ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΤΗΣ ΕΥΑΙΣΘΗΤΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ ΣΕ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΠΡΑΣΙΝΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ
Χατζηφωτιάδου Χαρά,
MSc
Τουρισμός και Τοπική Ανάπτυξη ΑΠΘ, BSc Χρηματοοικονομική & Λογιστική Πανεπιστήμιο
Μακεδονίας harahatz@hotmail.com
Ανδρεοπούλου
Ζαχαρούλα, Καθηγήτρια ΑΠΘ, randreop@for.auth.gr
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Η έρευνα αναφέρεται στη
μελέτη του πράσινου τουρισμού και της διαδικτυακής του προβολής. Δημιουργήθηκε
ερωτηματολόγιο 10 ερωτήσεων. Αν και ο πράσινος τουρισμός αποτελεί μία γνώριμη
έννοια, φαίνεται πως ο Έλληνας ταξιδιώτης δεν είναι εξοικειωμένος με τις
πράσινες πρακτικές παρά το ενδιαφέρον που επιδεικνύει. Όσον αφορά το διαδίκτυο,
αν και αναγνωρίζεται η ισχύς του, φαίνεται πως δεν μπορεί να επηρεάσει απόλυτα
τις προτιμήσεις του τουριστικού κοινού ωθώντας το προς τα πράσινα ξενοδοχεία.
Λέξεις-κλειδιά:
πράσινος τουρισμός, πράσινα ξενοδοχεία, πράσινες πρακτικές, διαδίκτυο
ΣΚΟΠΟΣ
Σκοπός της
έρευνας ήταν η εύρεση τουριστικού κοινού και η άντληση προσωπικών εμπειριών που
να είναι σχετικές με τον πράσινο τουρισμό, τις οικολογικές δράσεις καθώς και τη
σημασία του διαδικτύου. Το ερευνητικό ερώτημα που τέθηκε αφορά την «Αναγνώριση της σχέσης μεταξύ του
Πράσινου Τουρισμού και του ταξιδιώτη καθώς και το πόσο ο ταξιδιώτης επηρεάστηκε
από το Διαδίκτυο».
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΚΗ
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ
Ο πράσινος τουρισμός
είναι ένας τύπος τουρισμού που δίνει ιδιαίτερη προσοχή στη σχέση μεταξύ της
τουριστικής δραστηριότητας και της φύσης, υιοθετώντας στρατηγικές μέσα σε
πνεύμα αρμονίας και σεβασμού της.
Συγκεντρωτικά οι
παρακάτω αρχές συνθέτουν την ύπαρξη του πράσινου τουρισμού :
1. Εκμετάλλευση πόρων με μακροπρόθεσμο όφελος –
βιωσιμότητα.
2. Μείωση αποβλήτων.
3. Διατήρηση και προώθηση του μοναδικού χαρακτηριστικού κάθε τόπου.
4. Ενσωμάτωση του τουρισμού στον εθνικό και τοπικό σχεδιασμό δράσης.
5. Υποστήριξη τοπικής οικονομίας και συμμετοχή στη διαχείριση.
6. Εκπαίδευση του προσωπικού.
7. Συνεχής έρευνα και εκμάθηση.
Μια επιχείρηση για να
χαρακτηρισθεί πράσινη οφείλει να στοχεύσει σε δράσεις εξοικονόμησης ενέργειας
και νερού, διαχείρισης αποβλήτων, εκπαίδευσης προσωπικού, συνεργασίας με
πράσινους προμηθευτές και γενικότερης διοίκησης και λειτουργίας σε πράσινο και
βιώσιμο δρόμο (Papadas
et.al., 2017, Andreopoulou et.al., 2018).
Για την απάντηση του
ερευνητικού ερωτήματος, δημιουργήθηκε
ερωτηματολόγιο, μέσω του Google Forms, με 10 στοχευμένες ερωτήσεις σχετικά με την ενημέρωση και την επαφή του
κοινού με τον Πράσινο Τουρισμό, μέσω της διαδικτυακής κυρίως προβολής του. Ο πληθυσμός
της έρευνας αποτελείται από τον αριθμό των 460 ατόμων, ηλικίας
από 20 έως και 60 ετών και παράλληλα διαφόρων επαγγελμάτων και δραστηριοτήτων.
Η επιλογή των ατόμων που αποτέλεσαν το δείγμα έγινε μέσω της τυχαίας ή
τυχαιοποιημένης δειγματοληπτικής μεθόδου. Η προαναφερθείσα είναι εκείνη η
μέθοδος δειγματοληψίας όπου όλα τα άτομα του πληθυσμού έχουν την ίδια (ή πιο
σωστά, την καθορισμένη) πιθανότητα να επιλεγούν στο δείγμα. Τα ερωτηματολόγια
στάλθηκαν διαδικτυακά και συλλέχθηκαν μέσω email και προσωπικών μηνυμάτων στα social media (Facebook, Instagram). Ουσιαστικά οι
ερωτήσεις είχαν σκοπό να καταδείξουν κατά πόσο υπάρχει ενημερωμένο και
ευαισθητοποιημένο κοινό για τον πράσινο τουρισμό και κατά πόσο το Διαδίκτυο
συμβάλλει στη σχέση επισκέπτη-οικολογικόξενοδοχείο.
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
Τα
αποτελέσματα του ερωτηματολογίου παρουσιάζονται με γραφήματα και επίσης είναι
εκφρασμένα σε ποσοστά.
Η 1η ερώτηση είναι μία αναγνωριστική, η οποία δείχνει πως ένα αρκετά μεγάλο ποσοστό (71,7%) του κοινού γνωρίζει την έννοια του Πράσινου Τουρισμού.
Η 2η ερώτηση ερευνά την κύρια πηγή ενημέρωσης του δείγματος για τον πράσινο τουρισμό. Η κύρια πηγή αποδεικνύεται το διαδίκτυο με 55,9%. Στη συνέχεια, ένα 12,1% κατέχουν η οικογένεια και οι φίλοι σαν πηγή ενημέρωσης και τρίτη πηγή αποδεικνύεται η προσωπική εμπειρία κάποιου ταξιδιώτη με 5%.
Η 3η ερώτηση αφορά τις πράσινες πρακτικές και κατά πόσο είναι οικίες στο κοινό. Οι πρακτικές που είχε να επιλέξει το κοινό παρουσιάζονται με κατάταξη ανάλογα με τις θετικές απαντήσεις που έλαβε η καθεμία: Ανακύκλωση, Ηλεκτρικές Συσκευές με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση, Μόνωση, Στήριξη τοπικών προϊόντων και αγορών, Ελεγχόμενη ροή και πίεση νερού, Χρήση αισθητήρων για παροχή ηλεκτρισμού. Μόλις 7 άτομα από τα 460 δεν γνώριζαν καμία πράσινη πρακτική.
Στη συνέχεια η 4η ερώτηση αφορά τις ίδιες πράσινες πρακτικές αλλά συγκεκριμένα κατά πόσο παρατηρούνται από τους επισκέπτες κατά τη διαμονή τους σε ένα ξενοδοχείο. Τα αποτελέσματα της 4ης ερώτησης είναι αρκετά διαφορετικά και συγχρόνως κινούνται σε μικρότερα επίπεδα συγκριτικά με την 3η ερώτηση. Παρουσιάζονται και πάλι με σειρά φθίνουσα: χρήση τοπικών προϊόντων, ανακύκλωση, χρήση αισθητήρων για παροχή ηλεκτρισμού, μόνωση, ελεγχόμενη ροή και πίεση νερού και οι ηλεκτρικές συσκευές με χαμηλή ενεργειακή κατανάλωση.
Η 5η ερώτηση αφορά το εάν κάποιος θα επέλεγε ένα πράσινο ξενοδοχείο έναντι ενός μη πράσινου με δεδομένη την υψηλότερη τιμή του. Παραπάνω από το μισό του πληθυσμού (62,6%) επέλεξε την απάντηση ναι, αλλά μόνο εάν ήταν μικρή η διαφορά στην τιμή, ενώ παράλληλα η απάντηση Ναι και Όχι έχουν ίδιο σχεδόν ποσοστό 19,1% και 18,3%.
Ακολουθεί η 6η ερώτηση σχετικά με την παρακίνηση επίσκεψης ενός ξενοδοχείου από κάποια πιστοποίηση στο Διαδίκτυο. Εδώ το αποτέλεσμα δείχνει πως η επιρροή δεν είναι τόσο έντονη μιας και το 57% απάντησε αρνητικά. Έπειτα, η επόμενη ερώτηση αντικρούει την προηγούμενη μιας και δείχνει πως το Διαδίκτυο θεωρείται κατά 93,9% το πλέον κατάλληλο μέσο για την προβολή των πράσινων δράσεων κάθε ξενοδοχείου.
Πολύ σημαντικό ρόλο παίζει το επόμενο ερώτημα που, σχεδόν κατά γενική ομολογία (89,8%), καταδεικνύει πως το Διαδίκτυο μπορεί να επηρεάσει την επιλογή των Διακοπών. Στη συνέχεια βλέπουμε πως ένα μεγάλο ποσοστό του δείγματος, της τάξης του 81,7% θεωρεί πως έχει οικειοποιηθεί τις περιβαλλοντικές συνήθειες στην καθημερινότητα του.
Ιδιαίτερα σημαντική είναι η 10η ερώτηση που θέτει τον προβληματισμό σχετικά με το αν το κοινό είναι πρόθυμο να ακολουθεί τις πράσινες δράσεις, στις οποίες είναι εξοικειωμένο ήδη, και κατά τη διαμονή του σε ένα ξενοδοχείο. Φαίνεται πως το μεγαλύτερο ποσοστό (83,5%) είναι όντως πρόθυμο να τις ακολουθεί.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Αρκετά θετικό μπορεί να
χαρακτηριστεί το γεγονός ότι ο πράσινος
τουρισμός είναι αναγνωρίσιμος από το κοινό σε βαθμό 71,7%. Βέβαια οι πράσινες
πρακτικές αν και γνωστές θεωρητικά, στο επίπεδο των ξενοδοχείων δεν έχουν την
ίδια αναγνώριση από τους επισκέπτες. Αξιοσημείωτο είναι το μεγάλο ποσοστό του δείγματος
που δείχνει θετικό στο να ακολουθεί τις οικολογικές δράσεις και στη περίοδο των
διακοπών του. Εξίσου σημαντικό, αν και όχι τόσο ενθαρρυντικό, είναι το ποσοστό του 62,6%, που θα επέλεγε
όντως ένα πράσινο ξενοδοχείο όμως μόνο με μικρή διαφορά τιμής έναντι ενός μη
πράσινου. Αναφορικά με το ρόλο του Διαδικτύου , η πλειοψηφία του δείγματος
δήλωσε πως το θεωρεί το κατάλληλο μέσο προώθησης μίας οικολογικής δράσης.
Βέβαια, τα αποτελέσματα ανάμεσα στο αν το δείγμα έχει επηρεαστεί από κάποια
πιστοποίηση δημοσιευμένη στο Διαδίκτυο και κατά ποσό το Διαδίκτυο θα το
επηρέαζε στην επιλογή των διακοπών του, είναι αντικρουόμενα. Σχεδόν το 90% των
ατόμων θα επηρεαζόταν από προωθήσεις στο Διαδίκτυο αλλά μόλις το 43% έχει όντως
πεισθεί από κάποια διαδικτυακή ενέργεια.
Βιβλιογραφία
Andreopoulou, Z., Cesaretti, G.-P., & Misso, R. (2017).
8. FROM SUSTAINABLE TOURISM TO GREEN TOURISM AND GREEN BUSINESS: AN ONLINE
PLATFORM FOR CAMPANIA, ITALY.
Andreopoulou, Z., Misso , R., Cesaretti, G., Hanna, S.,
& Tzoulis, I. (2018). Sustainable development and green tourism: new
practices for excellence in the digital era.
D' Alessandro, F. (2016). Green Building for a Green
Tourism. A new model of eco-friendly agritouris,. . ScienceDirect,
201-210.
Garrod, B., & Fyall, A. (1998). Tourism Management
,Beyond the rhetoric of sustainable tourism?
Papadas, K.-K., Avlonitis, G., & Carrigan, M. (2017).
Green marketing orientation: Conceptualization, scale development and
validation. Journal of Business Research, 236-246.