ΣΥΛΛΟΓΟΣ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΑ
ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ
ΓΕΩΠΟΝΙΚΟΥ ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ
(ΕΤΑΓΡΟ)
ΔΕΛΤΙΟ
ΤΥΠΟΥ
Την 21η Φεβρουαρίου, ημέρα Πέμπτη, στο Συνεδριακό Αμφιθέατρο του
Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών (δίπλα στο Γεωργικό Μουσείο) πραγματοποιήθηκε
ημερίδα με θέμα «Προβλήματα Διαχείρισης της Γεωργίας μας και προτάσεις
αντιμετώπισής τους». Την ημερίδα διοργάνωσαν ο Σύλλογος των αποφοίτων του εν
λόγω Πανεπιστημίου και η Επιστημονική Εταιρεία Αγροτικής Οικονομίας (γνωστή και
ως ΕΤΑΓΡΟ), ενώ προήδρευσε σ’ αυτήν ο καθηγητής του Τμήματος Αγροτικής
Οικονομίας και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου κ. Αντώνης Ρεζίτης, Πρόεδρος της
ΕΤΑΓΡΟ. Ομιλητές-Εισηγητές ήταν οι κ.κ. Πάνος Παναγόπουλος,
Γεωπόνος-Οικονομολόγος και Εσπεριδοκαλλιεργητής, Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου της
Σορβόνης, Παναγιώτης Καρακατσούλης, Ομότιμος καθηγητής του Γεωπονικού
Πανεπιστημίου (Γ.Π.Α.), Κωνσταντίνος Αποστολόπουλος, Ομότιμος καθηγητής του
Χαροκοπείου Πανεπιστημίου και Πρόεδρος του Ινστιτούτου Συνεταιριστικών Ερευνών
και Μελετών (ΙΣΕΜ), Λεωνίδας Καδακόπουλος, τ. καθηγητής του Γ.Π.Α. και
Κωνσταντίνος Τσιμπούκας, επίσης καθηγητής του Γ.Π.Α.
Τα θέματα που παρουσιάστηκαν ήταν: η ιδιαίτερα ελλιπής οριζόντια
διαχείριση της Ελληνικής Γεωργίας και η επείγουσα ολοκληρωμένη αντιμετώπισή
της, η συντήρηση και ο εκσυγχρονισμός των εγγειοβελτιωτικών έργων, με παράλληλη
αύξηση των αρδευομένων εκτάσεων, η αδήριτη αναγκαιότητα του συνεργατισμού για
την επιτυχή λειτουργία και ανάπτυξη της γεωργίας των μικρών εκμεταλλεύσεων σε
επιχειρηματική βάση, η μεγέθυνση των εκμεταλλεύσεων αυτών και η σημασία του
γεωργο-εκπαιδευτικού-συμβουλευτικού συστήματος, και τέλος η βιωσιμότητα αυτών
των εκμεταλλεύσεων, σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις από την εφαρμογή του νέου
φορολογικού συστήματος.
Μετά την παρουσίαση των παραπάνω εισηγήσεων, που έδωσαν με ενάργεια τα
διαχειριστικά προβλήματα της Γεωργίας μας, έγινε ιδιαίτερα διεξοδική συζήτηση,
στην οποία συμμετείχε το πολυπληθές και εξειδικευμένο ακροατήριο, ώστε στο
τέλος να διατυπωθούν ομόφωνα ορισμένα βασικά πορίσματα- προτάσεις για την
αντιμετώπιση της τραγικής κατάστασης, στην οποία έχει πλέον περιέλθει η
αγροτική ύπαιθρος της χώρας. Τα πορίσματα αυτά συνοψίζονται ως εξής:
1. Κρίνεται αναγκαία η άμεση έναρξη της πλέον σοβαρής διαδικασίας για
την έγγειο αναδιάρθρωση, η οποία να οδηγήσει γρήγορα και με εκούσιες
διαδικασίες σε βιώσιμες και λίαν ανταγωνιστικές γεωργικές εκμεταλλεύσεις, με
όποιες μεταρρυθμίσεις προϋποθέτει ή και συνεπάγεται η αναδιάρθρωση αυτή για το
αρδευτικό, συνεταιριστικό, φορολογικό και ασφαλιστικό σύστημα, καθώς επίσης και
για την έρευνα και την εκπαίδευση στον αγροτικό τομέα, όπως και για την εμπορία
(marketing) των
αγροτικών προϊόντων, αλλά και για την
αγροτική πίστη ακόμα. Οι ειδικοί που συμμετείχαν στην ημερίδα πιστεύουν ότι,
εάν πραγματοποιηθούν οι μεταρρυθμίσεις αυτές, θα ομαλοποιηθεί η ελληνική
γεωργία και θα προσαρμοστεί σταδιακά στους θεσμούς και στη δεοντολογία της
Ευρωπαϊκής Ένωσης (έστω και με σημαντική καθυστέρηση).
2. Στα εγγειοβελτιωτικά έργα της χώρας φαίνεται πως οι Περιφερειακές
Διοικήσεις απέτυχαν οικτρά. Γι’ αυτό και προτείνεται η επανίδρυση της Υπηρεσίας
Εγγείων Βελτιώσεων (Υ.Ε.Β.) και η επαναλειτουργία της κάτω από την Κεντρική
Διοίκηση του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), όσο και αν
αυτό φαίνεται ίσως αναχρονιστικό και αντιδεοντολογικό, καθώς καταφέρεται κατά
της αποκέντρωσης των υπηρεσιών και των έργων. Η διαχείριση των αρδευομένων εκτάσεων
της χώρας οδηγείται σήμερα στο Ναδίρ και
χρήζει άμεσης και ρηξικέλευτης λύσης.
3. Ο αγροτικός συνεταιρισμός αποτελεί μονόδρομο για την ελληνική γεωργία των μικρών εκμεταλλεύσεων. Πρέπει να καταβληθούν άοκνες προσπάθειες από όλους για την ανάπτυξη του υγιούς συνεργατισμού και στη χώρα μας, όπως ακριβώς συμβαίνει σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. και όπως συνέβαινε και στην Ελλάδα μέχρι και τη δεκαετία του ΄70. Δεν πρέπει να επαναληφθούν τα λάθη της δεκαετίας του 1980 (και μετέπειτα), τα οποία οδήγησαν στην κρατικοδίαιτη κομματοκρατία των αγροτικών μας συνεταιρισμών. Η παγκοσμιοποίηση, η σύγχρονη ψηφιακή τεχνολογία και καινοτομία, τα καινοτόμα προϊόντα και το smart farming με το σύγχρονο διεθνές marketing επιβάλλουν την καθετοποίηση της γεωργικής παραγωγής και τη διάθεση στην αγορά ενός απαιτητικού καταναλωτικού κοινού αγροτροφίμων με άριστες προδιαγραφές και ιδιαίτερα ανταγωνιστικών. Και ακόμα, επιβάλλεται όπως η προστιθέμενη αξία του τελικού προϊόντος επιστρέφει στον παραγωγό, καθώς είναι τόσο αναγκαία για την επιβίωσή του (αλλά και για την επιβίωση της οικογένειάς του στην ελληνική Περιφέρεια). Είναι «ηλίου φαεινότερο» ότι για όλα αυτά, της σύγχρονης εποχής του αγροτικού κόσμου, η «μεγέθυνση» και η λειτουργία των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων πρέπει να εδράζεται στον υγιή συνεργατισμό.
4. Η συμβολή μιας σύγχρονης μορφής γεωργικής εκπαίδευσης στην ανάπτυξη της γεωργίας μας προϋποθέτει ισχυρή πολιτική αναπτυξιακή βούληση στο θέμα της έγγειας αναδιάρθρωσης. Η αξιοποίηση της Γαλλικής εμπειρίας στο θέμα της αναδιάρθρωσης παραπέμπει επιπροσθέτως και στην κάλυψη του υπάρχοντος κενού μιας αποτελεσματικής δημόσιας γεωργικής συμβουλευτικής υπηρεσίας στη χώρα μας. Ιδιαίτερα χρήσιμη στην αντιμετώπιση των σχετικών προβλημάτων θα ήταν και μια συζήτηση με διεισδυτική ματιά στον τρόπο εξέλιξης ενός μικρού αριθμού επιλεγμένων περιπτώσεων επιτυχημένων Γεωργικών Συστημάτων Γνώσης (συναρμογή γεωργικής έρευνας, γεωργικής εκπαίδευσης και γεωργικών συμβουλευτικών υπηρεσιών-γεωργικές εφαρμογές) και της αντίστοιχης επιτυχημένης γεωργίας τους από την Ευρώπη (Βόρεια, Νότια) και το διεθνή χώρο (ΗΠΑ).
5. Κρίνεται λίαν αναγκαία η άμεση απάλειψη από τους νόμους 4093/12 και 4172/13 «περί φορολογίας των γεωργικών εκμεταλλεύσεων», γεωργικών εκμεταλλεύσεων των εννοιών και των όρων «ελευθέρια επαγγέλματα» και «επιτηδεύματα» και η ένταξη της γεωργικής εκμετάλλευσης στις ιδιότυπες επιχειρήσεις των αυξημένων κινδύνων και αβεβαιότητας (αστάθμητοι παράγοντες), όπως άλλωστε συμβαίνει σε ολόκληρη την υφήλιο. Έτσι θα παύσει να υφίσταται η εξαπάτηση του Έλληνα αγρότη να θεωρείται επιτηδευματίας όταν πρόκειται για ασφαλιστικές εισφορές, ενώ για τη φορολόγησή του να θεωρείται επιχειρηματίας και να φορολογείται από το πρώτο ευρώ! (χωρίς να αφαιρούνται αποσβέσεις, τόκοι ιδίου κεφαλαίου και τεκμαρτά ενοίκια εδάφους). Άλλωστε από πλευράς φοροδοτικού αποτελέσματος, ο ως άνω νόμος 4172/13 αποδείχθηκε στην πράξη λίαν ανεπαρκής και σίγουρα αναποτελεσματικός στο έπακρο.
6. Τονίζεται τέλος η αναγκαιότητα της λειτουργίας της υγιούς «συμβολαιακής γεωργίας» (contract farming), προ ενίσχυση της ελληνικής γεωργίας των μικρών γεωργικών εκμεταλλεύσεων σε επιχειρηματική βάση, παράλληλα με τα προαναφερθέντα πορίσματα και προπάντων ενισχυτικά προς τον υγιή συνεργατισμό. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει τα συμβόλαια να μην αποβαίνουν σε βάρος του μικρού παραγωγού, έναντι του κεντρικού μεταποιητή-εμπόρου. Γι’ αυτό και πρέπει τα θεσμικά όργανα που λειτουργούν για την πάσης μορφής αγροτική δραστηριότητα (από τον αγρό και τον σταύλο μέχρι τον καταναλωτή) να επαγρυπνούν και να προστατεύουν τον παραγωγό της πρώτης ύλης (γεωργικού προϊόντος), σύμφωνα και με τη διεθνή πρακτική του contract farming. Στην περίπτωση αυτή οι γεωπόνοι πρέπει να έχουν ασφαλώς τον πρωτεύοντα ρόλο.
