Έκθεση Κ.ΑΛ.Ο. 2021-2022 – Επισκόπηση βασικών δεικτών, αριθμού φορέων και οικονομικών δεδομένων
Γιάννης
Βήκας, Δρ Χαροκοπείου Πανεπιστημίου , Διδάσκων στο Eλληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο και στο American College of Greece - Deree
Εισαγωγή
Η Διεύθυνση Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας της Γενικής
Γραμματείας Ενίσχυσης της Απασχόλησης του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών
Υποθέσεων δημοσίευσε τον Φεβρουάριο του 2023, την νέα Έκθεση Κοινωνικής καιΑλληλέγγυας Οικονομίας 2021-2022.Η Έκθεση περιλαμβάνει και το Επικαιροποιημένο
Σχέδιο Δράσης για την Κοινωνική Οικονομία με ενσωμάτωση δράσεων Κοινωνικής
Καινοτομίας.
Στο πρώτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά σε διάφορα θεσμικά ζητήματα που αφορούν στην Κ.ΑΛ.Ο. και μια σύντομη παρουσίαση των αποτελεσμάτων της εφαρμογής του ηλεκτρονικού Μητρώου Φορέων Κ.ΑΛ.Ο. (e-kalo). Στο δεύτερο κεφάλαιο γίνεται μια σύντομη παρουσίαση των δράσεων (π.χ. εκδηλώσεις, ημερίδες, σεμινάρια, εργαστήρια, κ.λπ. που πραγματοποιήθηκαν τόσο στο εσωτερικό της χώρας όσο και στο εξωτερικό), στις οποίες συμμετείχε η Διεύθυνση Κ.ΑΛ.Ο. και οι οποίες είχαν ως στόχο την εκπαίδευση, κατάρτιση και πληροφόρηση για την Κ.ΑΛ.Ο. Στο τρίτο κεφάλαιο παρουσιάζονται οι δράσεις για την Κοινωνική Οικονομία που είχαν υλοποιηθεί, υλοποιούνταν ή βρίσκονταν στο στάδιο του σχεδιασμού από την Επιτελική Δομή ΕΣΠΑ του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων - Τομέας Απασχόλησης και Κοινωνικής Οικονομίας τον Οκτώβριο του 2022.
Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζεται αναλυτικά η υφιστάμενη
κατάσταση των φορέων Κ.ΑΛ.Ο. στην Ελλάδα.Στο πέμπτο και τελευταίο κεφάλαιο
παρουσιάζεται έρευνα πεδίου που διεξήγαγε η Διεύθυνση Κ.ΑΛ.Ο. και ειδικότερα το
Τμήμα Μητρώου Φορέων Κ.ΑΛ.Ο., στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της, μεταξύ 21 Φεβρουαρίου
και 10 Μαρτίου 2022. Στόχος της έρευνας ήταν η ανατροφοδότηση από το πεδίο της
Κ.ΑΛ.Ο., προκειμένου να βελτιωθούν οι παρεχόμενες υπηρεσίες, να απλουστευθούν
όπου είναι εφικτό οι διοικητικές διαδικασίες και να επιλυθούν οριζόντια θέματα
διακυβέρνησης, σύμφωνα πάντα με τις εντοπισμένες δυσχέρειες και τις
προτεραιότητες των ίδιων των φορέων.
Η Έκθεση αποτυπώνει για τέταρτη συνεχή περίοδο (2021-2022) τα
στοιχεία που απεικονίζουν την ελληνική πραγματικότητα της κοινωνικής οικονομίας
και επιχειρηματικότητας, αναδεικνύοντας τις δυσκολίες, τις προκλήσεις αλλά και
τις δυνατότητες που προκύπτουν για τους φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας
Οικονομίας στη χώρα και για αυτό το λόγο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η
ανάλυση των σχετικών ποσοτικών δεδομένων.
Οικονομική
Δραστηριότητα
Παρατηρώντας το σύνολο του κύκλου εργασιών την περίοδο
2016-2021, διαπιστώνεται αρχικά μία πολύ μεγάλη αύξηση από τα 11.646.217 € το
2016 στα 34.531.982 € το 2017, η οποία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εγγραφή
φορέων άλλης νομικής μορφής στο μητρώο Κ.ΑΛ.Ο. , (πλην των ΚοινΣΕΠ), απόρροια του Ν.4430/2016 που έδινε αυτή τη δυνατότητα.
Διαφαίνεται στη συνέχεια μια σταδιακή άνοδος στα 41.852.271€ για το 2018 και
στα 48.667.839€ για το 2019. Το 2020 ακολούθησε μια μικρή πτώση στα 44.921.457€
για να διαμορφωθεί στα 45.598.399€ το 2021, έτη που επηρεάστηκε συνολικά η οικονομική
δραστηριότητα από την πανδημία του Covid-19.
Oι περισσότεροι φορείς, σε ποσοστό
40%, δήλωσαν για το 2021 χαμηλό ετήσιο κύκλο εργασιών έως 10.000 €. Αντιθέτως ετήσιο κύκλο εργασιών άνω των
50.000 € δήλωσε μόνο το 17%, πράγμα που υποδεικνύει ότι οι περισσότεροι φορείς
Κ.ΑΛ.Ο. παραμένουν στην πλειοψηφία τους φορείς με σχετικά μικρή οικονομική
δραστηριότητα. Aντίστοιχη είναι και η κατάσταση στο ζήτημα της κερδοφορίας, με το 35% των
φορέων να δηλώνουν χαμηλά κέρδη έως 5.000 €. Συνολικά την τελευταία τριετία
εμφανίζεται μια σχετική σταθερότητα στα οικονομικά μεγέθη, αν και ο χώρος
εξακολουθεί να βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης και η διετία 2020-2021 ήταν
ιδιαιτέρως δύσκολη λόγω της πανδημίας του Covid-19 και των περιοριστικών μέτρων που
τέθηκαν σε ισχύ, δημιουργώντας πολλές δυσκολίες.
Βασικά Μεγέθη Φορέων
Κ.ΑΛ.Ο.
Συνολικά για το 2022, υπήρχαν 2.268 εγγεγραμμένοι φορείς
Κ.ΑΛ.Ο. στο σχετικό μητρώο. Εξ αυτών οι περισσότερες είναι Κοινωνικές
Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις Κοινωνικής Ωφέλειας (2.019) και οι υπόλοιποι 249 φορείς εμπίπτουν
στις άλλες κατηγορίες όπως ΚοινΣΕΠ
ένταξης, ΚΟΙΣΠΕ, Συνεταιρισμοί Εργαζομένων, και φορείς του Ειδικού Μητρώου
άλλων Φορέων Κ.ΑΛ.Ο. όπως Αστικές
Εταιρείες, Αστικοί Συνεταιρισμοί, Σωματεία και λοιπές νομικές μορφές. Από
αυτούς διεγράφησαν συνολικά 439 φορείς με αποτέλεσμα ο τελικός αριθμός των
εγγεγραμμένων φορέων να είναι 1.829.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Μητρώου, ο συνολικός αριθμός των μελών όλων των φορέων
Κ.ΑΛ.Ο. ανερχόταν σε 14.211 (μέσος όρος μελών ανά φορέα 6,7). Οι φορείς στην
πλειονότητά τους (57%) είχαν 3-5 μέλη, αρκετοί (35%) είχαν 6-10 μέλη, ενώ λίγοι
σχετικά φορείς (8%) είχαν περισσότερα από 10 μέλη. Όσον αφορά στους
εργαζομένους, το 2018 η απασχόληση ανήλθε σε 1.365 Ετήσιες Μονάδες Εργασίας
(ΕΜΕ), το 2019 αυξήθηκε σε 1.549 ΕΜΕ
(αύξηση 13,5%) και το 2020 αυξήθηκε περαιτέρω σε 1.594 ΕΜΕ αύξηση περίπου 3%).
Το 2021 η απασχόληση ανήλθε σε 1.543 ΕΜΕ, δηλαδή στα επίπεδα του 2019. Γενικά
την τετραετία 2018-2021 σημειώθηκε χαρακτηριστικά υψηλός βαθμός συγκέντρωσης,
με τη συμμετοχή του τριτογενούς τομέα να ανέρχεται στο 97%, ενώ του
δευτερογενούς περίπου στο 3%. Aξίζει να τονιστεί ότι οι Αστικές Εταιρείες αν και είναι λίγες
σε αριθμό, απασχολούν το 34% των εργαζομένων σε φορείς Κ.ΑΛ.Ο., ενώ οι ΚΟΙΝΣΕΠ
συλλογικής και κοινωνικής ωφέλειας που αποτελούν την συντριπτική πλειοψηφία των
φορέων απασχολούν το 38%.
Μπορείτε να διαβάστε ολόκληρη την Έκθεση εδώ
