών και άλλων συλλογικών φορέων» (στο εξής Μητρώο). Το Μητρώο αποτελεί συμβατική ή ψηφιακή βάση δεδομένων και καταχωρίζονται σε αυτό οι ΑΣ, οι Αναγκαστικοί Συνεταιρισμοί και οι Ενώσεις τους πλην των Δασικών (ελεύθερων και αναγκαστικών), οι ομάδες παραγωγών, οι οργανώσεις παραγωγών, οι Ενώσεις Οργανώσεων Παραγωγών, οι διεπαγγελματικές οργανώσεις, οι ΑΕΣ της παρ. 4 του άρθρου 42, οι ΚΕΑΣ και ΚΠΕΑΣ της παρ. 1 του άρθρου 31 και η οργάνωση της παρ. 4 του άρθρου 31.

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται η μορφή, το περιεχόμενο, η διαδικασία καταγραφής σε αυτό, η τήρηση του Μητρώου, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.

Το Μητρώο τηρείται από την αρμόδια αρχή.

Για τις ανάγκες τήρησης του Μητρώου και εφαρμογής των διατάξεων περί εποπτείας, ελέγχου και εφαρμογής μέτρων εξυγίανσης των ΑΣ ιδρύεται επταμελές Γνωμοδοτικό Συμβούλιο Εποπτείας ΑΣ (στο εξής Συμβούλιο), το οποίο εισηγείται προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με τα παραπάνω θέματα. Ο Πρόεδρος και τα μέλη του Συμβουλίου ορίζονται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και είναι άμισθα. Χρέη γραμματέα ασκεί υπάλληλος της αρμόδιας αρχής.

     Σχόλιο στην άνω διάταξη .

 Ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά των μελών του Γνωμοδοτικού Συμβουλίου; (Ενδεχομένως  γιατροί;).
 Η εξουσιοδότηση είναι τόσο αόριστη, και ευρεία που είναι προδήλως αντισυνταγματική.
Έχει εκφρασθεί η άποψη ότι δεν είναι ορθό να προσφέρεται υπηρεσία άμισθα.


Οι ΑΣ απαλλάσσονται από την υποχρέωση εγγραφής τους στο ΓΕΜΗ, στα Εμπορικά Επιμελητήρια της περιφέρειάς τους και στο Μητρώο Εμπόρων Αγροτικών Προϊόντων, Εφοδίων και Εισροών.


Άρθρο 19 Καταχώριση των αγροτικών συνεταιρισμών στο Μητρώο


1. Οι ΑΣ καταχωρίζονται στο Μητρώο κατόπιν αίτησής τους που υποβάλλεται εντός δύο (2) μηνών από την ημερομηνία καταχώρισης στο βιβλίο μητρώου που τηρείται στο Ειρηνοδικείο, σύμφωνα με το άρθρο 3. Στους ΑΣ παρέχεται αριθμός μητρώου ο οποίος αναγράφεται υποχρεωτικά στα επίσημα έγγραφα που εκδίδουν και στο διαδικτυακό τόπο τους, εφόσον διαθέτουν.

2. Με την αίτηση της εγγραφής τους στο Μητρώο οι ΑΣ υποχρεούνται να υποβάλλουν ηλεκτρονικά ή συμβατικά στην αρμόδια αρχή:
α) αντίγραφο του καταστατικού τους και βεβαίωση εγγραφής τους στα οικεία βιβλία του αρμόδιου Δικαστηρίου, β) τα μέλη του ΑΣ με το ονοματεπώνυμο ή την επωνυμία και το ΑΦΜ τους,  σύμφωνα με το βιβλίο μητρώου μελών, και βεβαίωση ότι έχουν καταβάλει το ποσοστό της αξίας της συνεταιρικής τους μερίδας, σύμφωνα με το άρθρο 8.

γ) πρακτικό των αρχαιρεσιών για την ανάδειξη του διοικητικού ή/και του εποπτικού Συμβουλίου των ΑΣ υπογεγραμμένο από δικαστικό λειτουργό ή δικηγόρο, σύμφωνα με την παράγραφο 1 του άρθρου 16.

δ) Συνοπτικό επιχειρησιακό πλάνο διάρκειας τριών (3) ετών για τη λειτουργία τους, που περιγράφει τις δραστηριότητες τους σε συγκεκριμένους τομείς παραγωγής, τις ποσότητες που θα διαχειριστούν, τις προγραμματισμένες δράσεις και τυχόν επενδυτικά σχέδια που προτίθενται να αναλάβουν για την υλοποίησή του.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ποιο είναι το ενδιαφέρον του Μητρώου για την  επιχειρηματική δράση του Συνεταιρισμού; Δεν υπάρχει στην κείμενη νομοθεσία στα τηρούμενα μητρώα άλλων επιχειρήσεων αντίστοιχη διάταξη. Το επιχειρηματικό σχέδιο ενδιαφέρει ενδεχομένως ένα τραπεζικό ίδρυμα, το οποίο θα χρηματοδοτήσει μια επιχειρηματική δράση. Δίδεται η εντύπωση στον αναγνώστη του Σ/Ν ότι επειδή δεν μπορεί να προβλεφθεί κάτι νέο στο προτεινόμενο Σ/Ν, προστίθενται διατάξεις  εική   και ως έτυχε.

Η ακρίβεια των παραπάνω στοιχείων που υποβάλλονται από τους ΑΣ, επαληθεύεται από την αρμόδια αρχή και με βάση την πληρότητα των στοιχείων οι ΑΣ εγγράφονται ή όχι στο Μητρώο.

Ως τις 30 Ιουνίου εκάστου έτους οι ΑΣ υποχρεούνται να υποβάλουν ηλεκτρονικά ή συμβατικά στο Μητρώο τακτικές δηλώσεις, με τις οποίες δηλώνουν τυχόν μεταβολές των στοιχείων της παραγράφου 2, καθώς και:

α) Τις ετήσιες οικονομικές καταστάσεις (ισολογισμός, αποτελέσματα χρήσης, πίνακας διάθεσης αποτελεσμάτων και προσάρτημα ισολογισμού).

β) Την έκθεση ελέγχου των ελεγκτών του άρθρου 20.

γ) Το αποδεικτικό της αποστολής του καταλόγου υπόχρεων προσώπων προς τα αρμόδια όργανα ελέγχου των δηλώσεων περιουσιακής κατάστασης, σύμφωνα με την παράγραφο 12 του άρθρου 15.  (Διαγράφεται)

δ) Υπεύθυνη δήλωση του Προέδρου του διοικητικού συμβουλίου ότι τα μέλη του ΑΣ παραδίδουν την παραγωγή τους ή/και προμηθεύονται τα εφόδιά τους, σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 5, και συνεργάζονται με τον ΑΣ.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Αυτό δεν αφορά το Μητρώο. Αποτελεί καταστατική διάταξη. Εξ άλλου ο κύκλος συναλλαγών του κάθε προσώπου δεν δημοσιοποιείται. Το Μητρώο δεν ασχολείται με εσωτερικά θέματα λειτουργίας του Συνεταιρισμού. Το μητρώο αποτελεί μια καταγραφή των συνεταιρισμών, και ελέγχονται τα στοιχεία που απαιτούνται για την διασφάλιση της νομιμότητας της λειτουργίας του συνεταιρισμού, για την   ασφάλεια των συναλλαγών  και των συναλλασσόμενων.


Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, που εκδίδεται ύστερα από εισήγηση του Συμβουλίου, καθορίζονται με κάθε λεπτομέρεια τα κριτήρια αξιολόγησης των τακτικών δηλώσεων της παραγράφου
3, επιπλέον απαιτούμενα έγγραφα και δικαιολογητικά που επισυνάπτονται στην αίτηση εγγραφής της παραγράφου 2 και στην τακτική δήλωση της παραγράφου 3, καθώς και η διαδικασία συμβατικής ή ηλεκτρονικής υποβολής τους, οι λόγοι και η διαδικασία διαγραφής των ΑΣ από το Μητρώο και κάθε σχετικό θέμα.


Άρθρο 20 Έλεγχος


Γενικό  Σχόλιο

Να αποφεύγεται η δημιουργία δαπανών στους συνεταιρισμούς, διότι  υπάρχουν και μικροί συνεταιρισμοί 10 μελών, οι οποίοι όμως λειτουργούν υποδειγματικά. Γι΄ αυτό να επιλεγεί ένας ιστότοπος, για να γίνονται οι δημοσιεύσεις τους.

Ο διαχειριστικός, λογιστικός και οικονομικός έλεγχος των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων των ΑΣ και, αν συντρέχει περίπτωση, των ενοποιημένων ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, διενεργείται ετησίως, με την επιφύλαξη της παραγράφου 2, από έναν (1) τουλάχιστον ελεγκτή ή ελεγκτικό γραφείο του ν. 3693/2008 (Α΄ 174), όσον αφορά τους ΑΣ για τους οποίους συντρέχουν οι προϋποθέσεις τακτικού ελέγχου των χρηματοοικονομικών καταστάσεων των ανωνύμων εταιρειών από τους ελεγκτές αυτούς, σύμφωνα με τους ν. 4336/2015 (Α΄ 94) και 4308/2014 (Α’ 251). Στους λοιπούς ΑΣ διενεργείται από έναν (1) τουλάχιστον ελεγκτή που έχει άδεια άσκησης οικονομολογικού επαγγέλματος, σύμφωνα με το πδ 475/1991 (Α΄ 176), όπως ισχύει.

Οι ΑΣ που έχουν λιγότερα από τριάντα (30) μέλη φυσικά πρόσωπα και ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους είναι μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, μπορούν να υποβάλλουν τις ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις τους στον έλεγχο της παραγράφου 1 κάθε τρεις (3) συνεχόμενες διαχειριστικές χρήσεις σωρευτικά. (Η εξαίρεση αυτή πρέπει να συμπεριληφθεί και ανωτέρω στον οικείο τόπο)  .
 (Οι ανωτέρω δύο παράγραφοι χρειάζονται αναδιατύπωση).


Δεν μπορούν να ορισθούν ελεγκτές μέλη και υπάλληλοι του ΑΣ που ελέγχεται ή νομικού προσώπου οποιασδήποτε μορφής που συνδέεται με τον ΑΣ.

Οι ελεγκτές και ισάριθμοι αναπληρωτές τους ορίζονται από την προηγούμενη τακτική γενική συνέλευση του ΑΣ, πλην των ελεγκτών της πρώτης εταιρικής χρήσης, οι οποίοι ορίζονται από το καταστατικό. Η αμοιβή των ελεγκτών ορίζεται με την απόφαση ορισμού τους ή από το καταστατικό. Οι ελεγκτές μπορούν να επαναδιορίζονται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία και υποχρεούνται ναυποβάλλουν το πόρισμα του ελέγχου μαζί με τις απαραίτητες πληροφορίες στο διοικητικό συμβούλιο του ελεγχόμενου ΑΣ, το αργότερο τριάντα (30) ημέρες πριν από τη γενική συνέλευση.

Το διοικητικό συμβούλιο του ελεγχόμενου ΑΣ υποχρεούται να ανακοινώσει το πόρισμα του ελέγχου της παραγράφου 4 στην πρώτη μετά τον έλεγχο γενική συνέλευση των μελών του. Οι ελεγκτές υποβάλλουν αντίγραφο του πορίσματος και στην αρμόδια αρχή. Το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να καλεί εγγράφως τον ελεγκτή πέντε (5) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη συνεδρίαση της γενικής συνέλευσης, για να παρίσταται σε αυτήν. Ο ελεγκτής υποχρεούται να παρίσταται στη γενική συνέλευση και να παρέχει οποιαδήποτε πληροφορία ή διευκρίνιση του ζητηθεί. Αν από το πόρισμα του ελέγχου υπάρχουν ενδείξεις ότι έχουν τελεστεί πράξεις, που τιμωρούνται από τις διατάξεις του Ποινικού Κώδικα ή ειδικών ποινικών νόμων, οι ελεγκτές υποχρεούνται εντός δέκα (10) ημερών να υποβάλλουν το πόρισμά τους στην αρμόδια Εισαγγελική Αρχή και να αναφέρουν στον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων τις παραβάσεις του νόμου ή του καταστατικού.

Ο ΑΣ που ελέγχεται υποχρεούται να θέτει στη διάθεση των ελεγκτών κατάλληλο χώρο, όλα τα λογιστικά αρχεία (βιβλία) και τα στοιχεία (παραστατικά) και να παρέχουν κάθε πληροφορία που χρειάζεται ο ελεγκτής για την εκτέλεση του έργου του.

Οι ελεγκτές ελέγχουν ιδίως:

α) Τη νομιμότητα των αποφάσεων και των πράξεων των θεσμικών οργάνων του ΑΣ.

β) Τη λογιστική τάξη και ιδίως αν τηρήθηκαν οι αρχές και κανόνες της λογιστικής επιστήμης.

γ) Την οικονομική κατάσταση του ΑΣ, που προκύπτει από τον έλεγχο των ετήσιων χρηματοοικονομικών καταστάσεων, την έκθεση πεπραγμένων διαχείρισης του διοικητικού συμβουλίου και την έκθεση των νόμιμων ελεγκτών. Στο πόρισμα πρέπει να προσδιορίζεται η πορεία της οικονομικής κατάστασης του ΑΣ στο πλαίσιο των καταστατικών του σκοπών και των ετήσιων προγραμμάτων δράσης του.
δ) Τη διαχειριστική τάξη, όσον αφορά τη νομιμότητα μόνο της πραγματοποίησης των δαπανών και αποσκοπεί κυρίως στη διαπίστωση τυχόν ατασθαλιών, καταχρήσεων ή άλλων παραβάσεων που έχουν διαπραχθεί και τον εντοπισμό των υπεύθυνων.

7. α) Ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μπορεί να ζητήσει από τους ελεγκτές έκτακτο έλεγχο του ΑΣ.

β) Οι ελεγκτές, με αίτησή τους προς το διοικητικό συμβούλιο, μπορεί να ζητήσουν τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης, αναφέροντας σε αυτήν τα προς συζήτηση θέματα. Το Διοικητικό Συμβούλιο συγκαλεί υποχρεωτικά τη γενική συνέλευση μέσα σε ένα (1) μήνα, από την υποβολή της αίτησης, με θέματα ημερήσιας διάταξης, τα αναφερόμενα στην αίτηση.

8. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ρυθµίζονται ειδικά θέµατα, τεχνικές λεπτομέρειες και διαδικαστικά θέµατα για την εφαρμογή του παρόντος άρθρου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ποιος αμείβει τους ελεγκτές ; Δεν αναφέρεται.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ΄ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΓΡΟΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΟΥ


Άρθρο 21 Διαχειριστική χρήση


Η διαχειριστική χρήση δεν μπορεί να περιλαμβάνει περισσότερους από δώδεκα (12) μήνες. Σε εξαιρετικές περιπτώσεις, η πρώτη διαχειριστική χρήση μπορεί να ορίζεται για χρονικό διάστημα μέχρι είκοσι τέσσερις (24) μήνες.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
Ποιες είναι οι εξαιρετικές αυτές περιπτώσεις, πρέπει να τις πει ο νόμος ,διότι η υπερδωδεκάμηνη χρήση έχει καταργηθεί.

Εντός των νόμιμων προθεσμιών κλείνονται τα λογιστικά αρχεία (βιβλία) του ΑΣ, ενεργείται η απογραφή της περιουσίας του, καταρτίζονται οι ετήσιες χρηματοοικονομικές καταστάσεις σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4308/2014, όπως ισχύει, και υποβάλλονται από το διοικητικό συμβούλιο στην τακτική γενική συνέλευση μαζί με την έκθεση διαχείρισης πεπραγμένων του διοικητικού συμβουλίου για το έτος που έληξε.
Το διοικητικό συμβούλιο συντάσσει πρόγραμμα δράσης και ανάπτυξης του ΑΣ για την επόμενη χρήση, το οποίο συνοδεύεται από προϋπολογισμό εσόδων - εξόδων και το υποβάλλει για έγκριση στη γενική συνέλευση.

Ο ΑΣ έχει υποχρέωση να δημοσιεύει κατ’ έτος τις χρηματοοικονομικές καταστάσεις σε μία ημερήσια η εφημερίδα της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του ΑΣ, και αν δεν εκδίδεται τέτοια σε περιοδική εφημερίδα της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του ΑΣ, καθώς και στο διαδικτυακό τόπο του ΑΣ, εφόσον διαθέτει.


Άρθρο 22

Διαχειριστικό υπόλοιπο - Πλεονάσματα - Κέρδη - Τηρούμενα βιβλία

Η  διάταξη αυτή είναι ορθή, γιατί αποτελεί πιστή αντιγραφή του ν. 2810/2000 με εξαίρεση τα τηρούμενα βιβλία. Παρεμβαίνει μόνο το Σ/Ν στην περ. δ), που σχολιάζεται  κατωτέρω.


Αν από τα ακαθάριστα έσοδα του ΑΣ αφαιρεθούν οι κάθε είδους δαπάνες, οι ζημιές, οι αποσβέσεις και οι τόκοι των υποχρεωτικών και των προαιρετικών μερίδων, το υπόλοιπο που απομένει αποτελεί το διαχειριστικό υπόλοιπο της χρήσης. Το διαχειριστικό υπόλοιπο περιλαμβάνει πλεονάσματα και κέρδη. Τα πλεονάσματα προέρχονται από τις συναλλαγές του ΑΣ με τα μέλη του σύμφωνα με την παράγραφο 3 του άρθρου 5. Το πέραν του πλεονάσματος υπόλοιπο λογίζεται ότι προέρχεται από τις συναλλαγές με τρίτους και αποτελεί κέρδος.

Αν το καταστατικό προβλέπει συμμετοχή των προαιρετικών μερίδων στα πλεονάσματα ή στα κέρδη ή και στα δύο, τα ποσά που αναλογούν αφαιρούνται πριν από οποιαδήποτε άλλη χρησιμοποίηση των πλεονασμάτων και των κερδών.

Από τα πλεονάσματα, πριν από την αφαίρεση για τις προαιρετικές μερίδες, κρατείται ποσοστό δέκα τοις εκατό (10%) για το σχηματισμό τακτικού αποθεματικού. Η κράτηση αυτή παύει να είναι υποχρεωτική όταν το τακτικό αποθεματικό φθάσει στο ύψος του συνολικού ποσού των υποχρεωτικών μερίδων των μελών του ΑΣ και επαναφέρεται αν το τακτικό αποθεματικό υστερήσει έναντι του συνολικού ποσού των μερίδων των μελών. Το καταστατικό μπορεί να προβλέπει μεγαλύτερο ποσοστό κράτησης. Το μέρος των πλεονασμάτων που μεταφέρεται στο τακτικό αποθεματικό λογίζεται ως ισόποση εισφορά των μελών.
Το υπόλοιπο των πλεονασμάτων, που απομένει μετά την κράτηση της παραγράφου 3, διατίθεται για την:

α) απόδοση στα μέλη, ανάλογα με τις συναλλαγές τους με τον ΑΣ, β) ανάπτυξη του ΑΣ, γ) υποστήριξη δραστηριοτήτων κοινωνικού σκοπού και

δ) εκπαίδευση των μελών του ΑΣ, σε ποσοστό τουλάχιστον 5% των πλεονασμάτων,

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

(Το ποσοστό αυτό θα πρέπει να καθορίζεται από το καταστατικό του κάθε συνεταιρισμού. Ο νόμος δεν μπορεί να το επιβάλει, λόγω της ιδιομορφίας του θεσμού στα πλεονάσματα, στα κέρδη, στο μέγεθος του συνεταιρισμού.) 

Με απόφαση της γενικής συνέλευσης, τα ποσά της περίπτωσης α΄ της παραγράφου 4 μπορεί να παραμείνουν στον ΑΣ ως εξατομικευμένες έντοκες καταθέσεις προθεσμίας των μελών. Το επιτόκιο που καταβάλλεται στην περίπτωση αυτή καθορίζεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης και δεν μπορεί να υπερβαίνει το επιτόκιο δανεισμού του ΑΣ από τις τράπεζες.

Στο τακτικό αποθεματικό περιέρχονται:

α) Τα κέρδη, όπως ορίζονται στην παράγραφο 1, μετά τη φορολόγησή τους. β) Η κράτηση της παραγράφου 3.

γ) Τα έσοδα που περιέρχονται στον ΑΣ από χαριστική αιτία.

δ) Κάθε άλλο έσοδο, για το οποίο δεν ορίζεται διαφορετικά από το καταστατικό.

Οι ΑΣ τηρούν τα λογιστικά αρχεία (βιβλία) και τα λογιστικά στοιχεία (παραστατικά) που προβλέπονται από τον ν. 4308/2014, όπως ισχύει, καθώς και τα παρακάτω βιβλία θεωρημένα από το Ειρηνοδικείο της έδρας τους:

α) Βιβλίο μητρώου μελών.

β) Βιβλίο πρακτικών των γενικών συνελεύσεων καθώς και του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου.

γ) Κάθε άλλο βιβλίο που προβλέπεται από το καταστατικό.

Ο ΑΣ με απόφαση της γενικής του συνέλευσης δύναται να παρέχει τις υπηρεσίες του και σε μη μέλη του ΑΣ, που δεν κατέχουν προαιρετικές μερίδες. Για φορολογικούς σκοπούς διανομής του πλεονάσματος και τήρησης των αποθεματικών, ο τρόπος λογιστικής καταχώρισης πρέπει να είναι διακριτός για τις συναλλαγές με μη μέλη.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

 Η συναλλαγή του ΑΣ με τρίτους δεν πρέπει να συνδέεται με την απόκτηση ή όχι προαιρετικών μερίδων από αυτούς.

Ίσως εδώ θέλει να πει το εξής  ( Παρ. 8): Αγρότες, οι οποίοι δεν είναι μέλη αγροτικών συνεταιρισμών και κατέχουν προαιρετικές μερίδες, εφόσον αποδεδειγμένα παραδίδουν το 80% της παραγωγής τους στον συνεταιρισμό, η συναλλαγή τους αυτή να θεωρείται φορολογικά όχι ως συναλλαγή με τρίτο, αλλά ως συναλλαγή με μέλος .

Σχετικά με τα ανωτέρω έχει εκφραστεί και αντίθετη άποψη, ως εξής:

Τα μη μέλη που κατέχουν προαιρετικές μερίδες έχουν τα οφέλη που προβλέπονται για τις προαιρετικές μερίδες και πρέπει να τυγχάνουν της ίδιας μεταχείρισης με όλα τα μη μέλη. Ο συνεταιρισμός πρέπει να έχει τη δυνατότητα να εξυπηρετεί μη μέλη χωρίς οι συναλλαγές με μη μέλη να υπερβαίνουν τις συναλλαγές με μέλη, εφόσον αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μελών. Εάν τα θετικά αποτελέσματα της συναλλαγής των μη μελών με τον συνεταιρισμό (= Κέρδη) θεωρηθούν πλεονάσματα, τα μη μέλη θέτονται σε πλεονεκτική θέση έναντι των μελών, διότι θα έχουν τα ίδια πλεονεκτήματα με τα μέλη, χωρίς οποιαδήποτε υποχρέωση και δεν θα έχουν ποτέ λόγο να γίνουν μέλη. Διότι η εξυπηρέτηση των μη μελών έχει και διδακτικό περιεχόμενο, να δείξει τα πλεονεκτήματα των μελών και να πείσουν τα μη μέλη να γίνουν μέλη. Το θέμα του 80% καλύτερα να τεθεί στο περιθώριο αναφορικά με το νόμο. Είναι θέμα καταστατικού αποκλειστικά. Οι συνεταιρισμοί που επιθυμούν και μπορούν να έχουν τα χαρακτηριστικά που προβλέπονται για τις  Οργανώσεις Παραγωγών, μπορούν να θέσουν τις σχετικές διατάξεις στο καταστατικό τους και να αναγνωρισθούν ως Οργανώσεις Παραγωγών. Δεν παύουν να είναι συνεταιρισμοί.)

Ακολούθως :
Η ορθή διατύπωση της άνω διάταξης  (παρ.9) είναι: Στα  βιβλία του ΑΣ  καταχωρούνται ξεχωριστά τα πλεονάσματα από τα κέρδη, διότι τα πλεονάσματα είναι αφορολόγητα στο επίπεδο του νομικού προσώπου του συνεταιρισμού, ενώ τα κέρδη φορολογούνται.

Ορθότερη όμως  θα ήταν, η διάκριση να γίνεται στον  χαρακτηρισμό των συναλλαγών, ως συναλλαγές με μέλη και συναλλαγές με μη μέλη. Αυτό μπορεί να γίνεται με ειδική σήμανση κατά τις συναλλαγές, ώστε να γίνεται χωριστή άθροιση και συνεπώς διαχωρισμός των πλεονασμάτων από τα κέρδη. Μια βελτίωση της διατύπωσης που προτείνεται θα ήταν: Στα βιβλία του ΑΣ καταχωρούνται χωριστά οι συναλλαγές με μέλη από τις συναλλαγές με μη μέλη, ώστε να προκύπτει η διάκριση πλεονασμάτων και κερδών.)

Και, βεβαίως, νομοτεχνικά, η άνω διάταξη της παρ. 8, πρέπει να τεθεί πριν από την διάταξη για τα βιβλία.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η΄
ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ - ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ - ΠΤΩΧΕΥΣΗ

ΔΙΑΛΥΣΗ - ΕΚΚΑΘΑΡΙΣΗ



Άρθρο 23 Συγχώνευση


Δύο ή περισσότεροι ΑΣ μπορεί να συγχωνευθούν είτε με τη σύσταση νέου ΑΣ στον οποίο ενσωματώνονται οι συγχωνευόμενοι είτε με την απορρόφηση ενός ή περισσότερων υφιστάμενων ΑΣ από άλλον ο οποίος ήδη λειτουργεί.

Για τη συγχώνευση απαιτείται:

α) Απόφαση των γενικών συνελεύσεων καθενός από τους προς συγχώνευση ΑΣ, που λαμβάνεται με την εξαιρετική απαρτία και πλειοψηφία, που ορίζεται στις παραγράφους 3 του άρθρου 12 και 2 του άρθρου 13. Η απόφαση αυτή αφορά στη συγχώνευση, στην έγκριση του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης και τις, κατά περίπτωση, τροποποιήσεις του καταστατικού, που απαιτούνται για την πραγματοποίηση της συγχώνευσης. (Να διαγραφεί).

β) Σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης που καταρτίζουν εγγράφως τα διοικητικά συμβούλια των ΑΣ που συγχωνεύονται.

Το σχέδιο σύμβασης συγχώνευσης περιέχει τουλάχιστον τα ακόλουθα στοιχεία: αα) Την επωνυμία, την καταστατική έδρα των συγχωνευόμενων ΑΣ, καθώς και τον αριθμό καταχώρισης των καταστατικών τους και των τροποποιήσεων αυτών στο βιβλίο μητρώου ΑΣ που τηρείται στο αρμόδιο Δικαστήριο και τον αριθμό εγγραφής στο Μητρώο των συγχωνευόμενων ΑΣ, την επωνυμία και την έδρα που προτείνεται για τον ΑΣ που θα προέλθει από τη συγχώνευση.

ββ) Τον τρόπο κατανομής των συνεταιρικών μερίδων και τον καθορισμό του ύψους της συνεταιρικής μερίδας του νέου ΑΣ.

γγ) Τους ενδεχόμενους ειδικούς όρους ή πλεονεκτήματα που συνδέονται με τις υποχρεωτικές και προαιρετικές μερίδες.

δδ) Την ημερομηνία από την οποία οι πράξεις των συγχωνευομένων ΑΣ θεωρούνται λογιστικά τελούμενες για λογαριασμό του νέου ΑΣ.

εε) Τους όρους της αντιπροσωπευτικότητας, στην περίπτωση που ο αριθμός των μελών φυσικών προσώπων των συγχωνευόμενων ΑΣ υπερβαίνει τα τριακόσια (300) μέλη, οπότε μπορεί η κοινή γενική συνέλευση των μελών των συγχωνευόμενων ΑΣ να είναι αντιπροσωπευτική.

γ) Δημοσίευση περίληψης του σχεδίου σύμβασης συγχώνευσης σε μία εφημερίδα ευρείας κυκλοφορίας της περιφερειακής ενότητας της έδρας των υπό συγχώνευση ΑΣ, καθώς και στους διαδικτυακούς τους τόπους, εφόσον διαθέτουν, εντός προθεσμίας δέκα (10) ημερών, από την ημερομηνία λήψης της αποφάσεως της γενικής συνέλευσης.

δ) Μεταφορά των στοιχείων ενεργητικού και παθητικού των συγχωνευόμενων ΑΣ στον νέο ΑΣ σύμφωνα με την τρέχουσα λογιστική τους αξία. Για τα ακίνητα ισχύουν κάθε φορά οι υπάρχουσες αντικειμενικές αξίες ή οι τιμές εκκίνησης, όπου δεν υφίσταται το αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Οι συγχωνευόμενοι  συνεταιρισμοί και όχι βεβαίως ο νόμος, θα πρέπει να επιλέξουν αν ακολουθήσουν τη διαδικασία του ν. 1297/1972, που επιβάλλει την εκτίμηση των περιουσιακών στοιχείων, σύμφωνα με το άρθρο 9 του κ.ν 2190/1920, ή τη διαδικασία του ν. 2166/1993, όπου ο νόμος αυτός κάνει ρητή αναφορά στους συνεταιρισμούς. Είναι αυτονόητο ότι είναι εσφαλμένο, να επιβάλλει ο νόμος την επιχειρηματική επιλογή του κάθε συνεταιρισμού).

ε) Σύγκληση, μετά από πρόσκληση των διοικητικών συμβουλίων των υπό συγχώνευση ΑΣ των μελών τους, σε κοινή γενική συνέλευση.

Η συνέλευση αυτή εκλέγει το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο του νέου ΑΣ, που προκύπτει από τη συγχώνευση.

στ) Πράξη με την οποία διατάσσεται η καταχώριση του καταστατικού, σύμφωνα με το άρθρο 3.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (στ).

Υποβολή του Καταστατικού του νέου ΑΣ, από το προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο στο Ειρηνοδικείο της έδρας του, για καταχώριση, σύμφωνα με το άρθρο 3.


ζ) Καταχώριση στο βιβλίο μητρώου Αγροτικών Συνεταιρισμών του καταστατικού, με μνεία του αριθμού της πράξης του ειρηνοδίκη, σύμφωνα με το άρθρο 3.

(εξυπακούεται από την άνω διάταξη)

3. Από την ημερομηνία καταχώρισης του καταστατικού συντελείται η συγχώνευση και όλα τα περιουσιακά στοιχεία των συγχωνευόμενων αποτελούν περιουσία του νέου ΑΣ.

4. Ο νέος ΑΣ υποκαθίσταται αυτοδικαίως, από την ημέρα που συντελείται η συγχώνευση, σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των ΑΣ που συγχωνεύθηκαν, καθώς και στις εκκρεμείς δίκες τους, τις οποίες και συνεχίζει.
5. Τα μέλη των ΑΣ που συγχωνεύθηκαν είναι αυτοδικαίως μέλη του νέου ΑΣ με όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που ορίζει το νέο καταστατικό.

6. Μέλη που δεν επιθυμούν τη συγχώνευση, μπορεί να αποχωρήσουν σύμφωνα με τους όρους του καταστατικού.

7. Οι συνεταιρικές μερίδες των ΑΣ που συγχωνεύθηκαν αποτελούν κεφάλαιο του νέου ΑΣ.

Αν οι συνεταιρικές αυτές μερίδες είναι άνισες, η κοινή γενική συνέλευση της περίπτωσης ε΄ της παραγράφου 2, με απόφασή της, ορίζει τον τρόπο προσαρμογής των μερίδων που υπολείπονται του ύψους της συνεταιρικής μερίδας του νέου ΑΣ.

8. Μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε (15) ημερών από την καταχώριση της εγκριτικής απόφασης στο βιβλίο μητρώου του αρμόδιου ειρηνοδικείου, το προσωρινό διοικητικό συμβούλιο συγκαλεί τα μέλη του νέου ΑΣ σε γενική συνέλευση, εντός ενός μηνός, για την εκλογή του νέου διοικητικού συμβουλίου.
.
Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Το «από την καταχώριση της εγκριτικής απόφασης», δεν είναι ορθό, αφού έχει αλλάξει η διαδικασία. Συνεπώς πρέπει να διαγραφεί και να τεθεί: από την καταχώριση του καταστατικού στα βιβλία του Ειρηνοδικείου.


9. Με την ολοκλήρωση της συγχώνευσης το νέο νομικό πρόσωπο του ΑΣ εγγράφεται στο Μητρώο, σύμφωνα με το άρθρο 19.

10. Η τυχόν υπεραξία που προκύπτει από την αποτίμηση των περιουσιακών στοιχείων, απαλλάσσεται από κάθε φόρο και τέλος και εγγράφεται σε ειδικό λογαριασμό του τακτικού αποθεματικού του νέους ΑΣ.

11. Οι διατάξεις του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αναλόγως και για την περίπτωση της συγχώνευσης με απορρόφηση.

12. Οι διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 (Α΄ 37) εφαρμόζονται συμπληρωματικά και αναλόγως για θέματα που δεν ρυθμίζονται με το παρόν άρθρο. Οι διατάξεις των αναπτυξιακών νόμων που ρυθμίζουν θέματα του παρόντος άρθρου εφαρμόζονται αναλόγως.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η μεταγραφή των ακινήτων των συγχωνευόμενων ΑΣ στο νέο νομικό πρόσωπο του ΑΣ, που θα προέλθει από την συγχώνευση, με ποιο τρόπο θα γίνει; Το κενό του νόμου πρέπει να συμπληρωθεί, διότι, όπως απέδειξε η εμπειρία του ν. 4015/2011,τα υποθηκοφυλακεία αρνήθηκαν την μεταγραφή, των ακινήτων των ΑΣ, που προήλθαν από την μετατροπή των ΕΑΣ, και ορθά, διότι δεν υπήρχε τίτλος. Συνεπώς ο νόμος οφείλει να ορίσει τον τίτλο για την μεταγραφή των ακινήτων.


Άρθρο 24
 Μετατροπή
Γενικό  Σχόλιο

Το άρθρο αυτό πρέπει να διαγραφεί στο σύνολό του. Κατ΄ αρχήν δεν αποτελεί μετατροπή νομικού προσώπου, στο πλαίσιο του δικαίου των συνεταιρισμών.  Εξ ετέρου  αποτελεί όνειδος για τον συνεργατισμό. Ο συντάκτης εμπνεύστηκε από αντίστοιχη διάταξη του ν. 4015/2011 (άρθρο 19 παρ.3 περ.γ) υποπ.γγ,δδ.εε), προκειμένου να βρει τρόπο να παραδώσει την συνεταιριστική αδιανέμητη, κοινωνική περιουσία σε τρίτους ιδιώτες. Όμως ο ν. 4015/2011, όχι μόνο διαφύλαττε την συνεταιριστική περιουσία, αλλά ρητά απαγόρευε την συμμετοχή τρίτων στην ιδιότυπη ανώνυμη συνεταιριστική εταιρεία που δημιούργησε, δηλαδή την αγροτική εταιρική σύμπραξη(ΑΕΣ) του άρθρου 6 αυτού .
Αντίθετα το προτεινόμενο Σ/Ν και με το άρθρο 42 παρ.4  παραδίδει επίσης την συνεταιριστική περιουσία των ΑΕΣ σε τρίτους ιδιώτες και  εξοβελίζει την αγροτική εταιρική σύμπραξη από την συνεταιριστική οικογένεια.
Βεβαίως ο συντάκτης δεν γνωρίζει ότι ο ν.2190/1920 δεν επιτρέπει την μετατροπή αυτή.
Και ευλόγως τίθεται το ερώτημα: γιατί ενδιαφέρεται το Σ/Ν για τη βιωσιμότητα μιας Α.Ε ή ΕΠΕ του εμπορικού δικαίου, στην οποία θα περιέλθει η συνεταιριστική περιουσία, αφού τόσον η ΑΕ όσον και η ΕΠΕ δεν αποτελούν αντικείμενο του παρόντος προτεινομένου νομοθετήματος; Δηλαδή δεν αποτελούν συνεταιρισμό. 
Και μάλιστα στην παρ. 2  ρητά  αναφέρει ότι η ανώνυμος εταιρεία του ν. 2190/1920 και η ΕΠΕ του ν. 3190/1920  αποτελούν καθολικό διάδοχο της συνεταιριστικής περιουσίας.

Θα πρέπει να ομολογήσουμε ότι αδυνατούμε να κατανοήσουμε την σκοπιμότητα της διάταξης.

1. ΑΣ που έχει αρνητική οικονομική θέση και αδυνατεί με την αύξηση του συνεταιριστικού του κεφαλαίου να αποκτήσει θετική οικονομική θέση ή να καταστεί οικονομικά βιώσιμος μπορεί να μετατραπεί στο σύνολο του σε ΑΕ ή ΕΠΕ. Η μετατροπή γίνεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης του ΑΣ που λαμβάνεται με την απαρτία και πλειοψηφία, αντίστοιχα, των παραγράφων 3 του άρθρου 12 και 2 του άρθρου 13. Για τη μετατροπή απαιτείται έγκριση σχεδίου βιωσιμότητας του νέου νομικού προσώπου από την ενυπόθηκη τράπεζα με το μεγαλύτερο ύψος απαιτήσεων ή από τον εκκαθαριστή της υπό εκκαθάριση ΑΤΕ ΑΕ, αν αυτή έχει το μεγαλύτερο ύψος απαιτήσεων.

Το νομικό πρόσωπο που προκύπτει από την μετατροπή είναι καθολικός διάδοχος του ΑΣ που μετατρέπεται, υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις του και τον υποκαθιστά πλήρως σε κάθε είδους προγράμματα που τυχόν έχει αναλάβει ο ΑΣ, καθώς και σε όλες τις εκκρεμείς δίκες, τις οποίες συνεχίζει.

Για τη μετατροπή εφαρμόζονται συμπληρωματικά και αναλόγως οι διατάξεις του κ. ν. 2190/1920 και του ν. 3190/1955 (Α΄ 91) και μετά την ολοκλήρωση της μετατροπής του σε ΑΕ ή ΕΠΕ, ο ΑΣ διαγράφεται από το Μητρώο.


Άρθρο 25 Πτώχευση

Γενικό  Σχόλιο

Αν το Σ/Ν είχε σκοπό την εξυγίανση των  συνεταιρισμών και όχι την υφαρπαγή της περιουσίας τους, με τις άνω διατάξεις και την αντισυνταγματική διάταξη του άρθρου 40  περί ΔΙΑΓΕΠ, είχε τη δυνατότητα είτε με το άρθρο αυτό είτε με θέσπιση ειδικού άρθρου, να προβεί σε ανάλογη εφαρμογή των αντίστοιχων εξυγιαντικού χαρακτήρα διατάξεων του πτωχευτικού κώδικα και στους συνεταιρισμούς. Επειδή πραγματικά είναι αδιανόητο να αποδίδεται πρόθεση στις ενέργειες αυτές, μήπως υπάρχει άγνοια;

Κατά τα λοιπά η διάταξη αποτελεί πιστή αντιγραφή του ν. 2810/2000.

Ο ΑΣ κηρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης αν παύσει τις πληρωμές των χρεών του.

Η πτώχευση κηρύσσεται από το αρμόδιο δικαστήριο της έδρας του ΑΣ μετά από αίτηση:

α) Οποιουδήποτε πιστωτή, που έχει έννομο συμφέρον. β) Του διοικητικού συμβουλίου του ΑΣ .

γ) Των εκκαθαριστών.

Ο υπό εκκαθάριση ΑΣ κηρύσσεται σε πτώχευση μόνον αν δεν έχει συντελεστεί η διανομή.

Αν υποβληθεί δήλωση παύσης πληρωμών ή αίτηση κήρυξης σε πτώχευση του ΑΣ από το διοικητικό συμβούλιο ή αν έχει κατατεθεί αίτηση για την κήρυξή του σε πτώχευση από οποιονδήποτε τρίτο, το διοικητικό συμβούλιο ή οι εκκαθαριστές συγκαλούν εντός δέκα (10) ημερών τη γενική συνέλευση με θέμα την επιβολή έκτακτης εισφοράς για να αποφευχθεί η κήρυξη της πτώχευσης. Στη γενική συνέλευση υποβάλλεται ισολογισμός και έκθεση του διοικητικού συμβουλίου για την περιουσιακή κατάσταση του ΑΣ και την προτεινόμενη έκτακτη εισφορά. Η γενική συνέλευση με απόφασή της, που λαμβάνεται με τη συνήθη απαρτία και πλειοψηφία, επιβάλλει στα μέλη έκτακτη εισφορά, ανάλογα με τον αριθμό των υποχρεωτικών μερίδων τους και μέσα στα όρια της ευθύνης που προβλέπεται από το καταστατικό. Η εισφορά αυτή βαρύνει και τα μέλη που αποχώρησαν για οποιονδήποτε λόγο μέσα στο τελευταίο έτος, πριν από την υποβολή της αίτησης για την κήρυξη της πτώχευσης. Η εισφορά καταβάλλεται μέσα σε προθεσμία τριάντα (30) ημερών από τη λήψη της απόφασης στη γενική συνέλευση. Αν η προθεσμία αυτή παρέλθει άπρακτη, το διοικητικό συμβούλιο ή οι εκκαθαριστές υποχρεούνται να υποβάλουν στο Ειρηνοδικείο πίνακα για την έκτακτη εισφορά. Ο πίνακας κηρύσσεται εκτελεστός από το Ειρηνοδικείο.

Μέσα σε εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεση της δήλωσης της παραγράφου

ή από την κοινοποίηση στον ΑΣ της αίτησης για την κήρυξή του σε πτώχευση, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να δηλώσει στο αρμόδιο δικαστήριο αν συνεχίζει ή όχι τις πληρωμές.

Το Δικαστήριο προσδιορίζει δικάσιμο για την εκδίκαση της αίτησης - δήλωσης μετά την πάροδο της προθεσμίας της παραγράφου 5 και αν διαπιστώσει ότι εξακολουθεί η κατάσταση παύσης των πληρωμών, κηρύσσει τον ΑΣ σε πτώχευση.

Από την κήρυξή του σε πτώχευση ο ΑΣ λύεται. Η πτώχευση του ΑΣ δεν συνεπάγεται την πτώχευση των μελών του.

Αν επιτευχθεί πτωχευτικός συμβιβασμός, επικυρώνεται από το Πολυμελές Πρωτοδικείο, το αρμόδιο Δικαστήριο οπότε ο ΑΣ αναβιώνει και συνεχίζει τις εργασίες του. Μετά την κατάρτιση του συμβιβασμού οι πιστωτές δεν μπορούν να στραφούν κατά των μελών. Η απόφαση με τον οποίο επικυρώνεται ο συμβιβασμός, κοινοποιείται με φροντίδα του ΑΣ στον ειρηνοδίκη και στην αρμόδια αρχή.


Κατά τα λοιπά έχουν εφαρμογή οι διατάξεις του πτωχευτικού κώδικα.

Άρθρο 26 Λύση


1. Ο ΑΣ λύεται:

α) Αν έληξε ο χρόνος διάρκειάς του, που ορίζεται στο καταστατικό και δεν αποφασίσθηκε η παράτασή του από τη γενική συνέλευση.

β) Με απόφαση της γενικής συνέλευσης, που λαμβάνεται με την εξαιρετική απαρτία και πλειοψηφία της παρ. 3 του άρθρου 12 και της παρ. 2 του άρθρου 13. γ) Αν κηρυχθεί σε κατάσταση πτώχευσης.

δ) Με απόφαση του Ειρηνοδικείου της έδρας του ΑΣ μετά από αίτημα του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ύστερα από εισήγηση της αρμόδιας αρχής και γνώμη του Συμβουλίου, αν η λειτουργία του ΑΣ απέβη παράνομη ή αν αδράνησε για τρεις (3) τουλάχιστον συνεχείς διαχειριστικές χρήσεις ή αν συνάγεται εγκατάλειψη του σκοπού του, λόγω μειωμένης δραστηριότητάς του.

ε) στις περιπτώσεις που προβλέπονται από τις διατάξεις του παρόντος νόμου.

2. Αν το σύνολο των ιδίων κεφαλαίων του ΑΣ, όπως αναγράφονται στον ισολογισμό, καταστεί κατώτερο από το 1/5 του συνεταιριστικού κεφαλαίου, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να συγκαλέσει γενική συνέλευση, μέσα σε προθεσμία έξι (6) μηνών από τη λήξη της χρήσης του ισολογισμού, που αποφασίζει τη λύση του ΑΣ ή την υιοθέτηση άλλου μέτρου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .
.Η διάταξη αντιγράφεται από τις Α.Ε, αλλά για τη διάλυση  απαιτείται δικαστική απόφαση. Στο συνεταιρισμό η διάταξη δεν εφαρμόζεται. Δεν υφίσταται ούτε στο καταστατικό του Ευρωπαϊκού Συνεταιρισμού, ενδεχομένως λόγω της μεταβλητότητας του κεφαλαίου.

3. Αν ο ΑΣ διαλύθηκε λόγω λήξης της διάρκειάς του ή λόγω της πτώχευσής του, η οποία όμως ανακλήθηκε ή περατώθηκε με συμβιβασμό, είναι δυνατή η αναβίωσή του με απόφαση της γενικής συνέλευσης που καταχωρίζεται στο Μητρώο ΑΣ. Σε περίπτωση αναβίωσης λογίζεται ότι ο ΑΣ δεν έχει ποτέ διαλυθεί. Η αναβίωση αποκλείεται όταν έχει αρχίσει η διανομή της περιουσίας του ΑΣ.



Άρθρο 27 Εκκαθάριση - Ενέργειες εκκαθαριστών


Τη λύση του ΑΣ ακολουθεί το στάδιο της εκκαθάρισης, με εξαίρεση την περίπτωση της λύσης του ΑΣ που επέρχεται από την κήρυξή του σε κατάσταση πτώχευσης.
Η εκκαθάριση διενεργείται από έναν ή περισσότερους ειδικούς εκκαθαριστές που ορίζονται από τη γενική συνέλευση, εκτός αν το καταστατικό ορίζει διαφορετικά. Το νομικό πρόσωπο του λυθέντος ΑΣ εξακολουθεί να υπάρχει και να λειτουργεί μέχρι το τέλος της εκκαθάρισης και για τις ανάγκες της.

Τα πρόσωπα που ορίζονται εκκαθαριστές του ΑΣ, δεν διώκονται ποινικά, δεν υπόκεινται σε προσωπική κράτηση, ούτε υπέχουν οποιαδήποτε αστική ή άλλη ατομική ευθύνη, για χρέη του ΑΣ προς το Δημόσιο και τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης, ανεξαρτήτως του χρόνου βεβαίωσής τους. Δεν μπορούν να οριστούν εκκαθαριστές ΑΣ πρόσωπα που έχουν ασκήσει διοίκηση ή έχουν υπάρξει υπάλληλοί του. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τους εκκαθαριστές των Αγροτικών Συνεταιρισμών, των Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ), των Κεντρικών Συνεταιριστικών Ενώσεων (ΚΕΣΕ), των Κοινοπραξιών Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων (ΚΑΣΟ) και των Συνεταιριστικών Εταιρειών του ν. 2810/2000 (Α΄61), που έχουν τεθεί σε εκκαθάριση με οποιονδήποτε τρόπο.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Το  άνω  δεύτερο εδάφιο αποτελεί μεταβατική διάταξη.


Σε περίπτωση θανάτου, παραίτησης ή αδράνειας των εκκαθαριστών, μετά από αίτηση μέλους ή πιστωτή του ΑΣ, το Ειρηνοδικείο της έδρας του ΑΣ διορίζει άλλους εκκαθαριστές, δικάζοντας με τη διαδικασία της εκούσιας δικαιοδοσίας. Το ίδιο ισχύει και αν η γενική συνέλευση δεν όρισε εκκαθαριστές.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Υπάρχει το αίτημα από τους συνεταιρισμούς, σε περίπτωση που η γ.σ. δεν όρισε εκκαθαριστές να ασκεί προσωρινά χρέη  Εκκαθαριστών, το Εποπτικό Συμβούλιο, μέχρι να εκδοθεί η δικαστική απόφαση, ώστε να μην υπάρχει κενό. 


Οι εκκαθαριστές έχουν υποχρέωση, μόλις αναλάβουν τα καθήκοντά τους, να κάνουν απογραφή της περιουσίας του ΑΣ που εκκαθαρίζεται και να συντάξουν ισολογισμό, αντίγραφο του οποίου υποβάλλουν στην αρμόδια αρχή. Αν η εκκαθάριση παρατείνεται, ο ισολογισμός συντάσσεται στο τέλος κάθε έτους.(και εγκρίνεται από την γενική συνέλευση)  . Ο τελικός ισολογισμός καταρτίζεται στο τέλος της εκκαθάρισης6. Οι εκκαθαριστές γνωστοποιούν τη λύση του ΑΣ με τη δημοσίευσή του σε μία ημερήσια εφημερίδα πανελλαδικής κυκλοφορίας και σε μια ημερήσια εφημερίδα της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του ΑΣ, και αν δεν εκδίδεται τέτοια σε περιοδική εφημερίδα της Περιφερειακής Ενότητας της έδρας του ΑΣ, και καλούν τους πιστωτές να αναγγείλουν τις απαιτήσεις τους.

Απαιτήσεις πιστωτών κατά του υπό εκκαθάριση ΑΣ παραγράφονται μετά την πάροδο τριών (3) ετών από την ημερομηνία της δημοσίευσης της λύσης του ΑΣ.

Οι εκκαθαριστές υποχρεούνται να ανακοινώνουν άμεσα στον αρμόδιο Εισαγγελέα τυχόν αξιόποινες πράξεις των μελών της διοίκησης του υπό εκκαθάριση ΑΣ, τις οποίες διαπίστωσαν ή πληροφορήθηκαν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Η διάταξη αυτή ισχύει και για τους εκκαθαριστές των ΑΣ, ΕΑΣ, ΚΕΣΕ, ΚΑΣΟ και ΣΕ του ν. 2810/2000, που έχουν τεθεί σε εκκαθάριση με οποιονδήποτε τρόπο. (το τελευταίο εδάφιο, αποτελεί μεταβατική διάταξη)

ΑΣ ο οποίος τίθεται σε εκκαθάριση με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, καθώς και ΕΑΣ του ν. 2810/2000, που βρίσκονται σε εκκαθάριση κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, μπορούν, με απόφαση του εκκαθαριστή, (να μην είναι δυνητικό για τον εκκαθαριστή, αλλά υποχρεωτικό) να μισθώσουν τις παραγωγικές τους εγκαταστάσεις, κινητές και ακίνητες, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αποθηκευτικοί χώροι των προϊόντων τους και τις οποίες χρησιμοποιεί για τις παραγωγικές ανάγκες του, κατά προτεραιότητα, σε ΑΣ που αποδεδειγμένα είναι βιώσιμοι και διαθέτουν τόσο την απαραίτητη παραγωγική δυναμικότητα όσο και την τεχνογνωσία (αυτό δεν χρειάζεται σε μια επένδυση. Την τεχνογνωσία την αποκτάς με πρόσληψη ειδικών) για την αποτελεσματική λειτουργία των μονάδων. Η μίσθωση ισχύει όσο διαρκεί η εκκαθάριση. Σε περίπτωση που δεν υπάρξουν ενδιαφερόμενοι για χρονικό διάστημα έξι (6) μηνών, (με τις σημερινές συνθήκες απαιτείται ένα έτος) ο εκκαθαριστής δύναται να μισθώσει τις εγκαταστάσεις αυτές στην ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ του άρθρου 40, προκειμένου να αξιοποιηθούν από άλλους ΑΣ.


Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Δηλαδή ο εκκαθαριστής θα μισθώσει στην ΔΙΑΓΕΠ τα συνεταιριστικά ακίνητα, η οποία ΔΙΑΓΕΠ θα πληρώνει μίσθωμα στον εκκαθαριστή και ακολούθως η ΔΙΑΓΕΠ θα βρει συνεταιρισμούς να αξιοποιήσουν την μισθωμένη από την ΔΙΑΓΕΠ περιουσία; Και γιατί οι ΑΣ δεν το κάνουν μόνοι τους και θα το κάνουν μέσω της ΔΙΑΓΕΠ; Πάλι το κράτος θα κάνει τον επιχειρηματία, για να πληρώνουν την επιχειρηματική ανικανότητά του οι φορολογούμενοι; Οι συνεταιρισμοί είναι υπεύθυνοι, για την περιουσία τους και δεν χρειάζονται τις κρατικές υποδείξεις. Μέχρι σήμερα αυτό έκαναν και γνωρίζουμε που οδηγήθηκαν. 

Επιμένουμε: μακριά το κράτος από τους Συνεταιρισμούς, αν πραγματικά επιδιώκουμε την ουσιαστική συμβολή τους στην τοπική και την εθνική οικονομία.

Από το προϊόν της εκκαθάρισης εξοφλούνται τα ληξιπρόθεσμα χρέη του ΑΣ που εκκαθαρίζεται, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας. Οι προαιρετικές μερίδες εξοφλούνται μετά την ικανοποίηση των Τραπεζικών Ιδρυμάτων του Ελληνικού Δημοσίου, των Ασφαλιστικών Ταμείων και των εργαζομένων. Το υπόλοιπο του ενεργητικού που απομένει διατίθεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης ή του εκκαθαριστή σε άλλον ΑΣ ή στη ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ του άρθρου 40 ή για άλλο κοινωνικό σκοπό σύμφωνα με όσα ορίζονται στο καταστατικό και δεν διανέμεται στα μέλη.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Ο εκκαθαριστής θα αποφασίσει για την διάθεση της συνεταιριστικής περιουσίας; Και γιατί να μεσολαβήσει η ΔΙΑΓΕΠ, δεν μπορεί η γενική συνέλευση να αποφασίσει, για την διάθεση της περιουσίας του συνεταιρισμού της, η οποία δημιουργήθηκε από τους συνεταιριστές;

 Εδώ με μεταβατική διάταξη να ορισθεί ότι η πενταετία αρχίζει από την έναρξη της εκκαθάρισης για να καταλάβει και τις εκκαθαρίσεις του ν. 4015/2011. Άλλως έχουμε άνιση μεταχείριση.

Κατά τα λοιπά, για την εκκαθάριση εφαρμόζονται οι διατάξεις περί δικαστικής εκκαθάρισης κληρονομίας.



ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θ΄ ΠΟΙΝΙΚΕΣ ΔΙΑΤΑΞΕΙΣ

Άρθρο 28 Ποινικές διατάξεις

Αντιγραφή από τους ν. 2810/2000 και 4015/2011.

Τιμωρείται με φυλάκιση από τρεις (3) μήνες έως ένα (1) έτος, εφόσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, μέλος του διοικητικού συμβουλίου ή υπάλληλος ΑΣ αν:

α) Εν γνώσει του παρέχει στη γενική συνέλευση , στο εποπτικό συμβούλιο ή σε εκείνον που ασκεί την εποπτεία ή τον έλεγχο ψευδή στοιχεία ή αρνείται ή αποκρύπτει αληθή στοιχεία, γεγονότα ή περιστατικά, που αφορούν στην οικονομική κατάσταση του ΑΣ.

β) Εν γνώσει του προβαίνει σε ψευδείς ή εικονικές εγγραφές στα βιβλία του ΑΣ ή συντάσσει ψευδείς ή εικονικούς ισολογισμούς.

γ) Αρνείται να παραδώσει ή αποκρύπτει από το εποπτικό συμβούλιο ή από εκείνον που ασκεί έλεγχο ή εποπτεία, τα τηρούμενα στοιχεία ή βιβλία ή παρεμποδίζει με οποιονδήποτε τρόπο την άσκηση ελέγχου ή εποπτείας.

Με φυλάκιση από ένα (1) μήνα μέχρι ένα (1) έτος, εφόσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, τιμωρείται όποιος διενεργεί έλεγχο στους ΑΣ, αν κατά την άσκηση των καθηκόντων του παρέχει εν γνώσει του ψευδή στοιχεία ή αποκρύπτει ή αρνείται αληθή γεγονότα ή περιστατικά, που αφορούν
στη διαχείριση ή στην οικονομική κατάσταση των ΑΣ και περιήλθαν σε γνώση του από τον έλεγχο που διενήργησε σε αυτές.

Τιμωρείται με φυλάκιση από ένα (1) μήνα μέχρι ένα (1) έτος ή με χρηματική ποινή ή και με τις δύο ποινές, εφόσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, όποιος παρεμποδίζει τις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου ή του εποπτικού συμβουλίου ή της γενικής συνέλευσης των μελών των ΑΣ, με χρήση ή με απειλή σωματικής βίας ή με άλλη παράνομη πράξη ή παράλειψη.

Τιμωρείται με φυλάκιση από ένα (1) μήνα μέχρι ένα (1) έτος, εφόσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, όποιος:

α) Ενεργεί πράξεις διοίκησης ή διαχείρισης ή ελέγχου μετά τη λήξη της θητείας του.

β) Ψηφίζει χωρίς δικαίωμα ή ψηφίζει πολλές φορές ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή μη γνήσιου αποτελέσματος εκλογής για την ανάδειξη διοικητικών συμβουλίων, εποπτικών συμβουλίων και άλλων οργάνων και αντιπροσώπων των ΑΣ .

Με τις ποινές της παραγράφου 4 τιμωρούνται τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου, οι εκκαθαριστές και οι υπάλληλοι των ΑΣ, στους οποίους παραχώρησε το διοικητικό συμβούλιο την άσκηση ορισμένων αρμοδιοτήτων του, για παράβαση των διατάξεων του νόμου ή του καταστατικού ή για ενέργειες που αντίκεινται στις αποφάσεις της γενικής συνέλευσης ή για μη εκτέλεση σύμφωνα με το νόμο και το καταστατικό των καθηκόντων τους, καθώς και για την παράλειψη σύνταξης του ισολογισμού

ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ι΄ ΣΧΕΣΕΙΣ ΑΣ - ΚΡΑΤΟΥΣ


Άρθρο 29
Οικονομικές ενισχύσεις - Φορολογικές απαλλαγές - Κίνητρα

Οι διατάξεις χρήζουν προσοχής προκειμένου να μην αποτελέσουν κρατικές ενισχύσεις.
 Η διάταξη της παρ. 6 για το αφορολόγητο των πλεονασμάτων έχει κριθεί από το ΔΕΚ, ως νόμιμη.

Αγορές ακινήτων από ΑΣ για τη δημιουργία επιχειρήσεων μέσα στην περιφέρειά τους έχουν την ίδια φορολογική μεταχείριση όπως το Δημόσιο.

Οι εισφορές των μελών προς τους ΑΣ δεν υπόκεινται σε φόρο ή σε τέλος χαρτοσήμου ή οποιαδήποτε άλλη επιβάρυνση υπέρ τρίτου.

Απαλλάσσεται του φόρου μεταβίβασης ακινήτων η αξία του ακινήτου που μεταβιβάζεται από ΑΣ σε άλλον ΑΣ.

Συμβάσεις μεταξύ ΑΣ και του Δημοσίου ή Ν.Π. . ., που αφορούν αγροτικά προϊόντα ή αγροτικά εφόδια και υπηρεσίες, δεν υπόκεινται σε τέλος χαρτοσήμου ή σε άλλη επιβάρυνση υπέρ τρίτου.

Η νόμιμη προμήθεια, για τις ασφαλιστικές συμβάσεις, που καταρτίζονται ή ανανεώνονται με τη μεσολάβηση ΑΣ, καταβάλλεται σε αυτούς.

Τα πλεονάσματα της διαχειριστικής χρήσης των ΑΣ, που διανέμονται στα μέλη, υπόκεινται μόνο σε φορολογία εισοδήματος των μελών ανεξάρτητα από την καταβολή τους ή την εξατομικευμένη διατήρησή τους ως κατάθεση στον ΑΣ.

Οι ΑΣ μπορούν να εντάσσονται στους αναπτυξιακούς νόμους.

Η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση ακινήτων των ΑΣ απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος, όταν το προϊόν της πώλησης διατίθεται για τη ρύθμιση του υπολοίπου των χρεών τους προς την Αγροτική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε η οποία τελεί υπό καθεστώς ειδικής εκκαθάρισης, την εξόφληση τραπεζών που λειτουργούν νόμιμα στην χώρα και την εξόφληση των καθυστερούμενων ασφαλιστικών εισφορών προς το Ι.Κ.Α. – Ε.Τ.Α.Μ., οι οποίες ρυθμίζονται με βάση τις διατάξεις που κάθε φορά ισχύουν. Σε περίπτωση διανομής ή κεφαλαιοποίησης του μέρους της υπεραξίας, το οποίο δεν διατίθεται για την εξόφληση των χρεών ή των ασφαλιστικών εισφορών, εφαρμόζονται οι διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 72 του ν. 4172/2013 (Α΄ 167).
Για αναπτυξιακούς λόγους η υπεραξία που προκύπτει από την πώληση ακινήτων των ΑΣ, απαλλάσσεται επίσης του φόρου εισοδήματος, αν χρησιμοποιηθεί ως ίδια συμμετοχή σε επενδυτικά προγράμματα με βάση το επιχειρησιακό τους σχέδιο. Η απαλλαγή παρέχεται με την προϋπόθεση εμφάνισης της υπεραξίας σε αφορολόγητο αποθεματικό. Το μέρος της υπεραξίας, το οποίο διατίθεται ως ίδια συμμετοχή σε επενδυτικά προγράμματα, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται πιο πάνω, μπορεί να κεφαλαιοποιηθεί, χωρίς την καταβολή φόρου εισοδήματος. Αντίθετα, σε περίπτωση διανομής του, έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της παραγράφου 12 του άρθρου 72 και των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 41 του ν. 4172/2013.

Οι ΑΣ που συγχωνεύονται ή μετατρέπονται απαλλάσσονται της υποχρέωσης καταβολής κάθε είδους φόρου, τέλους, τέλους χαρτοσήμου, φόρου υπέρ τρίτων, δικαιωμάτων υποθηκοφυλάκων, της μεταγραφής γενομένης ατελώς, δικαιωμάτων Ταμείων, αναλογικών δικαιωμάτων συμβολαιογράφων και κάθε άλλης απαλλαγής που προβλέπεται για την περίπτωση αυτή στον κ.ν. 2190/1920 και τους αναπτυξιακούς νόμους 1297/1972 και 2166/1993, όπως αυτοί ισχύουν. Η μεταγραφή στα υποθηκοφυλακεία γίνεται ατελώς. Η διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 1 του ν. 4178/2013 (Α΄ 174), όπως ισχύει δεν εφαρμόζεται και στην περίπτωση συμβάσεων μετατροπής και συγχώνευσης των νομικών προσώπων του παρόντος άρθρου. Για το Φόρο Συγκέντρωσης Κεφαλαίου ισχύουν οι διατάξεις του ν. 1676/1986 (Α΄ 204).


Δεν υπάρχει διάταξη στο παρόν Σ/Ν περί μετατροπής, πλην  της ξένης προς τον νόμο αυτό μετατροπής του άρθρου 24.

Για την ενίσχυση των συγχωνεύσεων των ΑΣ θεσπίζονται φορολογικά και οικονομικά κίνητρα ως ακολούθως:

α) Στην έννοια των επενδυτικών σχεδίων του άρθρου 3 του ν. 3299/2004 (Α΄261), όπως ισχύει, περιλαμβάνονται οι δαπάνες για εξειδικευμένες υπηρεσίες για την αναδιοργάνωση των ΑΣ που προκύπτουν από συγχώνευση, όπως:

αα)  μελέτες στρατηγικού προσανατολισμού και αναδιοργάνωσης,

ββ) μελέτες και εξοπλισμός για μηχανοργάνωση και δαπάνες υποδομής, γγ) μελέτες για τον αποτελεσματικό εμπορικό επαναπροσανατολισμό της Οργάνωσης,
δδ) εισαγωγή ηλεκτρονικών διαδικασιών στις συναλλαγές τους με επιχειρήσεις του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, εε) ενδυνάμωση των δομών στήριξής τους σε όλους τους τομείς της οικονομικής τους δραστηριότητας (πρωτογενή, δευτερογενή, τριτογενή) με εξοπλισμό, δικτύωση, τεχνογνωσία, ώστε να μπορούν να παρέχουν ολοκληρωμένη πληροφόρηση και συμβουλευτική στήριξη στα μέλη τους σε θέματα Τεχνολογίας Πληροφορικής και Επικοινωνίας (ΤΠΕ) και των νέων επιχειρηματικών πρακτικών που στηρίζονται σε αυτές.

στστ) δράσεις που αφορούν την ενίσχυσή τους για την προώθηση της χρήσης ΤΠΕ στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες, με την ολοκλήρωση της διαχείρισης της πληροφορίας στις εσωτερικές τους διαδικασίες, την προώθηση της χρήσης νέων τεχνολογιών και εργαλείων, την ένταξή τους στη νέα οικονομία του «ηλεκτρονικού επιχειρείν», την ανάπτυξη νέων ψηφιακών προϊόντων και υπηρεσιών, ζζ) δράσεις ενίσχυσής τους με σκοπό την υιοθέτηση νέων επιχειρηματικών πρακτικών που θα βελτιώσουν την εξωστρέφειά τους και θα τις μετατρέψουν σε ηλεκτρονικές επιχειρήσεις, τη βελτίωση της διαχείρισης της πληροφορίας στο εσωτερικό τους, όπως επιχειρησιακός ανασχεδιασμός, εγκατάσταση ολοκληρωμένων συστημάτων διαχείρισης επιχειρησιακών πόρων, βελτίωση της ενδοεπικοινωνίας στην επιχείρηση, συστήματα υποστήριξης, ηη) δράσεις για την αντιμετώπιση ειδικών θεμάτων, όπως εξοικονόμηση ενέργειας, ασφάλεια, υγιεινή διαχείριση κρίσεων και προστασία περιβάλλοντος, καθώς και για την εισαγωγή του θεσμού της τηλε-εργασίας.

β) Οι τυχόν ζημίες μίας ή περισσοτέρων των συγχωνευόμενων ΑΣ μεταφέρονται στον νέο ΑΣ και κεφαλαιοποιούνται σε άτοκο δάνειο δεκαπενταετούς διάρκειας με τριετή περίοδο χάριτος.

γ) Επενδύσεις ΑΣ που προκύπτουν από συγχώνευση, εφόσον πραγματοποιούνται εντός τριετίας από τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, απολαμβάνουν των κινήτρων που παρέχονται με βάση της ισχύουσες διατάξεις του ν. 3299/2004, για την περιοχή Δ3, ενώ η υποχρεωτική ίδια συμμετοχή τους

πρέπει να είναι τουλάχιστον δεκαπέντε τοις εκατό (15%) επί του ύψους της επένδυσης. Στην ίδια συμμετοχή συμπεριλαμβάνονται και τα αποθεματικά.

Σχόλιο στην άνω διάταξη .

Η διάταξη δεν μπορεί να ισχύσει για τους συνεταιρισμούς, διότι δεν είναι δυνατή η κεφαλαιοποίηση. Πέραν της αδυναμίας αυτής θα πρέπει λα ληφθεί υπόψιν το άρθρο της ευθύνης του μέλους προς τρίτους. Η ευθύνη μπορεί να είναι πολλαπλάσια της αξίας της μερίδας. Συνεπώς το μέλος ευθύνεται για το ποσόν του δανείου και με την ατομική του περιουσία, εφόσον οι τρίτοι δεν ικανοποιηθούν από την περιουσία του συνεταιρισμού. Η κεφαλοποιημένη μερίδα σε τι ποσόν μπορεί  να φθάσει;

Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση των αρμόδιων Υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, Οικονομικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, μπορεί να καθορίζονται πρόσθετα κίνητρα για τη συγχώνευση, την ανάπτυξη, καθώς και τη μετατροπή των ΑΣ. Τα εν λόγω κίνητρα πρέπει να ανταποκρίνονται στις ιδιαιτερότητες του συνεταιριστικού θεσμού και στην ανάγκη ανάδειξης του εγγενούς δυναμικού του αγροτικού χώρου. Τα κίνητρα μπορεί να αναφέρονται στις επενδύσεις, στην ανάπτυξη των ΑΣ, στην απόκτηση και κατάρτιση στελεχών, στην επιλεξιμότητα για ανάθεση έργων και στην ενθάρρυνση ανάληψης πρωτοβουλιών και δραστηριοτήτων επ’ ωφελεία των μελών τους. Με ίδια προεδρικά διατάγματα καθορίζονται οι όροι και οι προϋποθέσεις υπαγωγής των ΑΣ στα παραπάνω κίνητρα. Η ισχύς των ανωτέρω προεδρικών διαταγμάτων αρχίζει από την έναρξη ισχύος του παρόντος.

Διατάξεις της κείμενης νομοθεσίας, που παρέχουν κάθε φορά διευκολύνσεις ή απαλλαγές από φόρους, τέλη χαρτοσήμου ή άλλα υπέρ του Δημοσίου τέλη, εισφορές ή δικαιώματα υπέρ οποιουδήποτε τρίτου για τη συγχώνευση επιχειρήσεων εφαρμόζονται αναλόγως και στους ΑΣ, εφόσον αυτοί πληρούν τις προβλεπόμενες από τις αντίστοιχες διατάξεις προϋποθέσεις.

Διατάξεις που θεσπίζουν κίνητρα ή απαλλαγές οικονομικής, φορολογικής ή άλλης φύσης για τη μετατροπή εταιριών περιορισμένης ευθύνης σε ανώνυμες εταιρίες ή τη μετατροπή άλλου νομικού τύπου εμπορικών εταιριών σε εταιρίες περιορισμένης ευθύνης, ισχύουν με τις ίδιες προϋποθέσεις και για τη μετατροπή των αγροτικών αναγκαστικών συνεταιρισμών σε ελεύθερους ΑΣ, των ενώσεων αγροτικών αναγκαστικών συνεταιρισμών σε ελεύθερους ή αναγκαστικούς ΑΣ και των ΑΕΣ σε ΑΣ.

 Σχόλιο στην άνω διάταξη

Η άνω διάταξη πρέπει να διαγραφεί., διότι προφανώς ουδείς συνεταιρισμός θα μετατραπεί σε ΑΕ ή ΕΠΕ του εμπορικού δικαίου .
Άρθρο 30

Δικαιούχοι οικονομικών ενισχύσεων, φορολογικών απαλλαγών
και κινήτρων.

Γενικό   Σχόλιο
Η διάταξη  αυτή, η οποία αντιγράφει τον ν. 4015/2011 είναι αναχρονιστική και αδικαιολόγητη. Ένα νομικό συνεταιριστικό πρόσωπο, ή λειτουργεί νόμιμα  ή δεν λειτουργεί. Ευθύνη της Εποπτεύουσας Αρχής είναι η νομιμότητα της λειτουργίας των εποπτευομένων νομικών προσώπων που υπάγονται σε αυτή. Ο έλεγχος νομιμότητας εξυπηρετεί την ασφάλεια δικαίου και στην περίπτωση των συνεταιρισμών, που είναι επιχειρήσεις διασφαλίζει την ασφάλεια των συναλλαγών.

1. Μόνο οι ΑΣ, οι διατηρούμενες ΑΕΣ της παρ. 4 του άρθρου 42, οι ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ του άρθρου 31, οι αγροτικοί αναγκαστικοί συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους του άρθρου 32, που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο, έχουν δικαίωμα πρόσβασης:

α) στις οικονομικές ενισχύσεις, φορολογικές απαλλαγές και κίνητρα του άρθρου 29, καθώς και των εκάστοτε αναπτυξιακών νόμων και ενωσιακών προγραμμάτων, β) σε όλα τα αναπτυξιακά προγράμματα, τα οποία προκηρύσσονται από το Ελληνικό Δημόσιο ή για λογαριασμό του και χρηματοδοτούνται από εθνικούς και ενωσιακούς πόρους.


ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΙΑ΄ ΑΛΛΟΙ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟΙ ΦΟΡΕΙΣ

Άρθρο 31
Κλαδικοί συνεταιρισμοί - Ιδεολογική και συντονιστική οργάνωση
αγροτικών συνεταιρισμών.

Γενικό Σχόλιο
Το άρθρο χρειάζεται αναδιατύπωση, εφόσον αναφέρεται σε Ενώσεις Συνεταιρισμών, γιατί περί αυτού πρόκειται.   Αλλά γιατί φοβάται ο συντάκτης να τις πει με το όνομά τους;
Ως   έχει η διάταξη, με τους περιορισμούς που θέτει, είναι και αντισυνταγματική, αλλά και αντίθετη με την 6η συνεταιριστική αρχή. Οι Ενώσεις του άρθρου αυτού δεν αποτελούν λοιπούς συλλογικούς φορείς, προφανώς του αγροτικού τομέα, αλλά αγροτικές  συνεταιριστικές  οργανώσεις, δευτέρου βαθμού, οι οποίες συνιστώνται από αγροτικούς συνεταιρισμούς. Οι διατάξεις σχετικά με τον περιορισμό της περιφέρειας δράσης τους, πέραν του αντισυνταγματικού και αντισυνεταιριστικού τους χαρακτήρα, είναι στην πράξη μη υλοποιήσιμες. Συνεταιριστική οργάνωση σημαίνει συναλλαγή για την εξυπηρέτηση του μέλους. Πώς  μπορεί να συναλλάσσεται ένας συνεταιρισμός της Θράκης με την ΚΕΑΣ που έχει έδρα την Κόρινθο. 
 
1. Οι ΑΣ που έχουν ως αντικείμενο δραστηριότητας στον ίδιο κλάδο παραγωγής
σε ομοειδή προϊόντα,(αν τα προϊόντα είναι όμοια τι γίνεται;) ή παροχή υπηρεσιών στα μέλη ενός κλάδου παραγωγής
ομοειδών προϊόντων, μπορεί να συνιστούν μεταξύ τους Κλαδικούς Περιφερειακούς ΑΣ (ΚΠΕΑΣ) σε επίπεδο Περιφέρειας, με πρωτοβουλία τουλάχιστον τριάντα (30) ΑΣ και Κλαδικούς Εθνικούς ΑΣ (ΚΕΑΣ) σε εθνικό επίπεδο από όλες τις περιφέρειες, μόνο έναν (1) ανά κλάδο με πρωτοβουλία τουλάχιστον εκατό (100) ΑΣ, με σκοπό τον συντονισμό του έργου των μελών τους και τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τις οποίες δεν μπορούν να διεξάγουν τα μέλη τους. Στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, μπορούν να συσταθούν σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας ΚΠΕΑΣ με πρωτοβουλία τουλάχιστον δέκα πέντε (15) ΑΣ. (Επαναλαμβάνουμε οι Συνεταιρισμοί δεν είναι Συνδικαλιστικές Οργανώσεις. Θα συγκροτήσουν Ενώσεις σύμφωνα με τις ανάγκες τους και τη δυνατότητα της μεταξύ τους συνεργασίας) .
Στους σκοπούς των ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ περιλαμβάνονται, ιδίως, η ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων ευρείας κλίμακας και η συνεργασία σε θέματα
χρηματοδότησης, μάρκετινγκ, εξαγωγών και εισαγωγών, εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμβουλευτικής, οικονομικής λογιστικής, νομικής και τεχνικής βοήθειας, καθώς και σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η έρευνα, η ανάπτυξη των κοινοτήτων εντός των οποίων δραστηριοποιούνται τα μέλη τους και η προστασία του περιβάλλοντος.
Για τη σύσταση των ΚΠΕΑΣ και των ΚΕΑΣ ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπουν τα άρθρα 3 και 4. Οι ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ εγγράφονται στο Μητρώο και αξιολογούνται σύμφωνα με την απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 19.
Τα καταστατικά των ΚΠΕΑΣ και των ΚΕΑΣ καθορίζουν όλα τα θέματα που αφορούν στην λειτουργία τους. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος νόμου περί ΑΣ.

Ποσοστό 51% τουλάχιστον των ΑΣ που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο, μπορούν να συνιστούν μια ιδεολογική και συντονιστική οργάνωση που έχει περιφέρεια ολόκληρη την Ελληνική επικράτεια και έδρα το δήμο που ορίζει το καταστατικό της. Στο καταστατικό της καθορίζονται όλα τα θέματα που αφορούν την επωνυμία, την οργάνωσή της, τους σκοπούς και τη λειτουργία της. Η οργάνωση αυτή δεν έχει εμπορική ιδιότητα. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος νόμου περί ΑΣ. Η Πανελλήνια Συνομοσπονδία Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων (ΠΑΣΕΓΕΣ), εφόσον πληροί τις προϋποθέσεις του πρώτου εδαφίου, θεωρείται η οργάνωση της παρούσας παραγράφου και εγγράφεται στο Μητρώο. Σε διαφορετική περίπτωση, δεν εγγράφεται στο Μητρώο.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.4)

Η διάταξη σχολιάστηκε στις γενικές παρατηρήσεις. Επί  πλέον προσθέτουμε τα ακόλουθα , διότι θεωρούμε ότι ο ισχύων  νόμος έχει καθορίσει με λεπτομέρεια τις αρμοδιότητες της ΠΑΣΕΓΕΣ, όπως η εκπροσώπηση όλων των ενεργών αγροτικών συνεταιρισμών στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Συνεπώς για όλα τα θέματα που αναφέρονται στο καταστατικό της ΠΑΣΕΓΕΣ, σύμφωνα με ρητή διάταξη του νόμου (αναγκαστικού δικαίου διάταξη) η εκπροσώπηση γίνεται από την ΠΑΣΕΓΕΣ. Επίσης ο νόμος της δίδει το δικαίωμα για εκπόνηση μελετών
            εργασιών, ερευνών και μπορεί να μετέχει σε κάθε διαγωνισμό για τη σύναψη συμβάσεων. Επίσης  συνάπτει συμβάσεις έργου ή συμβάσεις   παροχής  υπηρεσιών, που έχουν σχέση με την αγροτική γενικά και συνεταιριστική  ειδικά ανάπτυξη. Οι παροχές αυτές της ΠΑΣΕΓΕΣ προς τα μέλη της γίνονται ΔΩΡΕΑΝ  βεβαίως, διότι είναι μέσα στο πλαίσιο του σκοπού της.
Συνεπώς ουδείς  μπορεί να παρέμβει στο έργο που προσφέρει από το έτος 1935 η ΠΑΣΕΓΕΣ στα μέλη της. Για την βοήθειά της αυτή η ΠΑΣΕΓΕΣ, είχε πάντοτε επί πλέον των δικών της πόρων και ένα θεσμοθετημένο  πόρο, διότι το έργο που της αναθέτει ο νομοθέτης να επιτελέσει είναι τεράστιο συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης.  Κάθε διαφωνία, αφορά τους διαφωνούντες και όχι την ΠΑΣΕΓΕΣ, η οποία εποπτεύεται από το ΥΠΑΑΤ. Περαιτέρω για να γίνει κατανοητή η διαφορά της  διάταξης, που προτείνει το Σ/Ν  με την αντίστοιχη του ν. 2810/2000 και των όμοιων των προγενέστερων νόμων, παραθέτουμε τη διάταξη του ν. 2810/2000, με την επισήμανση: Αν καταργηθεί η ΠΑΣΕΓΕΣ, υπάρχει κίνδυνος να δημιουργηθούν νομικά μορφώματα, τα οποία θα εκμεταλλευτούν τον συνεταιριστικό χώρο, κυρίως στην προσφορά υπηρεσιών προς τους συνεταιρισμούς και τους συνεταιριστές, όπως της κατωτέρω παραγράφου 1 περίπτωση β) και δ).
Άλλωστε το ΥΠΑΑΤ είχε δεσμευτεί για την εξασφάλιση των υπηρεσιών αυτών. 

                                Άρθρο 33 ν. 2810/2000.
                   Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών       
                          Συνεταιρισμών (ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.)

    «  1. Η Πανελλήνια Συνομοσπονδία Ενώσεων Αγροτικών Συνεταιρισμών     (ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.) είναι ιδεολογική και συντονιστική οργάνωση των Α.Σ.Ο. και δεν έχει εμπορική ιδιότητα. Μέλη της ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ. είναι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών. Το καταστατικό της μπορεί να προβλέπει ότι μέλη της μπορεί να γίνουν οι Κ.Α.Σ.Ο. και οι ΚΕ.Σ.Ε.. οι κοινές τους επιχειρήσεις και οι Σ.Ε..

1.      Η ΠΑ.Σ.Ε.ΓΕ.Σ.:

      α) Έχει περιφέρεια ολόκληρη την ελληνική επικράτεια και έδρα το δήμο που ορίζει το καταστατικό της.

      β) Εκπροσωπεί τα μέλη της στο εσωτερικό και το εξωτερικό και επιμελείται για την τήρηση των συνεταιριστικών αρχών και την ανάπτυξη της συνεταιριστικής ιδέας.

      γ) Ασκεί κάθε δραστηριότητα, που προάγει τις δραστηριότητες των Α. Σ.Ο. Δεν ενεργεί η ίδια πράξεις παραγωγής, διακίνησης ή εμπορίας αγροτικών προϊόντων και γεωργικών εφοδίων εν γένει.

      δ) Για την εξυπηρέτηση των μελών της αναλαμβάνει την εκπόνηση μελετών, εργασιών, ερευνών και μπορεί να μετέχει σε κάθε διαγωνισμό για τη σύναψη συμβάσεων. Συνάπτει συμβόσεις έργου ή συμβάσεις παροχής υπηρεσιών, που έχουν σχέση με την αγροτική γενικά και συνεταιριστική ειδικά ανάπτυξη.

      ε) Ιδρύει εκπαιδευτικό κέντρα.

      στ) Διαπραγματεύεται και συνάπτει συλλογικές συμβάσεις εργασίας και     μετέχει στη διαιτητική ρύθμιση των συλλογικών διαφορών εργασίας, που    αφορούν στο προσωπικό των Α.Σ.Ο. κάθε βαθμίδας και των μελών της Σ.Ε..

      ζ) Συντονίζει τις ενέργειες, που αφορούν στις Α.Σ.Ο. και ενισχύει το     έργο των μελών της.

      η) Γνωμοδοτεί μετά από αίτημα του Υπουργού Γεωργίας για θέματα, που     αναφέρονται σε οικονομικές ενισχύσεις και κίνητρα, που παρέχονται στις     Α.Σ.Ο., καθώς και επί σχεδίων νόμων, διαταγμάτων και αποφάσεων, που     αφορούν στα μέλη της».



Άρθρο 32
Αναγκαστικοί συνεταιρισμοί

Γενικό Σχόλιο
Θα πρέπει να επαναφερθούν σε ισχύ οι προγενέστερες διατάξεις, για όλους τους αναγκαστικούς συνεταιρισμούς, διότι η προτεινόμενη διάταξη θα δημιουργήσει πλήθος ερμηνευτικών ζητημάτων. Για παράδειγμα, ποιους εννοεί αγροτικούς αναγκαστικούς συνεταιρισμούς, αφού στην νομοθεσία των αναγκαστικών συνεταιρισμών δεν υφίσταται τέτοια διάκριση. Επιπρόσθετα, πως αντιμετωπίζονται οι αναγκαστικοί συνεταιρισμοί κοινής χορτονομής, αρχικά λειτουργούντες μόνοι τους και ακολούθως όταν είναι μικτής φύσεως δηλαδή δασικοί και κοινής χορτονομής; Εξ άλλου ο ν. 1541/1985, που είχε καταργήσει τους αναγκαστικούς συνεταιρισμούς, είχε ρητά ορίσει ποιοι διατηρούνται. Ας μη διαλύσουμε και τους αναγκαστικούς συνεταιρισμούς.


1. Οι υφιστάμενοι κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου αγροτικοί αναγκαστικοί συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους διατηρούνται και διέπονται από τους ειδικούς νόμους που προβλέπουν την σύσταση και λειτουργία τους, όπως ισχύουν. Όπου στους ειδικούς αυτούς νόμους γίνεται παραπομπή στην ισχύουσα νομοθεσία εφαρμόζεται ο παρών νόμος.

Με αποφάσεις του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων είναι δυνατή η μετατροπή των αναγκαστικών συνεταιρισμών της παραγράφου 1 σε ελεύθερους ΑΣ με ανάλογη τροποποίηση του Καταστατικού τους. Η εισήγηση προς τον Υπουργό για την μετατροπή τους γίνεται με πρωτοβουλία των ΑΣ μετά από απόφαση των γενικών τους συνελεύσεων που λαμβάνεται με την απαρτία της παρ. 3 του άρθρου 12 και την πλειοψηφία της παρ. 2 του άρθρου 13. (Επιφυλασσόμεθα, για την ισχύ της διάταξης).

Οι υπάρχουσες ενώσεις των παραπάνω αναγκαστικών συνεταιρισμών, μπορούν να μετατραπούν σε ΑΣ (αναγκαστικούς ή ελεύθερους), σύμφωνα με διαδικασία που καθορίζεται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.4)
Γιατί να απαιτείται για την μετατροπή ή έκδοση κανονιστικής πράξης, χωρίς μάλιστα να ορίζεται και το περιεχόμενό της στην άνω διάταξη, και να μη παραμείνει σε ισχύ η διάταξη του άρθρου 19 παρ. 4 του ν. 4015/2011:
«4. Ενώσεις αναγκαστικών συνεταιρισμών, οι οποίες υφίστανται και λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 47 του ν. 2169/1993, όπως ισχύει, μπορούν να μετατρέπονται δια της συγχωνεύσεως των μελών τους σε αναγκαστικούς συνεταιρισμούς, σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, το οποίο εφαρμόζεται αναλογικά.
 Οι διατάξεις των ειδικών νόμων, που ισχύουν για τους αναγκαστικούς συνεταιρισμούς του άρθρου 47 του ν. 2169/1993, όπως ισχύει, εξακολουθούν να ισχύουν. Όπου στους ειδικούς αυτούς νόμους γίνεται παραπομπή στην ισχύουσα νομοθεσία, εφαρμόζονται οι διατάξεις των ν. 2810/2000 και 4015/2011, όπως κάθε φορά ισχύουν».

Οι αγροτικοί αναγκαστικοί ΑΣ και οι ενώσεις τους καταχωρίζονται στο Μητρώο, υποβάλλουν ετήσιες τακτικές δηλώσεις και αξιολογούνται, σύμφωνα με το άρθρο 19.

Άρθρο 38
Ταμείο αγροτικής συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης
«Ταμείο Συνεταιριστικής Εκπαίδευσης
Γενικό Σχόλιο

Απόρροια της εσφαλμένης αντίληψης για τους συνεταιρισμούς και των σχέσεών τους με το Κράτος, αποτελεί και η ανάθεση στο Κράτος αποφασιστικού ρόλου για τον τρόπο της εκπαίδευσης των συνεταιριστών και των υπηρεσιακών και επαγγελματικών στελεχών τους, με δαπάνες των συνεταιρισμών.  Αν το θέλει, το Κράτος, μπορεί να ενισχύει οικονομικά τη συνεταιριστική εκπαίδευση, δεδομένου ότι τα συνεταιριστικά καταρτισμένα στελέχη και μέλη οδηγούν σε ισχυρούς συνεταιρισμούς, προς όφελος της οικονομικής και της κοινωνικής ανάπτυξης. Άλλωστε υπάρχει σχολή εκπαίδευσης των συνεταιριστών και των στελεχών των συνεταιρισμών, η οποία πρέπει να επαναλειτουργήσει. Δημιουργούμε συνεχώς νέα νομικά πρόσωπα, τα οποία μετά από ορισμένα χρόνια, αφού δαπανηθούν αδίκως χρήματα, τα κλείνουμε, διότι δεν μπορούμε να τα διαχειριστούμε. Επί τέλους τίποτα δεν διδαχθήκαμε από τα αποτελέσματα του κρατισμού στους συνεταιρισμούς;
Ο Συνεταιρισμός του Mondragon στην Ισπανία διαθέτει 44 κέντρα εκπαίδευσης  ΜΑΚΡΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΚΡΑΤΟΣ.
Αν θέλει το Κράτος να βοηθήσει τους συνεταιρισμούς να χρηματοδοτήσει την συνεταιριστική εκπαίδευση, υπό τον όρο της αυστηρής επιλογής των εκπαιδευτών.
Στην παρ. 6 η εξουσιοδοτική διάταξη είναι τόσο ευρεία, ειδικά για θέματα εκπαίδευσης, που δεν είναι συνταγματικά ανεκτή.


Συνιστάται νομικό πρόσωπο ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα με την επωνυμία «Ταμείο αγροτικής συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης» (στο εξής Ταμείο) που εποπτεύεται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων. Σκοπός του Ταμείου είναι η χρηματοδότηση, ο συντονισμός και η παρακολούθηση εφαρμογής επιμορφωτικών προγραμμάτων συνεταιριστικής εκπαίδευσης και κατάρτισης των μελών των ΑΣ, των διοικητικών και εποπτικών τους συμβουλίων, καθώς και των Γενικών Διευθυντών, των λοιπών Διευθυντικών στελεχών και των εργαζόμενων των ΑΣ.

Μέλη του Ταμείου είναι όλοι οι ΑΣ που είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο, ο Ελληνικός Γεωργικός Οργανισμός «ΔΗΜΗΤΡΑ» και η οργάνωση της παρ. 4 του άρθρου 31. Οι πόροι του Ταμείου προέρχονται από την διανομή του πλεονάσματος του άρθρου 22, από προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης, καθώς και από κάθε άλλη ενίσχυση από τους ΑΣ.

Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται το περιεχόμενο του καταστατικού του Ταμείου, ο τρόπος λειτουργίας, διαχείρισης και ελέγχου του, καθώς και κάθε σχετικό θέμα.


Άρθρο 40
«Διαχείριση ακινήτων, γαιών, εξοπλισμών και προϊόντων»

Γενικό Σχόλιο
 Η διάταξη πρέπει να αποσυρθεί, τουλάχιστον όσον ρυθμίζει θέματα των συνεταιρισμών. Πάλι το κράτος θα διαχειρίζεται αδιανέμητη συνεταιριστική περιουσία;  Πάλι το κράτος θα κάνει τον επιχειρηματία; Τότε γιατί μέχρι σήμερα το ΥΠΑΑΤ, διέλυσε όλες τις εταιρείες του; Επί τέλους βρισκόμαστε στον 21ο αιώνα .Σε κάθε περίπτωση οι συνεταιρισμοί θα πρέπει να μείνουν έξω από το κράτος διαχειριστή, όπως συμβαίνει σε όλον τον πλανήτη. Μπορούν να διαχειριστούν την περιουσία τους μόνοι τους.

1. Συνιστάται Ανώνυμη Εταιρεία με την επωνυμία «Διαχείριση ακινήτων, γαιών, εξοπλισμών και προϊόντων » (ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ).

α) Ως «ακίνητα» νοούνται τα κτίρια που κρίνονται απαραίτητα για τη στέγαση των υπηρεσιών της εταιρείας, αποθήκες για αποθήκευση γεωργικών προϊόντων και μηχανημάτων, σιλό και βιομηχανικά κτήρια για τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων.

β) Ως «γαίες» νοούνται οι ιδιωτικές και δημόσιες αγροτικές εκτάσεις κατάλληλες για αγροτική αξιοποίηση.

γ) Ως «εξοπλισμός» νοούνται εργαλεία και μηχανήματα κατάλληλα για αγροτική χρήση συμπεριλαμβανομένων και των δικαιωμάτων βιομηχανικής ιδιοκτησίας, σήματα, επωνυμία, διακριτικοί τίτλοι, δικαιώματα πνευματικής ιδιοκτησίας και δικαιώματα τεχνογνωσίας δ) Ως «προϊόντα» νοούνται τα πάσης φύσεως προϊόντα του αγροτικού τομέα αυτούσια ή μεταποιημένα.


2.΄Εδρα της ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ ορίζεται ο Δήμος Αθηναίων. Η εταιρεία μπορεί να ιδρύει υποκαταστήματα με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου, εφόσον κρίνεται αναγκαίο για την αρτιότερη εξυπηρέτηση και επίτευξη των σκοπών της. Η ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ λειτουργεί χάριν του δημοσίου συμφέροντος κατά τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας και διέπεται από τις διατάξεις του παρόντος και συμπληρωματικά από τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, όπως ισχύει. Η διάρκεια της ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ είναι ενενήντα εννέα (99) έτη και μπορεί να παραταθεί με απόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων.

3. Σκοπός της ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ είναι η αξιοποίηση, των Ακινήτων της αγροτικής γης, του Εξοπλισμού και των Αγροτικών Προϊόντων. Για την εξυπηρέτηση των σκοπών της, η ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ μπορεί ιδίως:

α) να απογράφει, χαρτογραφεί, κτηματογραφεί, συγκεντρώνει τίτλους ιδιοκτησίας και λοιπών δικαιωμάτων,
β) να διαθέτει τα περιουσιακά στοιχεία με πώληση, ανταλλαγή, μίσθωση, παραχώρηση, συνεκμετάλλευση, γ) να αποκτά περιουσία με αγορά, ανταλλαγή ή απαλλοτρίωση στο όνομά της,

δ) να ασκεί επιχειρηματική δραστηριότητα η ίδια, ε) να αποδέχεται ή να αποποιείται δωρεές, κληρονομιές και γενικώς χαριστικές παροχές, στ) να εκπονεί μελέτες,


ζ) να προμηθεύεται εξοπλισμούς, η) να συνάπτει δάνεια,

θ) να συμμετέχει σε νομικά πρόσωπα στα πλαίσια των σκοπών της, ι) να παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα,

ια) να παρέχει μέσω ψηφιακής υπηρεσίας πληροφορίες για την ασφάλεια των συναλλαγών, ιβ) να εκτελεί έργα υποδομής στα πλαίσια της αγροτικής ανάπτυξης της χώρας.

Οι πόροι της ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ προέρχονται από: α) τα έσοδα από την περιουσία της,

β) τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών, από την διάθεση προϊόντων και από την εν γένει δραστηριότητά της, γ) την ετήσια οικονομική ενίσχυση που εγγράφεται στον τακτικό προϋπολογισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και είναι αναγκαία για την πραγματοποίηση των σκοπών της εταιρείας.

δ) τις χρηματοδοτήσεις από τον προϋπολογισμό δημοσίων επενδύσεων και τους προσαρτώμενους σε αυτόν ειδικούς προϋπολογισμούς, ε) τις χρηματοδοτήσεις από προγράμματα της Ευρωπαϊκής ΄Ενωσης και άλλων διεθνών οργανισμών,


στ) τις επιχορηγήσεις, δωρεάν χορηγίες, κληρονομιές και κληροδοσίες νομικών ή φυσικών προσώπων, ημεδαπών ή αλλοδαπών, ζ) κάθε άλλη νόμιμη πηγή.

Με απόφαση του διοικητικού συμβουλίου της ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ, που εγκρίνεται από τη γενική συνέλευση των μετόχων της, καταρτίζεται εσωτερικός κανονισμός λειτουργίας, ο οποίος ρυθμίζει:

α) την οργάνωση, λειτουργία και διάρθρωση των υπηρεσιών της εταιρείας, β) την κατανομή αρμοδιοτήτων στις υπηρεσίες της,

γ) τον αριθμό των θέσεων του προσωπικού, τα προσόντα και τους όρους πρόσληψης και εργασίας.

Με κανονισμούς που καταρτίζονται από το διοικητικό συμβούλιο και εγκρίνονται με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, καθορίζονται οι όροι και οι διαδικασίες ανάθεσης μελετών και εκτέλεσης έργων και εργασιών, προμηθειών, αγορών ακινήτων, ανταλλαγών και πωλήσεων κινητών και ακινήτων, μισθώσεων, εκμισθώσεων, παραχωρήσεων χρήσης και κάθε άλλου ενοχικού ή εμπράγματου δικαιώματος σε περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας.

Η ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ για την επίτευξη των σκοπών της δύναται να συνάπτει με Υπουργεία, εποπτευόμενους από αυτά φορείς, Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού (ΟΤΑ), νομικά πρόσωπα, κερδοσκοπικού ή μη χαρακτήρα και φυσικά πρόσωπα συμβάσεις συνεργασίας. Με αποφάσεις των ίδιων φορέων παραχωρούνται κατά κυριότητα ή κατά χρήση εκτάσεις, ακίνητα και εξοπλισμός για τους σκοπούς της εταιρίας.

Άρθρο 42
 Μεταβατικές διατάξεις
1. Όσοι ΑΣ λειτουργούν και είναι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο του άρθρου 2 του ν. 4015/2011 κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, υποχρεούνται να τροποποιήσουν τα καταστατικά τους σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος νόμου, εντός δύο (2) ετών από την έναρξη ισχύος του. Μετά την πάροδο της προθεσμίας του πρώτου εδαφίου, οι ΑΣ που δεν έχουν προσαρμόσει το καταστατικό τους, διαλύονται με απόφαση του αρμόδιου Δικαστηρίου, μετά από αίτηση παντός έχοντος έννομο συμφέρον ή της αρμόδιας αρχής.


Οι ΑΣ, οι οποίοι δεν έχουν υποβάλλει αίτηση πρώτης εγγραφής στο Μητρώο του άρθρου 2 του ν. 4015/2011, καθώς και αυτοί που έχουν καταχωριστεί στο Μητρώο αυτό ως ανενεργοί, κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, μπορούν, εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου:
α) να συγχωνευθούν, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 23, με άλλον υφιστάμενο κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου ΑΣ, που είναι εγγεγραμμένος στο Μητρώο του ν. 4015/2011 ή β) να αποφασίσουν τη λύση τους και τη θέση τους σε εκκαθάριση. Σε διαφορετική περίπτωση, οι ΑΣ της παρούσας παραγράφου διαλύονται αυτοδικαίως και η περιουσία τους περιέρχεται στη ΔΙΑΓΕΠ ΑΕ προκειμένου να αξιοποιηθεί από άλλους ΑΣ.


 Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.2)

Και ποιος θα κάνει την εκκαθάριση; η ΔΙΑΓΕΠ; Και οι μερίδες των μελών από ποιόν θα πληρωθούν; Και οι πιστωτές; Δηλαδή οι ίδιοι συνεταιρισμοί δεν αποφασίζουν για την περιουσία τους αλλά τρίτοι; Η διάταξη είναι αντισυνταγματική, πέραν όλων των άλλων.



Για τη διευκόλυνση της εκκαθάρισης, οι ΑΣ της παρούσας παραγράφου, αφού υποβάλουν φορολογική δήλωση για την τρέχουσα οικονομική χρήση εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, απαλλάσσονται για τις παρελθούσες οικονομικές χρήσεις από κάθε προσαύξηση ή πρόστιμο, το οποίο επιβλήθηκε λόγω της μη υποβολής παντός είδους φορολογικών δηλώσεων, όπως εισοδήματος, Φ.Π.Α., ακινήτου περιουσίας, παρακρατούμενων φόρων, μεταβολών μητρώου, μισθωτών υπηρεσιών και λοιπών δηλώσεων.

Οι υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου Κεντρικές Συνεταιριστικές Ενώσεις, οι οποίες διατηρήθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 50 του ν. 4315/2014 (Α΄ 269), υποχρεούνται να μετατραπούν σε ΚΕΑΣ, με απόφαση των γενικών τους συνελεύσεων, εντός δύο (2) ετών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.3)

Με ποιο μαγικό τρόπο, θα γίνει αυτή η Μετατροπή; Διότι μέλη των ΚΕΣΕ που διατηρήθηκαν είναι και ΑΕΣ, Συνεπώς, πώς μπορεί να μετατραπεί μια  ΚΕΣΕ σε ΚΠΕΑΣ ή ΚΕΑΣ, όταν μέλη αυτών των τελευταίων γίνονται μόνο Αγροτικοί Συνεταιρισμοί;  Μήπως εννοεί το Σ/Ν ότι μονομερώς οι ΚΕΣΕ πρέπει να διαγράψουν τα μέλη τους αυτά, δηλαδή τις ΑΕΣ. Αν ναι, τότε δεν χρειάζεται μετατροπή, αλλά απλή τροποποίηση του καταστατικού τους. Όμως είναι δυνατόν ο νόμος να επιβάλλει χωρίς λόγο τη διαγραφή μελών;
Και αν δεν συγκεντρώνουν τον μαγικό αριθμό των 100 συνεταιρισμών τι γίνεται; δεν μετατρέπονται;


Οι υφιστάμενες κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου Ανώνυμες Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ) του άρθρου 6 του ν. 4015/2011, διατηρούνται και
λειτουργούν σύμφωνα με τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, όπως ισχύει. Οι ΑΕΣ που έχουν μέλη αποκλειστικά ΑΣ εγγράφονται στο Μητρώο, αξιολογούνται σύμφωνα με την Υπουργική απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 19 και έχουν πρόσβαση σε όλες τις ενισχύσεις, απαλλαγές και κίνητρα που προβλέπονται στον παρόντα νόμο για τους ΑΣ. Οι ΑΕΣ του προηγούμενου εδαφίου μπορούν να μετατραπούν σε ΑΣ με απόφαση των Γενικών τους Συνελεύσεων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 24.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.4)

Το πρώτο εδάφιο μετατρέπει όλες τις αγροτικές εταιρικές συμπράξεις σε ανώνυμες εταιρίες του ν. 2190, ουσιαστικά τις παραδίδει στους ιδιώτες τρίτους. Το αναπτύξαμε ανωτέρω διεξοδικά. Και το ορθό στον ορισμό είναι όχι ανώνυμες εταιρικές συμπράξεις, αλλά αγροτικές εταιρικές συμπράξεις, που από προφανή παραδρομή αναφέρεται στον τίτλο του άρθρου 6 του ν. 4015/2011.

Ο ν. 4015/2011, είχε μόνο μια σωστή διάταξη, αυτή  για τις ΑΕΣ. Υποχρεώθηκαν οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών πριν από λιγότερο από ένα χρόνο να μετατραπούν σε ΑΕΣ. Και μετά από 10 μήνες τους ζητείται η κατάργησή τους; Έλεος!.

Για το δεύτερο εδάφιο: Εκ νέου σύγχυση. Υπάρχει ΑΕΣ, που να μην έχει μέλη αποκλειστικά και μόνο αγροτικούς συνεταιρισμούς; Ας μελετηθεί πάλι το άρθρο 6 του ν. 4015/2011, όπως ισχύει  και το οποίο έχει ως εξής:

«Οι ΑΣ μπορούν να συνιστούν μεταξύ τους Αγροτικές Εταιρικές Συμπράξεις (ΑΕΣ), οι οποίες είναι ανώνυμες εταιρείες. Οι μετοχές των εταιρειών αυτών είναι πάντοτε ονομαστικές. Σε κάθε περίπτωση μεταβίβασης μετοχών, δικαίωμα προτίμησης έχουν οι συμμετέχουσες στην εταιρεία συνεταιριστικές οργανώσεις. Ουδείς μέτοχος μπορεί να αποκτήσει μετοχές πέραν του 20% του συνολικού αριθμού των μετοχών της ΑΕΣ. Σε περίπτωση που οι μέτοχοι είναι λιγότεροι από πέντε, ουδείς μέτοχος μπορεί να αποκτήσει μετοχές πέραν του 50% του συνολικού αριθμού των μετοχών της ΑΕΣ. Σε μία ΑΕΣ μπορεί να συμμετέχει και άλλη ΑΕΣ. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις του κ.ν. 2190/1920, και αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος νόμου. Οι ΑΕΣ εγγράφονται και στο Μητρώο των ΑΣΟ με τον Αριθμό Μητρώου Ανωνύμων Εταιρειών και των λοιπών στοιχείων, που θα καθορίσει η απόφαση της παρ. 2 του άρθρου 2 του παρόντος νόμου.»

Σήμερα όλες οι ΑΕΣ έχουν συσταθεί αποκλειστικά και μόνον από ΑΣ.
Σχετικά  με την μετατροπή του άνω τελευταίου εδαφίου, δηλαδή την μετατροπή μιας ΑΕΣ σε Αγροτικό Συνεταιρισμό: Πώς σχετίζεται η παρούσα διάταξη με το άρθρο 24; Δεν το κατανοεί ο κοινός νους.
Η μετατροπή αυτή δεν μπορεί να γίνει με κανένα τρόπο. Διότι, για να δημιουργήσουμε αγροτικό συνεταιρισμό με φυσικά πρόσωπα, θα πρέπει να διαλύσουμε τα μέλη της ΑΕΣ που είναι αγροτικοί συνεταιρισμοί. Εκτός αν θέλει να ιδρύσει ΑΣ με μέλη αποκλειστικά άλλους ΑΣ, αλλά αυτό είναι απαγορευμένο, ακόμη και από το άρθρο 5, που αναφέρεται στον περιορισμό του 20%. Επί πλέον πως θα μετατρέψουμε τις μετοχές σε μερίδες;  


5. ΕΑΣ, ΚΕΣΕ και ΚΑΣΟ του ν. 2810/2000, οι οποίες έχουν ήδη μετατραπεί σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4015/2011, μπορούν να διενεργήσουν εκ νέου, εντός έξι (6) μηνών από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, οποιαδήποτε πράξη είτε παρέλειψαν να διενεργήσουν είτε διενήργησαν πλημμελώς, η οποία αφορά στη διαδικασία συγχώνευσης ή μετατροπής τους. Οι πράξεις αυτές πρέπει να εγκριθούν από τη γενική συνέλευση του νέου αγροτικού συνεταιρισμού, ο οποίος προήλθε από τη συγχώνευση ή μετατροπή. Η διάταξη αφορά και όλες τις υποθέσεις, οι οποίες εκκρεμούν ενώπιον των Δικαστηρίων και αφορούν στους λόγους αυτούς.

6. Αγροτικοί συνεταιρισμοί που στην επωνυμία τους περιλαμβάνεται ο όρος «Κλαδικός» και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 31 περί ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ, μετατρέπονται σε ΑΣ με απόφαση των γενικών τους συνελεύσεων, εντός ενός (1) έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου.

Σχόλιο στην άνω διάταξη (παρ.6)

Οι συντάκτες του σχεδίου νόμου  οφείλουν να διατυπώνουν με σαφήνεια την βούλησή τους, ώστε, οι ενδιαφερόμενοι να μπορούν να επεξεργασθούν τις σχετικές διατάξεις  και να μη προστρέχουν στην εικαζόμενη βούληση του συντάκτη ή χειρότερα, όπως συμβαίνει στην εδώ εξεταζόμενη περίπτωση, να προσπαθούν να εικάσουν τη βούληση του συντάκτη.

Και διευκρινίζουμε:  Στην άνω  παρ. 6 του  Σ/Ν αναφέρεται: «Αγροτικοί Συνεταιρισμοί που στην επωνυμία τους περιλαμβάνεται ο όρος «κλαδικός» και δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 31 περί ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ, μετατρέπονται σε ΑΣ με απόφαση των γενικών τους συνελεύσεων, εντός ενός έτους από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου».
          Και στο άρθρο 31 «κλαδικοί  συνεταιρισμοί» (εσφαλμένος ο τίτλος, αντί του Ενώσεις Κλαδικών Συνεταιρισμών),  αναφέρεται:

« 1. Οι ΑΣ που έχουν ως αντικείμενο δραστηριότητας στον ίδιο κλάδο παραγωγής  σε ομοειδή προϊόντα, ή παροχή υπηρεσιών στα μέλη ενός κλάδου παραγωγής ομοειδών προϊόντων, μπορεί να συνιστούν μεταξύ τους Κλαδικούς Περιφερειακούς ΑΣ (ΚΠΕΑΣ) σε επίπεδο Περιφέρειας, με πρωτοβουλία τουλάχιστον τριάντα (30) ΑΣ και Κλαδικούς Εθνικούς ΑΣ (ΚΕΑΣ) σε εθνικό επίπεδο από όλες τις περιφέρειες, μόνο έναν (1) ανά κλάδο με πρωτοβουλία τουλάχιστον εκατό (100) ΑΣ, με σκοπό τον συντονισμό του έργου των μελών τους και τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τις οποίες δεν μπορούν να διεξάγουν τα μέλη τους. Στις Περιφέρειες Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Ιονίων Νήσων, μπορούν να συσταθούν σε επίπεδο Περιφερειακής Ενότητας ΚΠΕΑΣ με πρωτοβουλία τουλάχιστον δέκα πέντε (15) ΑΣ.
Στους σκοπούς των ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ περιλαμβάνονται, ιδίως, η ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων ευρείας κλίμακας και η συνεργασία σε θέματα χρηματοδότησης, μάρκετινγκ, εξαγωγών και εισαγωγών, εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμβουλευτικής, οικονομικής λογιστικής, νομικής και τεχνικής βοήθειας, καθώς και σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η έρευνα, η ανάπτυξη των κοινοτήτων εντός των οποίων δραστηριοποιούνται τα μέλη τους και η προστασία του περιβάλλοντος.
Για τη σύσταση των ΚΠΕΑΣ και των ΚΕΑΣ ακολουθείται η διαδικασία που προβλέπουν τα άρθρα 3 και 4. Οι ΚΠΕΑΣ και ΚΕΑΣ εγγράφονται στο Μητρώο και αξιολογούνται σύμφωνα με την απόφαση της παρ. 4 του άρθρου 19.
Τα καταστατικά των ΚΠΕΑΣ και των ΚΕΑΣ καθορίζουν όλα τα θέματα που αφορούν στην λειτουργία τους. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος νόμου περί ΑΣ.».
 
            Με άλλα λόγια ο συντάκτης του Σ/Ν παρέχει τη δυνατότητα μετατροπής του ΑΣ σε ΑΣ και πολλών ΑΣ να συστήσουν Κλαδικούς Περιφερειακούς Συνεταιρισμούς!!!
  
            Σύμφωνα με την  ισχύουσα νομοθεσία, παρά το γεγονός ότι δεν δίδεται από καμία διάταξη ο ορισμός του κλαδικού συνεταιρισμού, έχει επικρατήσει να ονομάζουμε κλαδικούς συνεταιρισμούς, τους αγροτικούς συνεταιρισμούς οι οποίοι έχουν ως αντικείμενο της δραστηριότητάς τους ένα αγροτικό προϊόν, ή μια ομάδα όμοιων ή  ομοειδών αγροτικών προϊόντων, συνήθως με την ταξινόμηση των προϊόντων, που δίδουν στις ΚΟΑ (Κοινές Οργανώσεις Αγορών), οι  ενωσιακοί κανονισμοί. Μέλη των κλαδικών αυτών αγροτικών συνεταιρισμών είναι οι αγρότες, που ασχολούνται με  ένα ή και περισσότερα προϊόντα της ΚΟΑ. 
            Σύμφωνα με το άρθρο 2 παρ.3 του ν. 2810/2000, όπως ισχύει, η επωνυμία του συνεταιρισμού, εκφράζει τον κύριο σκοπό ή τα αντικείμενα δραστηριότητας του συνεταιρισμού και περιλαμβάνει την ιδιότητά του ως αγροτικού, καθώς και την έδρα του. Στην επωνυμία του συνεταιρισμού μπορεί να περιλαμβάνεται διακριτικός τίτλος.
            Από την άνω διάταξη της επωνυμίας προκύπτει ότι στους υποχρεωτικούς όρους της επωνυμίας, δεν περιλαμβάνεται  ο όρος κλαδικός. 
Με το σχόλιο αυτό θέλουμε να κάνουμε σαφές ότι υπάρχουν πολλοί κλαδικοί συνεταιρισμοί στην ουσία τους, στην επωνυμία των οποίων δεν περιλαμβάνεται ο όρος κλαδικός (τυχεροί συνεταιρισμοί, θα λέγαμε σε σχέση με το προτεινόμενο Σ/Ν).
Ο όρος  κλαδικός προέκυψε για πρώτη φορά στο νόμο 1541/1985, άρθρα 50-51] και στη συνέχεια στο άρθρο 8 του ν. 4015/2011 με την αναγκαστική μετατροπή των (τριτοβαθμίων) κεντρικών αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων σε κλαδικούς αγροτικούς συνεταιρισμούς. 
            Συνεπώς μετά τις άνω μετατροπές λειτουργούν (πρωτοβάθμιοι) κλαδικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί, αλλά και πλήθος άλλων κλαδικών αγροτικών συνεταιρισμών, όπως οινοποιητικοί, εσπεριδοειδών κλπ., οι οποίοι στην επωνυμία τους δεν περιλαμβάνουν τον όρο  κλαδικοί, αν και είναι. 
            Με άλλα λόγια, με την προαναφερόμενη διάταξη του άρθρου 31, επαναφέρονται ουσιαστικά οι καταργηθείσες από τον ν. 4015/2011, Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών, (ΕΑΣ), τις οποίες το Σ/Ν μετονομάζει ΚΠΕΑΣ (Κλαδικοί Περιφερειακοί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί) και ΚΕΑΣ (Κλαδικοί Εθνικοί Αγροτικοί Συνεταιρισμοί), και αποτελούν, αν και δεν αναφέρεται, δευτεροβάθμια  όργανα, όπως οι ΕΑΣ, διότι όπως αναφέρει το άνω άρθρο 31, συνιστώνται από Αγροτικούς Συνεταιρισμούς (ΑΣ),  με τις εξής «διαφορές» με τις πρώην ΕΑΣ - αν  μπορούν να χαρακτηρισθούν διαφορές:
             α) το Σ/Ν  περιορίζει αναγκαστικά την περιφέρειά τους, αφού πρέπει να λειτουργούν μόνο σε επίπεδο περιφέρειας  (ΚΠΕΑΣ) ή εθνικό (ΚΕΑΣ) επίπεδο, ως εάν πρόκειται για διεπαγγελματικές οργανώσεις, οι οποίες είναι σωματεία επαγγελματιών και συνιστώνται σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και όχι για επιχειρήσεις, όπως είναι οι συνεταιρισμοί. Η διάταξη βεβαίως είναι αντισυνταγματική και αντίθετη με την 6η συνεταιριστική αρχή, διότι οι συνεταιρισμοί μόνοι τους αποφασίζουν για την περιφέρεια δράσης τους, ανάλογα με τις ανάγκες των μελών τους, ακόμη και όταν συνεργάζονται μεταξύ τους με την μορφή των Ενώσεων, κυρίως μάλιστα, όταν ασχολούνται με ΠΟΠ προϊόντα, όπου η περιφέρεια είναι εξ ορισμού περιορισμένη. Συνεπώς η διάταξη μη επιτρεπτά παρεμβαίνει στην συνεταιριστική αυτονομία (αυτά είναι λεπτομέρειες για τους συντάκτες!)  και 
            β) Συνιστώνται μόνο από κλαδικούς αγροτικούς συνεταιρισμούς που σημαίνει ότι, άλλοι γενικού σκοπού αγροτικοί συνεταιρισμοί απαγορεύεται να συνεργάζονται μεταξύ τους. 
 
Συνεπώς τίθενται  τα εξής ερωτήματα :
α) Είναι δυνατόν ένας αγροτικός συνεταιρισμός, μετατρέπεται σε αγροτικό συνεταιρισμό; Διότι μετατροπή στην νομική επιστήμη σημαίνει αλλαγή νομικού μανδύα του νομικού προσώπου. Δηλαδή αλλαγή νομικής μορφής, όπως π.χ. μια  εταιρεία ΕΠΕ γίνεται Α.Ε.
Άραγε, με ποιο μαγικό τρόπο ένας αγροτικός συνεταιρισμός, μετατρεπόμενος παραμένει Αγροτικός Συνεταιρισμός; Εδώ βεβαίως εικάζουμε, ότι κάτι επί πλέον θέλει να πει το Σ/Ν για το είδος του ΑΣ αλλά δεν το λέει…

β) Τι εννοεί  το Σ/Ν, όταν  μας λέει ότι οι λειτουργούντες κλαδικοί αγροτικοί συνεταιρισμοί, εφόσον δεν πληρούν τις προϋποθέσεις του άρθρου 31, μετατρέπονται…σε Αγροτικούς συνεταιρισμούς;

Ας δούμε τι αναφέρει το  άρθρο 31:   Αναφέρει  ότι  αγροτικοί συνεταιρισμοί, συνιστούν ουσιαστικά κλαδικές Ενώσεις Συνεταιρισμών με σκοπό τον συντονισμό του έργου των μελών τους και τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, τις οποίες δεν μπορούν να διεξάγουν τα μέλη τους. 
Στους σκοπούς των Ενώσεων περιλαμβάνονται, ιδίως, η ανάληψη οικονομικών δραστηριοτήτων ευρείας κλίμακας και η συνεργασία σε  θέματα: χρηματοδότησης, μάρκετινγκ, εξαγωγών και εισαγωγών, εκπαίδευσης και κατάρτισης, συμβουλευτικής, οικονομικής λογιστικής, νομικής και τεχνικής βοήθειας, καθώς και σε θέματα κοινωνικού ενδιαφέροντος, όπως η έρευνα, η ανάπτυξη των κοινοτήτων  εντός των οποίων δραστηριοποιούνται τα μέλη τους και η προστασία του περιβάλλοντος.

Διερωτάται κανείς: πώς ένας ήδη συνεστημένος κλαδικός αγροτικός συνεταιρισμός με μέλη φυσικά πρόσωπα μπορεί να έχει τις προϋποθέσεις του άρθρου 31, το οποίο  απαιτεί να έχει μέλη νομικά πρόσωπα και μάλιστα 30 ή 100, δηλαδή να λειτουργεί σαν ένωση συνεταιρισμών (ΚΕΑΣ-ΚΠΕΑΣ) και να αναλαμβάνει δραστηριότητες ευρείας κλίμακας, που ουσιαστικά μόνο οι Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών μπορούσαν να αναλάβουν και να διεξάγουν, όταν λειτουργούσαν, και όχι οι Αγροτικοί συνεταιρισμοί;  Αυτά  μόνο το Σ/Ν μπορεί να τα απαντήσει.

7. Όσες διεπαγγελματικές οργανώσεις είναι αναγνωρισμένες και λειτουργούν κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, συνεχίζουν να λειτουργούν για έξι (6) μήνες από την έναρξη ισχύος των κανονιστικών πράξεων της παρ. 5 του άρθρου 33, εντός των οποίων οφείλουν να υποβάλλουν αίτηση αναγνώρισης και αίτηση εγγραφής στο Μητρώο, σύμφωνα με τον παρόντα νόμο και τις κατ’ εξουσιοδότησή του εκδοθείσες κανονιστικές πράξεις.

8. Όσες ομάδες παραγωγών ή/και οργανώσεις παραγωγών ή/και ΕΟΠ είναι αναγνωρισμένες και λειτουργούν κατά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου, συνεχίζουν να λειτουργούν μέχρι την ολοκλήρωση των εγκεκριμένων επιχειρησιακών προγραμμάτων που υλοποιούν.


ΠΡΟΣΘΗΚΗ

9. Από το άρθρο 50 του ν. 4174/2013,όπως ισχύει,  εξαιρούνται οι διευθυντές, των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων και οι Διευθυντές και Διευθύνοντες Σύμβουλοι Συνεταιριστικών Εταιρειών του ν. 2810/2000 και των Αγροτικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων του ν. 4015/2011, εφόσον συνδέονται με τις οργανώσεις και εταιρείες των νόμων αυτών με σχέση εξαρτημένης εργασίας. Η διάταξη ισχύει από 21.9.2011.

Άρθρο 43 Καταργούμενες και διατηρούμενες  διατάξεις


Από την έναρξη ισχύος του παρόντος, καταργούνται: α) Ο ν. 2810/2000 (Α΄ 61), όπως ισχύει.

β) Τα άρθρα 1 έως 16, 18, 19, καθώς και η παρ. 1 του άρθρου 19α του ν. 4015/2011 (Α΄ 210), όπως ισχύουν.

γ) Η παρ. 15 του άρθρου 61 του ν. 4277/2014 (Α΄ 156), όπως τροποποιήθηκε με την παρ. 4 του άρθρου 57 του ν. 4305/2014 (Α΄ 237).

δ) Η παράγραφος 1 του άρθρου 25 του ν. 4315/2014 (Α΄ 269).

ε) Τα άρθρα 31, 33 και 47 του ν. 2169/1993 (Α΄149), όπως ισχύουν, και διατηρείται σε ισχύ το άρθρο 44 του ν. 2169/1993.

στ) Το άρθρο 1 του ν. 2732/1999 (Α΄154), όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο

του ν. 4015/2011 (Α΄ 210).

ζ) Κάθε άλλη διάταξη, γενική ή ειδική, η οποία έρχεται σε αντίθεση ή ρυθµίζει διαφορετικά τα θέµατα που ρυθµίζονται µε τις διατάξεις του παρόντος νόµου.

Από την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου, όπου στην κείμενη νομοθεσία γίνεται παραπομπή στις καταργούμενες διατάξεις της παραγράφου 1, εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του παρόντος νόμου.

Μέχρι την έκδοση των κανονιστικών πράξεων, για τις οποίες χορηγείται εξουσιοδότηση με τον παρόντα νόμο εξακολουθούν να ισχύουν οι υφιστάμενες διατάξεις που έχουν εκδοθεί βάσει της κείμενης νομοθεσίας.


Διατηρούμενες  Διατάξεις :   Το άρθρο 50 του ν. 4315/2014


Άρθρο 44
Έναρξη ισχύος

Η ισχύς του παρόντος νόμου αρχίζει από τη δημοσίευσή του στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, πλην των διατάξεων της παρ. 13 και της παρ. 14 του άρθρου 15, οι οποίες αρχίζουν δύο (2) έτη μετά τη δημοσίευση του παρόντος νόμου στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως.



Αθήνα,
2015


ΟΙ  ΥΠΟΥΡΓΟΙ

ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗΣ
ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ
ΥΠΟΥΡΓΟΣ
ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ
ΔΙΑΦΑΝΕΙΑΣ ΚΑΙ
ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ
ΚΑΙ
ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ

ΚΑΙ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ
ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ

ΑΝΑΣΥΓΚΡΟΤΗΣΗΣ








ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
ΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΝΙΚΟΛΑΟΣ


ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ
ΒΕΡΝΑΡΔΑΚΗΣ
ΣΤΑΘΑΚΗΣ
ΠΑΡΑΣΚΕΥΟΠΟΥΛΟΣ

ΕΡΓΑΣΙΑΣ
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ


ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ

ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ


ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΚΑΙ

ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ


ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ




ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ


















ΓΕΩΡΓΙΟΣ
ΕΥΚΛΕΙΔΗΣ
ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ


ΚΑΤΡΟΥΓΚΑΛΟΣ
ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ
ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ












[1] Ο σχολιασμός έγινε ομόφωνα αποδεκτός από τη Γενική Συνέλευση του Ινστιτούτου Συνεταιριστικών Ερευνών και Μελετών (ΙΣΕΜ) της 2 Δεκεμβρίου 2015