Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2018

Β. Δημητριάδου Δ., Σεργάκη Π. “Ο ρόλος των γυναικείων συνεταιρισμών στην ανάδειξη των παραδοσιακών προϊόντων μέσα από βραχείες αλυσίδες”


«Ο ρόλος των γυναικείων συνεταιρισμών στην ανάδειξη των παραδοσιακών προϊόντων μέσα από βραχείες αλυσίδες.»
Δημητριάδου Διαμάντω*, mandod2189@gmail.com
Σεργάκη Παναγιώτα**, gsergaki@agro.auth.gr
* Μεταπτυχιακή φοιτήτρια  Α.Π.Θ,   **Αναπληρώτρια καθηγήτρια  Α.Π.Θ
Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θες/νίκης, Τμήμα Γεωπονίας, Θες/νίκη 54 124, info@agro.auth.gr

Εισαγωγή
Οι αγροτικοί γυναικείοι συνεταιρισμοί ασχολούνται κυρίως με την μεταποίηση των τοπικών προϊόντων και την παρασκευή παραδοσιακών τροφίμων, που χαρακτηρίζονται τα τελευταία χρόνια από αυξημένη καταναλωτική ζήτηση. Τα προϊόντα αυτά χαρακτηρίζονται ως ποιοτικά ανώτερα, γευστικότερα και ασφαλέστερα, ενώ χάριν στις ιδιαίτερες συνταγές, την χειροποίητη παραγωγή και την άμεση σύνδεση τους με την ιστορία και τα ήθη και έθιμα του τόπου, αποκτούν μια μοναδική ταυτότητα (Luceri et al., 2016 ; Anthopoulou and Koutsou, 2010). Παρόλο που η πλειονότητα των συνεταιρισμών αυτών αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα (πχ. περιορισμένη παραγωγή κ.α), που αποτρέπουν την είσοδο τους στην ευρύτερη αγορά και περιορίζουν την δράση τους σε τοπικό επίπεδο (Sergaki et al., 2015), η λειτουργία τους μέσα από βραχείες αλυσίδες θεωρείται πως μπορεί να μειώσει τις φυσικές και κοινωνικές αποστάσεις με τους καταναλωτές και να συμβάλει στην οικονομική τους ανάπτυξη ((Bareja-Wawryszuk and Golebiewski, 2014).
Οι ερευνητικές υποθέσεις που εξετάζονται στην παρούσα εργασία είναι:
·         Η ικανοποίηση των μελών από την λειτουργία του συνεταιρισμού.
·         Η σημασία των βραχειών αλυσίδων για την ανάπτυξη του συνεταιρισμού και την προώθηση των παραδοσιακών τοπικών προϊόντων.
·         Η επιθυμία ανάπτυξης συνεργασιών με άλλους συνεταιρισμούς για την απόκτηση αμοιβαίων ωφελειών.
Μεθοδολογία
Η έρευνα πραγματοποιήθηκε στις αρχές του 2018 στον νομό Θεσσαλονίκης. Για τους σκοπούς της έρευνας δομήθηκε ερωτηματολόγιο που περιείχε ερωτήσεις τύπου Likert, ανοικτού τύπου και επιλογής, το οποίο μοιράστηκε στα 19 μέλη του γυναικείου Αγροτικού Συνεταιρισμού (ΑΣ) «Άγιος Αντώνιος», στα 7 μέλη του γυναικείου ΑΣ «Βαλμάδα» και στα 7 μέλη του γυναικείου ΑΣ «Ανατολικό», και αναλύθηκε με την χρήση του προγράμματος IBM SPSS STATISTICS version 23.
Αποτελέσματα
Η πλειονότητα των μελών του συνεταιρισμού αποτελείται από γυναίκες άνω των 35 ετών, οι οποίες κατοικούν στην περιοχή που εδρεύει ο συνεταιρισμός.
·         Τα περισσότερα μέλη εισήλθαν στον συνεταιρισμό λόγω οικονομικών κινήτρων αλλά κι επειδή παράλληλα επιζητούσαν την κοινωνική καταξίωση και αυτοπραγμάτωσή τους.
·         Τα περισσότερα μέλη είναι ικανοποιημένα από τον τρόπο λειτουργίας του συνεταιρισμού κι αναγνωρίζουν τα πλεονεκτήματα της λειτουργίας του μέσα από βραχείες αλυσίδες, καθώς θεωρούν πως συμβάλλουν στην οικονομική του στήριξη και στην ανάπτυξη σχέσεων εμπιστοσύνης με τους καταναλωτές.
·         Τα μέλη θεωρούν πως βελτιώνεται η προσβασιμότητα των προϊόντων τους μέσα από την διάθεση τους με βραχείες αλυσίδες
·         Τα μέλη του συνεταιρισμού φαίνονται πρόθυμα στην ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους συνεταιρισμούς για την προώθηση των προϊόντων τους.   
Συμπεράσματα - συζήτηση
Πέρα από την διευκόλυνση της προσβασιμότητας στα γυναικεία παραδοσιακά συνεταιριστικά προϊόντα, η απευθείας ανταλλαγή πληροφοριών με τους καταναλωτές μπορεί να αποτελέσει έναν οικονομικό αλλά υπολογίσιμο τρόπο προώθησης των προϊόντων αυτών, τονίζοντας την συμβολή των γυναικείων συνεταιρισμών στην διατήρηση της παράδοσης και ανοίγοντας νέους δρόμους στην ανάπτυξη τους. Για την επιτυχή λειτουργία μέσα από βραχείες αλυσίδες  είναι πολύ σημαντικό να ικανοποιούνται οι καταναλωτικές απαιτήσεις, να συμβαδίζει η παραγωγή των προϊόντων με αυτές, να υπάρχει ευαισθησία σε περιβαλλοντικά και ηθικά ζητήματα (πχ. φυτοφάρμακα, τοπικές α’ ύλες κ.α) και να υπάρχουν τα απαραίτητα προσόντα και γνώσεις (Sellitto et al., 2017). Για αυτόν τον λόγο κρίνεται πολύ σημαντική η επιμόρφωση των μελών και η κρατική στήριξη, ενώ ωφέλιμη θα μπορούσε να αποβεί και η ανάπτυξη συνεργασιών με άλλους συνεταιρισμούς για την ανάπτυξη ευρύτερης ποικιλίας προϊόντων και την αύξηση της διαπραγματευτικής τους δύναμης.     

Βιβλιογραφία
Luceri, B., Latusi, S., &Zerbini, C. (2016). Product versus region of origin: which wins in consumer persuasion?.British Food Journal, 118(9), 2157-2170.http://dx.doi.org/10.1108/bfj-01-2016-0035
Anthopoulou, T., & Koutsou, S. (2010, July). Local agri-food products of women’s cooperatives. The ‘feminine side’of quality (Greece). In 9th European IFSA Symposium: Building Sustainable Rural Futures, Vienna (http://ifsa. boku. ac. at/cms/fileadmin/Proceeding2010/2010_WS4. 2_A nthopoulou. pdf).
Sergaki, P., Partalidou, M., & Iakovidou, O. (2015). Women'S Agricultural Co-Operatives In Greece: A Comprehensive Review And Swot Analysis. Journal of Developmental Entrepreneurship, 20(01), 1550002. https://doi.org/10.1142/S1084946715500028
Bareja-Wawryszuk, O., &Golebiewski, J. (2014).Economical, Environmental and Social Significance of Local Food Systems. Review Of Agricultural And Applied Economics, 17(02), 74-77. http://dx.doi.org/10.15414/raae.2014.17.02.74-77
Sellitto, M. A., Vial, L. A. M., & Viegas, C. V. (2018). Critical success factors in Short Food Supply Chains: Case studies with milk and dairy producers from Italy and Brazil. Journal of Cleaner Production, 170, 1361-1368. https://doi.org/10.1016/j.jclepro.2017.09.235