Σε κάποιες άλλες χώρες, ένας τίτλος όπως
ο παραπάνω θα προκαλούσε εντύπωση και
ανησυχία για τη σοβαρότητα της χώρας.
Όχι όμως στη δική μας, διότι έχουμε
υποστεί πώρωση και μυθριδατισμό από τη
συνήθη απόσταση μεταξύ λόγων και έργων,
μεταξύ δεσμεύσεων και διαψεύσεων.
Στο θέμα των συνεταιρισμών,
η Ελλάδα, μαζί με άλλες 127 χώρες μέλη του
Διεθνούς Οργανισμού Εργασίας, ψήφισαν,
σχεδόν ομόφωνα, την υιοθέτηση της
Σύστασης 193/2002 για την Προώθηση των
Συνεταιρισμών1.
Αφότου εγκρίθηκε η Σύσταση 193 του ΔΟΕ,
οι συνεταιριστικές Αρχές έγιναν μέρος
ενός νομικού οργάνου μιας Διεθνούς
δια-κυβερνητικής οργάνωσης και το
περιεχόμενό της έγινε νομικά δεσμευτικό
για όλα τα θέματα του δημοσίου διεθνούς
δικαίου που αναφέρονται στους
συνεταιρισμούς.2
Όπως αναφέρεται στη Σύσταση
193/2002, «Οι κυβερνήσεις
οφείλουν να παρέχουν μια υποστηρικτική
πολιτική και νομικό πλαίσιο συμβατό με
τη φύση και τη λειτουργία των συνεταιρισμών
και καθοδηγούμενο από τις συνεταιριστικές
αξίες και αρχές, που … (γ) να προνοεί
για την υιοθέτηση μέτρων εποπτείας των
συνεταιρισμών, με όρους κατάλληλους
προς τη φύση και τη λειτουργία τους, οι
οποίοι σέβονται την αυτονομία τους και
εναρμονίζονται με την εθνική νομοθεσία
και πρακτική και οι
οποίοι δεν είναι λιγότερο ευνοϊκοί από
τους ισχύοντες σε άλλες μορφές επιχείρησης
και κοινωνικής οργάνωσης» (Σύσταση,
ΙΙ, 6γ).
Ομοίως, στη Σύσταση αναφέρεται
ότι «Η μεταχείριση των
συνεταιρισμών πρέπει να είναι σύμφωνη
με την εθνική νομοθεσία και πρακτική
και με όρους όχι
λιγότερο ευνοϊκούς από εκείνους άλλων
μορφών επιχειρήσεων
και κοινωνικής οργάνωσης»
(Σύσταση ΙΙ,7.2).
Κατόπιν των ανωτέρω ερωτάται: Πώς
συμβιβάζονται με τις ανωτέρω δεσμεύσεις
της χώρας μας, διατάξεις όπως εκείνη
του Άρθρου 6 της Υπουργικής Απόφασης
Αριθμ. 2062/7, (ΦΕΚ Β’ 3938, 7 Δεκεμβρίου 2016)
όπου αναφέρεται ότι διαγράφονται από
το Μητρώο οι συνεταιριστικές οργανώσεις
αν ο κύκλος εργασιών της περ. ε της παρ.
1, άρθρο 5, (δηλ. προερχόμενος αποκλειστικά
από παραγωγική δραστηριότητα) δεν
υπερβαίνει κατά μέσο όρο τριετίας τα
30.000 ευρώ;
Υπάρχει ανάλογη διάταξη, που να οδηγεί
σε διαγραφή από το Μητρώο εταιρειών που
παρουσιάζουν κύκλο εργασιών αποκλειστικά
από παραγωγική δραστηριότητα κατώτερο
από 30.000 ευρώ;
Αυτό ως ένα μικρό δείγμα της κακομεταχείρισης
(προς το συμφέρον τους!!) των συνεταιρισμών,
αντί για την προώθησή τους, όπως έχει
διεθνώς δεσμευθεί η χώρα μας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι στις
παρατηρήσεις που υπέβαλε στη Βουλή κατά
τη διαβούλευση η Κα Α. Μητροπούλου εκ
μέρους του Ινστιτούτου Συνεταιριστικών
Ερευνών και Μελετών (ΙΣΕΜ)3,
αναφέρεται επί λέξει:
«Η διαγραφή του αγροτικού συνεταιρισμού
από το Μητρώο πρέπει να γίνεται μόνο αν
συνάγεται εγκατάλειψη του σκοπού του,
ή διαπιστώνεται η μη νόμιμη λειτουργία
του. Αυτά θα διαπιστωθούν από το
δικαστήριο. Όλα τα υπόλοιπα που αναφέρονται
στο σχέδιο νόμου ουδεμία σχέση έχουν
με την έννοια του Μητρώου και αποτελούν
μια σύγχυση διατάξεων μεταξύ Μητρώου,
Ελέγχου και Εποπτείας».
Ας σημειωθεί ακόμη η αντίφαση
μεταξύ της ανωτέρω διάταξης της Υπουργικής
απόφασης και της διάταξης της παραγράφου
2 του άρθρου 21 του νόμου 4384/2016, η οποία
ορίζει: «Οι ΑΣ που έχουν
λιγότερα από πενήντα (50) μέλη και ο
ετήσιος κύκλος εργασιών τους είναι
μέχρι πενήντα χιλιάδες (50.000) ευρώ, μπορούν
να υποβάλλουν τις ετήσιες χρηματοοικονομικές
καταστάσεις τους στον έλεγχο της
παραγράφου 1 κάθε τρεις (3) συνεχόμενες
διαχειριστικές χρήσεις σωρευτικά».
Προφανώς, οι συντάκτες της Υπουργικής
απόφασης δεν αντιλήφθηκαν ότι διευκολύνουν
τους λιγότερο δραστήριους συνεταιρισμούς
και εξοντώνουν τους συγκριτικά καλύτερους.
(Εννοείται βεβαίως ότι δεν ανήκει στο
Κράτος η αξιολόγηση επιχειρήσεων, όπως
είναι οι συνεταιρισμοί. Ή, αν εφαρμόζονται
στους συνεταιρισμούς, θα πρέπει να
εφαρμόζονται και στις επιχειρήσεις
εταιρικής μορφής).
Κ. Παπαγεωργίου
1
Βλ. Κοινωνική Οικονομία,
τ. 3, Ιαν.-Μάρ. 2015.
2
Βλ. «Γιατί χρειάζεται
Συνεταιριστικός Νόμος», κείμενο της
Επιτροπής Συνεταιριστικής Νομοθεσίας
της Διεθνούς Συνεταιριστικής Συμμαχίας,
στο τ. 14, Οκτ.-Δεκ. 2017
3
Βλ. Α. Μητροπούλου,
Σχολιασμός κατ’ άρθρο του Ν/Σ για τους
αγροτικούς συνεταιρισμούς, περιοδικό
Κοινωνική Οικονομία τ. 8, Απρ.-Ιούν. 2016,